Người tiêu dùng online mua sắm thông thái để tránh bẫy hàng giả

Theo khảo sát của Metric trên 5 sàn thương mại điện tử, năm 2024, người Việt chi trung bình 873,6 tỷ đồng để mua hàng online. Bước sang năm 2025, sức mua sắm online tiếp tục phá kỷ lục ngay quý đầu tiên. Song, các vụ việc về hàng giả liên tục được phơi bày gần đây cũng đã khiến mối bận tâm của người dùng về nguồn gốc, chất lượng sản phẩm ngày càng tăng cao.

Giữa bối cảnh “vàng thau lẫn lộn”, người tiêu dùng cần nắm những bí quyết để an tâm vui sắm, chủ động bảo vệ quyền lợi của mình.

Ưu tiên lựa chọn các nhà bán hàng uy tín

Khi mua sắm trên các nền tảng thương mại điện tử (TMĐT) lớn, người dùng có thể nhận diện các nhà bán hàng uy tín qua nhãn Mall (Cửa hàng chính hãng) thường được gắn ngay bên cạnh tên thương hiệu. Kiểm tra kỹ thông tin về thương hiệu, bao gồm số lượng sản phẩm đã bán, điểm đánh giá sao cửa hàng, số lượng người theo dõi..., để có cái nhìn đầy đủ chính xác hơn về nhà bán hàng.

Bên cạnh huy hiệu Mall dành cho hệ thống các cửa hàng chính hãng, TikTok Shop còn có định danh cửa hàng hiệu suất cao - Star Shop với nhiều tiêu chí đánh giá. Tương tự như cách hiện diện shop mall, người tiêu dùng có thể nhận diện các nhà bán này nhờ huy hiệu Star Shop đặt cạnh tên cửa hàng. Danh hiệu Star Shop chỉ có hiệu lực trong 1 tháng. Để được tái cấp, mỗi cửa hàng phải vượt qua các bài đánh giá liên tục của nền tảng về hiệu suất bán hàng, xếp hạng cửa hàng, điểm vi phạm… Để được xét duyệt cho danh hiệu Star Shop, các cửa hàng không được ghi nhận hành vi gian lận.

Tự tin là người mua hàng kỹ tính, Huyền Trang (31 tuổi, TPHCM) luôn chọn mua bỉm, sữa… ở cửa hàng Shop Mall hoặc Star Shop. Chị cho hay: “Các mặt hàng chính hãng nên tôi mạnh dạn săn sale chốt đơn, yên tâm tích trữ đồ cho con”.

Tìm hiểu thông tin sản phẩm từ nhiều nguồn

Với vô vàn khuyến mại, ưu đãi miễn phí vận chuyển và hệ thống cửa hàng chính hãng, các sàn thương mại điện tử uy tín là đích đến hàng đầu của nhiều "chiến thần" săn sale. Song, dù mua hàng ở đâu, mẹo nhỏ được nhiều người tiêu dùng truyền tai vẫn là phải tìm hiểu kỹ lưỡng thông tin sản phẩm từ nhiều nguồn tin.

Điều này sẽ giúp người tiêu dùng tránh được các thông tin quảng cáo một chiều, đôi khi có phần khuếch đại công dụng thực về nhiều sản phẩm. Theo đó, để xác thực thông tin được cung cấp, người dùng nên tự nghiên cứu nguồn gốc xuất xứ, thành phần, công dụng, hướng dẫn sử dụng sản phẩm thông qua trang website chính thức của nhà sản xuất hoặc các diễn đàn uy tín. Bên cạnh đó, nên đọc kỹ các đánh giá từ người mua trước, ưu tiên đọc các đánh giá có hình ảnh và video thực tế và không bỏ qua các các đánh giá 1-2 sao. Trong trường hợp nhiều người cùng phàn nàn phản ánh về một vấn đề, rất nên cân nhắc quyết định chọn mua.

