Mộc mạc củ hũ dừa - nét tinh hoa của ẩm thực Bến Tre

Bến Tre được coi là xứ sở của những đảo dừa xanh, là mảnh đất hiền hòa của những con người nhân ái và mộc mạc. Nhiều người vẫn biết dừa là đặc sản Bến Tre. Nhưng thực chất, dừa có vị trí cao hơn thế trong nền ẩm thực của vùng sông nước này.

Ở đây, dừa không chỉ là loại nguyên liệu thơm ngon, dồi dào, hay là món hàng xuất khẩu có giá trị cao, mà nó đã đi vào đời sống người dân Bến Tre như một điều thiết yếu hết sức tự nhiên. Không có nơi nào mà dừa chiếm vị trí độc tôn trong đời sống sinh hoạt nói chung và văn hóa ẩm thực nói riêng như nơi đây. Từ thân tới lá, từ hoa tới quả đều cung cấp nguyên liệu quý giá để ra đời những món ăn thơm ngon, độc đáo.

Du khách phương xa tới nơi đây, không phải ai cũng có cơ hội được thưởng thức món củ hũ dừa độc đáo. Thậm chí, người dân nơi đây còn cho rằng món ăn này khá xa xỉ, bởi muốn chế biến và thưởng thức, người ta phải đốn cả cây dừa để lấy củ hũ dừa- một phần rất nhỏ trên thân cây.

Củ hũ dừa là phần trên của cây dừa, nằm sâu trong thân, bao gồm chồi non chưa nhú ra bên ngoài cuống lá, có màu trắng muốt. Một củ hũ dừa được bọc bên ngoài bởi những cái mo xơ, bên trong là phần trắng, non và ngọt nhất của củ hũ dừa.

Người dân xứ dừa lấy phần này để chế biến những món ăn dân dã nhưng độc đáo, hấp dẫn, mang nét đặc trưng của nơi đây như củ hũ dừa xào lòng gà, củ hũ dừa bóp xổi, gỏi củ hũ dừa, hoặc đơn giản là ăn sống.

Trước khi chế biến thành món ăn, người ta thường đem củ hũ dừa đã cắt khúc hoặc thái lát mỏng ngâm với nước đá có hòa nước cốt chanh tươi. Làm như thế củ hũ dừa sẽ giữ được độ giòn và màu trắng khi làm món ăn.

Mọi người vẫn nói với nhau rằng, gỏi củ hũ dừa là tinh hoa của ẩm thực Bến Tre.Người ta ví món gỏi như một bức tranh với sắc trắng tinh của củ hũ dừa, kết hợp với màu đỏ đầy bắt mắt của tôm luộc, rồi màu của thịt ba chỉ, tai heo thái mỏng cùng với màu xanh của rau.

Sau khi lấy củ hũ dừa từ thân cây ra, người ta bào mỏng thành từng sợi dài để trộn với những nguyên liệu như : tôm sú bóc nõn, thịt ba chỉ, tai heo thái mỏng, hành tây, rau răm cùng đậu phộng rang thơm giòn. Món ăn cũng được nêm thêm một số gia vị như đường, chanh hoặc giấm gạo để tạo nên vị ngon đậm đà, hấp dẫn.

Gỏi củ hũ dừa cho vị chua chua ngọt ngọt, cho vị mát, giòn thơm ít chất béo lại thanh đạm nên ai cũng thích. Bên cạnh đó, món ăn này phải kèm thêm chén mắm chua ngọt cùng những chiếc bánh phồng tôm giòn béo.

Một món ăn nữa được người dân ưa chuộng là củ hũ dừa xào tôm. Củ hũ sau khi ngâm nước đá thì đem trụng sơ qua. Các nguyên liệu như cà rốt, cần cũng cần được sơ chế cẩn thận. Tôm tươi làm sạch rồi cho vào phi thơm với tỏi. Sau đó cho cà rốt, củ hũ dừa, nước dùng và nêm dầu hào, gia vị, bột nêm, đường. Khi món xào chín thì cho cần tàu thái khúc vào trộn đều, nhắc ra và rắc tiêu ăn với cơm trắng, nước tương mắm ớt.

Để thay đổi khẩu vị cho bữa ăn, người dân Bến Tre thường đem củ hũ dừa chế biến thành món canh củ hũ dừa nấu thịt viên. Món này yêu cầu sự cầu kỳ trong nguyên liệu và cách chế biến.

Nguyên liệu cho món ăn này gồm thịt xay ướp, củ hũ dừa, đậu Hà Lan, ngô bao tử, nấm đông cô, rau mùi, bột nêm, gia vị, đường, tiêu.Thịt xay sau khi ướp gia vị thì trộn đều, vo viên tròn rồi cho vào nước dùng nấu, nêm gia vị, bột nêm, đường. Củ hũ dừa thái miếng vừa ăn, nấm đông cô tươi thái đôi.

Sau các công đoạn đó, người ta cho đậu Hà Lan, nấm, và củ hũ dừa vào nấu chín, nêm nếm lại cho vừa ăn. Không nên để canh sôi lâu sẽ làm củ hũ dừa bị nhũn và mất đi độ giòn.

Củ hũ dừa ngọt, mát dịu, là loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, rất tốt cho sức khỏe, tốt cho hệ tiêu hóa và có nhiều khoáng chất. Nếu có dịp đến xứ dừa Bến Tre, du khách đừng quên tìm kiếm cơ hội để thưởng thức những món ăn đặc sản từ củ hũ dừa này.

Hoàng Ngọc

Tổng hợp