Quan nhất thời, công lý vạn đại

Người tiền nhiệm của cựu Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy là ông Jacques Chirac đã tạo tiền lệ. Đương nhiên, toà án Pháp đã xử vụ kiện tụng ông Chirac theo kiểu "giơ cao, đánh khẽ". Nhưng điều đó không có nghĩa là trong trường hợp ông Sarkozy rồi cũng sẽ như vậy.

Giống như ông Chirac, ông Sarkozy sau khi mất quyền về tay ông Franois Hollande thì cũng bị mất luôn quyền được miễn trừ, có nghĩa là chỉ còn bình thường như mọi công dân Pháp bình thường khác. Một khi bị khởi kiện thì ông Sarkozy không thể không bị lôi ra trước toà và toà án ở Pháp không thể không xét xử ông Sarkozy.

Những cáo buộc ông Sarkozy không phải mới, liên quan đến cả thời kỳ trước cũng như trong thời gian nắm quyền. Những tội danh ông Sarkozy bị cáo buộc là vi phạm pháp luật và lạm dụng quyền lực. Đó là chuyện sử dụng tiền của người phụ nữ Pháp giàu nhất Lilian Bettancour và của ông Gaddafi để tranh cử tổng thống năm 2007.

Bằng chứng xác thực thì chưa thấy, nhưng tai tiếng thì mãi cũng vẫn chưa được rửa sạch. Bà Bettancour bị coi là không còn đủ minh mẫn và ông Gaddafi đã bị bắn chết trong cuộc chiến tranh ở Libya mà ông Sarkozy đi đầu trong phát động và thực hiện. Đó là chuyện cho nghe lỏm điện thoại của đối thủ chính trị và nhận hối lộ trong phi vụ Pháp bán tàu ngầm cho Pakistan.

Thực hư đến đâu trong tất cả những cáo buộc ấy chắc rồi phải đến khi phân xử trước toà mới rõ, nhưng khả năng phải hầu toà ngày càng thêm thực tế đối với ông Sarkozy.

Câu chuyện ở nước Pháp lại một lần nữa xoay quanh đạo đức chính trị và trách nhiệm của người nắm quyền. Đành rằng ông Sarkozy đã phải ngậm ngùi rời bỏ quyền lực sau khi thua ông Hollande và khả năng lại một lần nữa xưng hùng xưng bá trên chính trường nước Pháp gần như không có; nhưng công lý là công lý. Công lý không thể thay đổi theo thời gian và thời cuộc. Quyền lực của quan chức chỉ nhất thời, nhưng trách nhiệm cá nhân trước pháp luật lại không thế.

Cuộc trực diện với công lý không chỉ vì đã mãn nhiệm là đã hết. Ông Chirac đã phải đối diện với công lý khi không còn có được sự bảo vệ của chức quyền và phải chấp nhận sự trừng phạt của công lý. Cho nên nếu những cáo buộc là có thật thì ông Sarkozy không thể trách cứ ai ngoài trách chính mình. Còn nếu là "cây ngay" thì phiên toà sẽ là dịp thuận lợi để người bị cáo buộc oan đòi lại công lý cho mình. Quan nhất thời, nhưng công lý vạn đại là thế.

Theo Lư Phổ Ân

Lao Động