(Dân trí) - 21 năm gắn bó với việc sửa chữa, lắp ráp tên lửa, chị Oanh, không ít lần phải gửi con cho hàng xóm để thực hiện công việc đột xuất ở đơn vị.
Các công nhân đang kiểm tra lại quả đạn tên lửa trước khi bàn giao (Video: Nguyễn Ngoan, Tuệ Minh).
6h30, chị Trần Thị Kim Oanh (42 tuổi, ở Chương Mỹ, Hà Nội) có mặt tại Nhà máy A31 thuộc Quân chủng Phòng không - Không quân Việt Nam, bắt đầu ngày làm việc. Đây là nơi chị sửa chữa, lắp ráp các loại tên lửa phòng không hiện đại.
Nhà máy A31 đóng vai trò chủ chốt trong công tác sửa chữa, bảo dưỡng và nâng cấp các loại khí tài phòng không quan trọng.
Các tổ hợp tên lửa như Pechora S-125M và S-75 được đưa về đây để kiểm tra và phục hồi, đảm bảo khả năng sẵn sàng chiến đấu trong mọi tình huống.
Nơi đây được ví như "bệnh viện tuyến cuối" của các loại tên lửa phòng không, nơi các kỹ thuật viên phải đối mặt với những yêu cầu khắt khe về chuyên môn, cùng với sự tỉ mỉ và cẩn trọng tuyệt đối trong từng thao tác.
Trung tá Phạm Thị Thu Hương, Chủ nhiệm Chính trị Nhà máy A31, cho biết mỗi sản phẩm tại đây đều phải trải qua nhiều công đoạn kiểm tra và sửa chữa nghiêm ngặt.
"Chúng tôi không thể sai sót. Một lỗi nhỏ trong quá trình sửa chữa có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng tác chiến và an toàn của bộ đội".
Để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao, Nhà máy A31 được đầu tư hiện đại hóa các phân xưởng, nâng cao năng lực sản xuất vật tư kỹ thuật và xử lý khí tài tiên tiến. Đội ngũ kỹ sư và kỹ thuật viên tại đây không ngừng nghiên cứu và làm chủ công nghệ hiện đại, đảm bảo xử lý chính xác các chi tiết cơ khí và điện tử phức tạp trong cấu trúc khép kín của các tổ hợp tên lửa.
Công tác sửa chữa vũ khí, trang bị kỹ thuật và khí tài tên lửa là một nhiệm vụ đầy thách thức, đòi hỏi xử lý các cấu trúc phức tạp, bao gồm nhiều thành phần như xe, đài, bệ phóng và đạn dược. Hệ thống này tạo thành một khối thống nhất với sự tích hợp chặt chẽ giữa các chi tiết cơ khí và điện tử.
Đặc biệt, việc sửa chữa và lắp ráp các khối điện tử - được coi là "bộ não" và "cánh tay kết nối" của khí tài - đóng vai trò quyết định đến chất lượng của toàn hệ thống.
Để hoàn thành tốt nhiệm vụ này, đòi hỏi sự khéo léo, tỉ mỉ và độ chính xác cao, những phẩm chất đặc trưng mà người phụ nữ thường sở hữu, góp phần quan trọng vào việc đảm bảo chất lượng và hiệu quả của công tác sửa chữa, lắp ráp khí tài tên lửa.
Trong số hàng trăm công nhân tại nhà máy, có 36 nữ công nhân trực tiếp tham gia sửa chữa, thay thế linh kiện tên lửa.
"Các chị em đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng sửa chữa, đồng thời luôn sẵn sàng phối hợp cùng đồng nghiệp nam để hoàn thành nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc", Trung tá Hương nói.
Chị Oanh là một trong những "bông hồng thép" nổi bật của nhà máy. Ở tuổi 42, chị có 21 năm kinh nghiệm trong việc sửa chữa đạn tên lửa. Hằng ngày, chị cùng đồng đội kiểm tra và sửa chữa các loại đạn tên lửa như S125 và C75.
Trong phân xưởng sửa chữa, một quả tên lửa Pechora nằm trên giá đẩy, chờ được kiểm tra sau khi sửa chữa bộ phận máy lái. Đây là loại đạn dùng cho các tổ hợp Pechora S125M và Pechora 2TM, trang bị cho lực lượng phòng không Việt Nam.
