780.000 hộ, 3 triệu người nghèo có nhà mới từ chương trình hỗ trợ nhà ở

Trên 60.000 hộ người có công có nhà mới. 530.000 hộ nghèo khu vực nông thôn, gần 200.000 hộ dân khu vực ngập lũ ĐBSCL, nhà chống bão lũ khu vực miền Trung đã hoàn thành. Gần 26.000 căn hộ cho người thu nhập thấp khu vực đô thị, 28.500 căn hộ cho công nhân… đưa vào sử dụng…

Tính tổng thể, thông qua các chương trình phát triển nhà ở xã hội trọng điểm, đến nay đã có khoảng 780.000 hộ gia đình, tương đương hơn 3 triệu người nghèo, người thu nhập thấp đã được cải thiện chỗ ở.

Những con số đó được nêu ra trong báo cáo công tác của Chính phủ trong gần một nhiệm kỳ qua. Cụ thể, tính đến tháng 9/2015, nhà nước đã thực hiện hỗ trợ trực tiếp kinh phí để xây dựng mới, cải tạo nhà ở với khoảng 80% trong số gần 80.000 hộ theo kế hoạch. Chương trình 167 giai đoạn 1 cũng hỗ trợ được 530.000 hộ nghèo khu vực nông thôn làm nhà ở, hiện đang triển khai giai đoạn 2 với khoảng 311.000 hộ.

Khu vực ngập lũ ĐBSCL, sau giai đoạn 1, Chính phủ đã giải ngân để làm chỗ ở an toàn, ổn định cho 146.000 hộ dân, giai đoạn 2 đang triển khai đã giải quyết thêm được hơn 50.000 hộ. Khu vực thường xuyên bị bão lũ ở miền Trung cũng hoàn thành thí điểm 700 căn nhà chống bão lũ, đang triển khai mở rộng khoảng 28.000 căn nữa.

Chương trình nhà ở xã hội khu vực đô thị hoàn thành 135 dự án, trong đó có 51 dự án nhà ở cho người thu nhập thấp, quy mô xây dựng gần 26.000 căn hộ tổng mức đầu tư khoảng 9.560 tỷ đồng; 84 dự án nhà ở xã hội cho công nhân, quy mô xây dựng 28.550 căn hộ, tổng mức đầu tư khoảng 6.730 tỷ đồng.

Trên cả nước, 171 dự án nhà ở xã hội đang tiếp tục triển khai, trong đó có 108 dự án nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp, quy mô xây dựng khoảng 61.290 căn hộ, tổng mức đầu tư khoảng 31.760 tỷ đồng; 63 dự án nhà ở xã hội cho công nhân với quy mô xây dựng khoảng 69.300 căn hộ, tổng mức đầu tư khoảng 18.800 tỷ đồng. Chương trình phát triển nhà ở sinh viên đã có 85 dự án hoàn thành và đưa vào khai thác sử dụng, giải quyết chỗ ở cho khoảng 330.000 sinh viên.

Tính quy đổi, thông qua các chương trình phát triển nhà ở xã hội trọng điểm, đến nay đã có khoảng 780.000 hộ gia đình, tương đương khoảng trên 3 triệu người nghèo, người thu nhập thấp được cải thiện chỗ ở.

Thẩm tra nội dung báo cáo này của Chính phủ, Hội đồng Dân tộc và các UB của Quốc hội ghi nhận, các chương trình phát triển nhà ở xã hội trọng điểm đạt được nhiều kết quả tích cực, đã giúp cải thiện chỗ ở cho nhiều hộ gia đình, cá nhân khó khăn về nhà ở, góp phần đảm bảo an sinh xã hội.

Giải pháp căn cơ “giải cứu” thị trường bất động sản

Chủ trương khuyến khích đầu tư nhà ở xã hội nằm trong chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020, tầm nhìn 2030 còn được lãnh đạo Bộ Xây dựng đánh giá là “chìa khóa” tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản.

