Lo ngại tác động tiêu cực đến Quảng Nam nếu thuế suất tài nguyên tăng

Tại đây ông Lê Minh Kha đã bày tỏ lo ngại không chỉ công ty ông đứng trước nguy cơ đóng cửa và 1.600 lao động mất việc làm, mà theo ông nó sẽ còn có những ảnh hưởng tiêu cực trực tiếp đến ngân sách, tình hình KT-XH tỉnh Quảng Nam nơi mà công ty này cùng 5 công ty khai khoáng lớn khác đang hoạt động trên địa bàn.

Thưa ông, là người đứng đầu doanh nghiệp khai thác và chế biến vàng lớn nhất Việt Nam, ông nói gì về Dự thảo nghị quyết tăng thuế suất tài nguyên từ 15% lên 25% đối với khoáng sản vàng dự định sẽ được áp dụng vào 1/1/2014 tới nếu được Quốc Hội thông qua?

Chúng tôi tôn trọng vai trò của các cấp lãnh đạo trong việc quản lý tài nguyên thiên nhiên là nhằm tối ưu hóa các lợi ích kinh tế cho quốc gia đồng thời ý thức được sự quan trọng phải thu hút, duy trì hoạt động thăm dò và phát triển nguồn vốn để tiếp tục thực hiện những lợi ích đó. Cả hai công ty chúng tôi cam kết cùng hợp tác với các cơ quan có thẩm quyền nhằm đạt được sự cân bằng thích hợp đó. Tuy nhiên, thuế suất tài nguyên (15%) cũng như các loại thuế và phí khác đang áp dụng và được đề xuất áp dụng cho khoáng sản vàng thực sự rất khó để đạt được sự cân bằng ấy bởi những khó khăn mà doanh nghiệp như chúng tôi gặp phải. Nếu thuế suất tài nguyên tăng lên 25%, những khó khăn mà một doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài gặp phải sẽ càng lớn hơn.

Vậy, hiện tại công ty PSGC và BMGMC đang đóng thuế cho nhà nước như thế nào, thưa ông?

Hiện tại, doanh nghiệp khai thác khoáng sản nước ta đang chịu 12 loại thuế, phí và lệ phí khác nhau và chúng tôi cũng không ngoại lệ. Tính đến tháng 2 năm 2013, cả hai công ty chúng tôi đã đóng góp 731 tỷ đồng cho Ngân sách nhà nước. Khi công ty khai thác vàng Phước Sơn được cấp giấy chứng nhận đầu tư vào năm 2003, mức thuế suất Tài nguyên vào thời điếm đó là 6%. Sau đó mức này tăng thành 9% năm 2009 và 15% vào tháng 1 năm 2010. Nếu chính phủ tăng thuế  tài nguyên lên 25%, cả PSGC và BMGMC có nguy cơ phải ngừng hoạt động. Do đó, tôi lo rằng tác động tiêu cực và trực tiếp nhất của việc tăng thuế này chính là tỉnh Quảng Nam.

Xin ông cho biết cụ thể hơn những tác động tiêu cực trực tiếp đối với Quảng Nam như ông đã nói?

Tôi cho rằng, nếu cả PSGC và BMGMC đóng cửa, rõ ràng khoảng 1.600 lao động đang làm việc cho chúng tôi mà đa số họ là người địa phương sẽ mất việc làm. Thêm nữa, chúng tôi cũng sẽ không thể tài trợ cho các dự án cơ sở hạ tầng và phát triển cộng đồng cho Quảng Nam như đã và đang làm.

Cụ thể hơn, đến nay đã có hơn 45 tỷ đồng (2,3 triệu USD) được đầu tư cơ sở hạ tầng từ xây dựng đường sá đến hệ thống xử lý và cung cấp nước sạch, xây dựng phòng học, hỗ trợ xây nhà cho các hộ nghèo, chương trình chăm sóc sức khoẻ và các chương trình phát triển kinh tế nông nghiệp.

Còn nữa, các nhà thầu, nhà cung cấp địa phương sẽ không thể tiếp tục làm việc cùng với chúng tôi để duy trì nguồn thu cho nhà nước cũng như giải quyết nguồn lao động tại chỗ.  Cho đến tháng 2-2013, tổng chi phí mà chúng tôi trả cho nhà cung cấp và nhà thầu địa phương lên đến gần 3.300 tỷ đồng (158 triệu USD).

Và chắc chắn là chúng tôi không thể tiếp tục đóng góp cho ngân sách Nhà nước. Bên cạnh đó nguy cơ về suy thoái môi trường nghiêm trọng do khai thác trái phép tài nguyên. Nạn khai thác vàng trái phép sẽ gia tăng ngay sau khi chúng tôi chấm dứt hoạt động và đưa bộ phận an ninh của mình ra khỏi khu vực.

Dự thảo tăng thuế suất tài nguyên đang trong giai đoạn lấy ý kiến nhân dân. Là chủ một doanh nghiệp, ông có đề xuất gì với Chính phủ?

Hiện tại mức thuế suất tài nguyên và thuế thu nhập doanh nghiệp đang áp dụng cho khoáng sản vàng lần lượt là 15% và 40%. Tôi được biết, thuế suất tài nguyên đang được áp dụng tại Việt Nam là cao nhất so với các nước trong khu vực và cao nhất thế giới (mức trung bình thế giới 3-5%).

Hơn nữa, theo như chúng tôi hiểu từ những thông tin truyền thông báo chí về việc đề xuất tăng thuế khoáng sản của Bộ Tài chính là vì lo ngại công nghệ khai thác, chế biến vàng của các doanh nghiệp trong nước chưa cao, hiệu quả kinh tế đạt thấp, gây lãng phí tài nguyên và phát sinh tác động xấu về môi trường.

Nhưng chúng tôi xin cam đoan rằng điều đó không đúng với hoạt động sản xuất của PSGC và BMGMC. Nhà máy tuyển luyện quặng của chúng tôi được xây dựng với máy móc tiên tiến nhất hiện nay và những tiêu chuẩn công nghệ hiện đại để đảm bảo hiệu quả. Hoạt động sản xuất không chỉ tuân thủ quy định của pháp luật Việt Nam về bảo vệ môi trường mà còn tuân theo các tiêu chuẩn thế giới.

Chúng tôi sẵn sàng sắp xếp một chuyến thăm các hoạt động sản xuất hoặc một buổi họp với các cán bộ điều hành cấp cao của chúng tôi để cấp thông tin chi tiết về các phương pháp khai thác và chế biến cũng như những biện pháp bảo vệ môi trường đang được áp dụng.

Điều sau cùng quan trọng mà tôi muốn nói, nếu Chính phủ có thể giảm thuế suất tài nguyên từ 15% xuống còn 6%, thuế suất doanh nghiệp từ 40% xuống còn 32%, tôi nghĩ điều đó sẽ có tác động tích cực không chỉ với Quảng Nam mà còn đối với cả nước đồng thời hấp dẫn đầu tư nước ngoài với Việt Nam bởi chính sách thuế hợp lý và ổn định.

Xin cảm ơn ông!

PV