Đậu phụ thối - Món càng... thối mới càng ngon

Với người lần đầu thưởng thức đậu phụ thối sẽ là trải nghiệm khó quên. Người ta có thể khó chịu với thứ mùi nặng của nó. Bước vào bất cứ khu chợ đêm nào ở Trung Quốc, Đài Loan hay Hong Kong, thoảng trong gió hòa quyện mùi hương của hàng trăm món ăn, thứ mùi thum thủm của đậu phụ thối vẫn lẩn khuất đâu đó. Có người nói nó giống mùi bắp cải đang mục rữa, người lại so sánh với mùi thịt phân hủy. Nhưng với người sành ăn, đã là đậu phụ thối, càng thối mới càng ngon.

Đậu phụ thối theo phiên âm tiếng Trung là chou toufu. Đây là loại đậu được ủ men nên nặng mùi. Hiếm khi xuất hiện trong các nhà hàng sang trọng, người ta thường ăn đậu phụ thối tại các khu chợ đêm bình dân, quán ven đường. Có thể thấy món ăn vặt bình dân này ở nhiều địa điểm khắp khu vực Đông Á, từ Trung Quốc cho tới Hong Kong, Đài Loan, hay Indonesia.

Người ta dùng đậu phụ lên men chế biến thành nhiều cách như ăn sống, hấp nấu, hầm, ăn cùng lẩu, nhưng phổ biến nhất vẫn là rán giòn ăn kèm cùng rau muối chua và tương cà. Màu sắc của đậu phụ cũng đa dạng. Nếu ở Triết Giang hay nhiều nơi khác, đậu được chiên giòn, mang màu vàng ruộm bắt mắt, thì ở Hồ Nam, món ăn lại có màu đen đặc biệt.

Phía sau món đậu phụ thối là những câu chuyện truyền tai thú vị. Người xưa kể lại, vào đời vua Khang Hy thời nhà Thanh, một chàng thư sinh nghèo do trượt khoa cử không còn lộ phí về nhà. Anh ở lại kinh thành bán đậu phụ kiếm sống qua ngày, chờ năm sau thi lại. Tuy vậy, đậu phụ ế nhiều khiến anh đành cắt nhỏ đậu, ướp muối và cho vào chum. Mấy ngày sau, món đậu trắng đã chuyển màu, tỏa mùi nồng. Khi ăn thử, chàng thư sinh rất ngạc nhiên vì mùi vị đặc biệt của nó. Loại đậu này ngon hơn hẳn khi mang ra rán vàng. Kể từ ấy, đậu phụ thối trở thành món ăn bình dân, lan truyền khắp chốn.

Tại Hong Kong hay Đài Loan ngày nay, đến bất cứ khu chợ đêm nào, người ta cũng thấy quầy hàng bán đậu phụ thối. Không trang hoàng cầu kỳ, hàng quán đơn sơ với xe đẩy chứa đầy đủ dụng cụ bếp núc. Khi có khách tới, người bán hàng nhanh tay rán đậu. Tùy theo khẩu vị, bạn có thể yêu cầu rán vàng giòn hay rán sơ.

Miếng đậu phụ vàng ruộm, nóng hổi, được mang ra, ăn kèm cùng rau muối chua. Loại rau này thường là bắp cải muối, được người địa phương gọi với cái tên “pao cai”. Cắn miếng đậu và nhai chầm chậm, thứ mùi hương khó chịu kia khi vào miệng như tan biến, chỉ còn đọng lại là sự béo ngậy, hòa quyện với vị chua dịu của rau, chấm kèm tương ớt cay cay nơi đầu lưỡi. Tất cả tổng hòa trong một món ăn bình dân mà khoái khẩu.

Hoàng Hà
Video: nguồn Youtube