Bộ trưởng Xây dựng Trịnh Đình Dũng cho biết một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng “đóng băng” của TTBĐS giai đoạn 2011 – 2012 là tình trạng lệch pha “cung – cầu”, thị trường đã thừa quá nhiều sản phẩm trung và cao cấp, trong khi thiếu quá nhiều sản phẩm bình dân, giá rẻ. Điều chỉnh cơ cấu hàng hóa một cách hợp lý, để sản phẩm bất động sản đến được với mọi đối tượng, phù hợp nhu cầu thực, khả năng thanh toán thực của thị trường là hướng tác động để khắc phục sự lệnh pha, là vấn đề cốt lõi trong tháo gỡ khó khăn cho thị trường.

Trên cả nước, các dự án bất động sản được rà soát, phân loại, thực hiện chuyển đổi nhiều dự án nhà ở thương mại sang dự án nhà ở xã hội, điều chỉnh cơ cấu căn hộ các dự án nhà ở thương mại (chia nhỏ căn hộ) cho phù hợp hơn với nhu cầu của thị trường. Nhà nước miễn giảm tiền sử dụng đất, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế VAT đối với các doanh nghiệp phát triển nhà ở xã hội. Chính phủ đã dành gói hỗ trợ tín dụng 30.000 tỷ đồng với lãi suất ưu đãi dành cho doanh nghiệp phát triển nhà ở xã hội và người dân vay để mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội, nhà ở thương mại giá bán thấp...

Kết quả mang lại của những giải pháp đó, thị trường bất động sản đã phục hồi tích cực, lượng giao dịch nhà đất thành công liên tục tăng. Tồn kho bất động sản đến tháng 10/2015 đã giảm 56.286 tỷ đồng (giảm 56,21%) so với quý I/2013. Giá nhà ở được kéo về sát với giá trị thực và tương đối ổn định, trong đó có khu vực đã giảm tới 30% so với thời kỳ sốt nóng năm 2010, giúp người mua được hưởng lợi.

Gói hỗ trợ tín dụng 30.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội, theo thống kế mới nhất, đến hết tháng 10, 21.500 tỷ đồng đã được các ngân hàng cam kết, đạt 72%.

Nói về những ý kiến phản ánh những vướng mắc, khó khăn trong việc vay mua nhà từ gói 30.000 tỷ vì yêu cầu chứng minh thu nhập, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Đỗ Đức Duy cho biết, thực tế trên 31.000 hộ gia đình đã được cam kết cho vay trong khi chỉ có 56 hồ sơ vay tiền của các doanh nghiệp đầu tư kinh doanh nhà được duyệt. Ông Duy cũng trấn an về tốc độ giải ngân vì ngân hàng “xuống tiền” theo tiến độ dự án, còn đã cam kết là khoản tiền đó sẽ được dành cho vay.

Khó khăn thực tế, theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng là sản phẩm nhà ở xã hội vẫn còn thiếu rất nhiều so với nhu cầu, việc thực hiện cũng còn gặp nhiều lực cản như một số địa phương chưa thực sự quan tâm, đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội, quy định dành 20% quỹ đất trong các dự án nhà ở thương mại để đầu tư phát triển nhà ở xã hội ở một số nơi chưa được thực hiện nghiêm túc, nguồn lực dành cho chương trình còn thiếu… Tuy nhiên, ông Duy vẫn nhấn mạnh nhận định, phát triển nhà ở xã hội mà một trong những “điểm sáng” trong phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2011 – 2015.

2015 được xem là năm đánh dấu mốc hoàn thiện thể chế pháp luật về lĩnh vực này. Ông Duy nhận định, thời gian tới, chính sách vận hành đầy đủ, tiến độ triển khai sẽ cải thiện đáng kể so với thời gian qua. Một minh chứng rõ ràng là gói 30.000 tỷ đồng càng về sau tốc độ thực hiện càng cao. Thứ trưởng Bộ Xây dựng cho rằng, những diễn biến tích cực cho thấy gói hỗ trợ tín dụng cho người dân mua nhà hoàn toàn có thể hoàn thành tiến độ vào 1/6/2016 như cam kết của Ngân hàng Nhà nước cũng như nghị quyết Chính phủ  đã đề ra.

P.Thảo