Thiếu tá Bùi Trường Giang, Phó Quản đốc phân xưởng, cho biết: "Các kỹ thuật viên đang kiểm tra lại thông số cuối cùng của quả đạn sau khi sửa chữa phần cơ khí hư hỏng nặng. Cục Kỹ thuật Quân chủng PK-KQ yêu cầu sửa chữa triệt để để đảm bảo tính chính xác và hiệu quả khi tên lửa hoạt động".
Đeo găng tay cách điện, chị Oanh cùng đồng nghiệp kéo đầu đạn từ kho ra và thực hiện các thao tác tháo, lắp. Sau khi hoàn thành, ba người trong tổ di chuyển quả đạn lên xe kiểm tra. Bên ngoài, chị Oanh, chị Huyền và một đồng nghiệp nam đọc to các thông số để những người trong xe tiến hành kiểm tra.
"Khối công việc này khó nhất là phần truyền động, vì mỗi chi tiết nhỏ đều có thể ảnh hưởng đến kết quả bắn. Có những lần, đội phải tháo lắp hàng chục lần để phát hiện lỗi nhỏ nhưng có thể gây hậu quả lớn," chị Oanh chia sẻ.
Sau hơn 5 phút đọc khẩu lệnh, các thông số được điều chỉnh chính xác, và quả đạn tên lửa hoàn thành công đoạn sửa chữa. Chị Oanh và đồng đội vui mừng vì đã kịp tiến độ công việc, bàn giao đạn tên lửa phục vụ nhu cầu huấn luyện bảo vệ bầu trời Tổ quốc.
Công việc của chị không chỉ đòi hỏi kỹ năng chuyên môn mà còn yêu cầu sự tỉ mỉ, cẩn thận và bản lĩnh thép khi làm việc với đạn thật. Trước khi vào làm, các công nhân nữ phải buộc tóc gọn gàng, mặc đồng phục, đeo găng tay và sử dụng thảm cách điện.
"Đạn tên lửa giống như một cơ thể sống phức tạp. Mỗi bộ phận đều có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hiệu quả hoạt động. Chỉ cần một lỗi nhỏ cũng có thể gây hậu quả nghiêm trọng", chị Oanh nói.
Chị Oanh nhớ lại những ngày đầu mới vào nghề, khi lần đầu thực hành trên tên lửa thật, áp lực lớn đến mức chị không thể ngủ được. Nhưng nhờ sự hỗ trợ từ các đồng nghiệp dày dặn kinh nghiệm, chị dần vượt qua và ngày càng trở nên thành thạo.
Có lần, trong một buổi làm việc với chuyên gia Nga, phiên dịch đến muộn, chị phải dùng cả tay chân để giao tiếp. "May mắn là mọi việc sau đó diễn ra suôn sẻ", chị cười nói.
Với chị, mỗi quả đạn tên lửa sửa chữa thành công không chỉ là thành quả lao động mà còn là niềm tự hào khi góp phần bảo vệ bầu trời Tổ quốc. "Càng nghiên cứu sâu về tên lửa, chúng tôi càng tự hào khi làm việc trong lĩnh vực được xếp vào bốn ngành khoa học kỹ thuật khó nhất. Nhà máy A31 hiện là một trong hai đơn vị đảm nhận sửa chữa trang bị kỹ thuật cho một trong những lĩnh vực đó", chị Oanh nói.
Trong phân xưởng sửa chữa đài điều khiển, không khí làm việc luôn căng thẳng khi các kỹ thuật viên liên tục phục hồi từng chi tiết của các hệ thống tên lửa Pechora S-125M và Vonga S-75M3. Giữa những bộ linh kiện ngổn ngang, đội ngũ kỹ sư làm việc miệt mài để khôi phục lại cơ cấu hoạt động chính xác cho từng bộ phận, giống như các "bác sĩ" đang khám và chữa trị cho tên lửa.
Chị Trang Nhung và các đồng nghiệp trong tổ lắp ráp cùng nhau tập trung vào công việc, sửa chữa một khối đơn của đài điều khiển tên lửa.
Ánh đèn bàn chiếu sáng trên cuốn sơ đồ lắp ráp đã cũ kỹ, chị Nhung khéo léo dò tìm từng chi tiết, lật từng trang sơ đồ để xác định bộ phận bị lỗi và chọn lựa vật liệu thay thế chính xác. "Những cuốn sơ đồ này là 'bảo bối' của chúng tôi. Nếu không có chúng, công việc sẽ khó khăn như mò kim đáy bể giữa hàng ngàn linh kiện", chị nói.