Trải nghiệm của người dùng có ảnh hưởng (KOC) là một nguồn thông tin đáng tham khảo. KOC uy tín thường sẽ quay các video sắc nét, đánh giá chi tiết, phân tích ưu - nhược điểm cụ thể, chia sẻ khen - chê rõ ràng… Tuy nhiên, dù video kỹ đến đâu, mọi đánh giá luôn mang góc nhìn cá nhân, chỉ nên dừng lại ở mức độ là thông tin tham khảo thay vì tin tưởng tuyệt đối.

Tận dụng công cụ đảm bảo quyền lợi của sàn

Các nền tảng thương mại điện tử ngày càng cung cấp nhiều công cụ đảm bảo quyền lợi cho người tiêu dùng, từ chính sách trả hàng, hoàn tiền đến khiếu nại hàng kém chất lượng, giải quyết tranh chấp.

Đối với TikTok Shop, thời gian tiêu chuẩn để người mua gửi yêu cầu khiếu nại, trả hàng - hoàn tiền là trong vòng 10-15 ngày kể từ khi nhận được đơn hàng. Sau khi yêu cầu trả hàng được người bán chấp thuận, người tiêu dùng có thể gửi trả hàng mà không mất phí vận chuyển. Tiền sẽ được hoàn sau khi sản phẩm được người bán tiếp nhận.

Tuy nhiên, người mua cũng nên cẩn trọng. Một số shop có thể “lách luật” bằng cách hứa hẹn xử lý khi khách hàng nhắn tin riêng, kéo dài thời gian đến khi quá hạn xử lý theo quy định của sàn. Do đó, người mua cần nắm được các mốc thời gian quan trọng trong quy trình trả hàng.

Bên cạnh các chính sách thiết thực, gần đây, TikTok Shop đã triển khai chiến dịch cộng đồng An tâm vui sắm, khuyến khích người tiêu dùng chia sẻ kinh nghiệm mua sắm thông thái. Nhiều bí quyết truyền tai từ cộng đồng này đang trở thành “kim chỉ nam” để người dùng tự đảm bảo quyền lợi khi mua sắm. 

Cảnh giác với chiêu trò lừa đảo trên online

Gần đây, các trang giả mạo thương hiệu xuất hiện ngày càng nhiều trên mạng xã hội. Cùng với đó là nhiều chiêu lừa đảo, lời mời chào hấp dẫn... khuyến khích người tiêu dùng thực hiện các giao dịch mua bán tự phát qua tin nhắn không được quản lý bởi cơ quan chức năng.

Cách thức mua bán này tiềm ẩn rủi ro: đặt cọc rồi không liên lạc được với người bán, nhận hàng không đúng mô tả, muốn đổi trả nhưng không biết tìm ai để đòi lại quyền lợi… Do đó, người tiêu dùng nên cảnh giác khi giao dịch qua mạng xã hội. Để đảm bảo quyền lợi, người dùng nên ưu tiên mua sắm trên các nền tảng thương mại điện tử uy tín, được cấp phép bởi Bộ Công Thương.

"An tâm vui sắm" là chiến dịch cộng đồng do TikTok Shop phối hợp với Tạp chí Công Thương tổ chức nhằm nâng cao nhận thức của doanh nghiệp, các nhà bán hàng, người có tầm ảnh hưởng và người tiêu dùng về quyền lợi của người tiêu dùng khi tham gia mua sắm trực tuyến.

Chiến dịch cho thấy nỗ lực của nền tảng này trong việc kiến tạo trải nghiệm mua sắm đáng tin cậy, là tín hiệu đáng mừng cho thấy thương mại điện tử tại Việt Nam đang không chỉ "tăng trưởng nóng" mà còn theo hướng ngày càng chuyên nghiệp hơn.

Chiến dịch còn có sự đồng hành từ các thương hiệu Dear Klairs, SKIN1004 và Nature’s Way góp phần lan tỏa thông điệp.