Sau khi xác định được lỗi, chị cùng đồng đội tập trung kiểm tra từng mối hàn và chi tiết cơ khí một cách tỉ mỉ.
Mỗi sai sót dù nhỏ nhất cũng có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu quả hoạt động của toàn bộ hệ thống. Đối với những khối đơn hư hỏng nhẹ, thời gian sửa chữa có thể hoàn thành trong vòng 2-3 tiếng, nhưng với những khối hỏng hóc nặng, công việc có thể kéo dài từ 7 đến 10 ngày. Mỗi ngày làm việc tại đây là một thách thức, nhưng cũng là cơ hội để các kỹ thuật viên thể hiện tay nghề và sự cẩn thận tuyệt đối.
"Sau khi sửa chữa xong, toàn bộ khối đơn được tổ trưởng, quản đốc và phòng kiểm tra chất lượng đánh giá. Nếu đạt yêu cầu, khối đơn được chuyển đến tổ hiệu chỉnh để kiểm tra lần cuối trước khi lắp lên đài điều khiển", chị Trang Nhung chia sẻ.
Ngoài việc tuân thủ các quy định về lễ tiết, tác phong và trang phục gọn gàng, chị và các đồng nghiệp còn phải đối mặt với áp lực thời gian. "Có những lúc sát hạn cuối mà công việc chưa hoàn thành, chúng tôi phải làm cả đêm hoặc cuối tuần. Áp lực rất lớn, nhưng tất cả đều cố gắng vì trách nhiệm với công việc và đất nước", chị tâm sự.
Ít ai biết, trước khi trở thành kỹ thuật viên, chị Nhung từng là giáo viên dạy tiếng Anh suốt 7 năm. Được làm giáo viên là ước mơ lớn của chị từ những năm còn ngồi trên ghế nhà trường.
Tuy nhiên, vào năm 2012, khi nhà máy A31 tuyển dụng, chị đã quyết định thay đổi. Đây là một quyết định khó khăn, không chỉ thay đổi sự nghiệp mà còn cả cuộc sống của chị.
Sau khi trúng tuyển, chị Trang Nhung trải qua 18 tháng đào tạo và 3 tháng học việc. Nhờ sự chỉ dẫn tận tình từ các đồng nghiệp giàu kinh nghiệm, chị dần làm quen với công việc sửa chữa và lắp ráp các linh kiện phức tạp, từ đó gắn bó lâu dài với nhà máy.
"Công việc này hoàn toàn khác biệt so với nghề giáo. Tại đây, chúng tôi phải tập trung cao độ, làm việc tỉ mỉ từng chi tiết. Nhưng nhờ sự hỗ trợ của các thủ trưởng và đồng nghiệp, tôi đã vượt qua mọi khó khăn và đảm bảo tiến độ công việc", chị chia sẻ.
12 năm làm việc tại đây là hành trình đáng nhớ. Từ một người học việc, tôi đã thành thạo chuyên môn và hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao. Điều đó khiến tôi tự hào vì đóng góp vào sự phát triển của đất nước
Từ môi trường giảng dạy sôi nổi, chị Nhung chuyển sang không gian kỷ luật cao tại nhà máy - một bước ngoặt lớn trong cuộc đời chị. Những thách thức tại nhà máy không chỉ giúp chị trưởng thành mà còn rèn luyện tác phong nghiêm túc và bản lĩnh vững vàng.
"12 năm làm việc tại đây là hành trình đáng nhớ. Từ một người học việc, tôi đã thành thạo chuyên môn và hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao. Điều đó khiến tôi tự hào vì đóng góp vào sự phát triển của đất nước", chị tâm sự.
Mỗi phân xưởng tại nhà máy đều có độ khó riêng, và tính kỷ luật của mỗi ngành rất cao. Sửa chữa cơ khí, modul hay đạn tên lửa đều đòi hỏi sự sáng tạo, thông minh và nhanh nhạy. Sự tỉ mỉ, chính xác của các nữ công nhân như chị Oanh, chị Nhung là yếu tố then chốt trong việc quyết định chất lượng sản phẩm.
Với nhiệm vụ duy trì "sức khỏe" cho các khí tài chiến lược, Nhà máy A31 đã đóng góp to lớn vào công cuộc bảo vệ vùng trời Tổ quốc, khẳng định vai trò quan trọng trong hệ thống phòng không quốc gia.
