Rùa Hồ Gươm, nàng Tô Thị và “diễn viên đóng thế”!

Chuyện rùa Hồ Gươm chết đã định không nhắc đến nữa dù những ngày qua trong dư luận, có hai luồng ý kiến trái chiều nhau.

Một luồng ý kiến thì cho rằng cái con rùa ở Hồ Gươm ấy cũng là một sinh vật bình thường (giống như loài cua đinh hay con giải), tức là sẽ phải tuân theo cái vòng tuần hoàn tất yếu của “sinh – lão – bệnh tử”. Sinh thì tất nhiên rồi. Già (lão) thì cũng già rồi. Bệnh thì cũng bệnh rồi (vừa được chữa chạy). Nên bây giờ là tử (chết).

Thế nhưng có ý kiến ngược lại theo hướng tâm linh, suy diễn điềm này, điềm nọ. Người Việt ta vốn nặng về tâm linh. Vả lại, rùa Hồ Gươm đã từng gắn với truyền thuyết trao gươm thần cho cụ Lê Lợi giữ nước thì việc suy diễn theo hướng này cũng là bình thường.

Thế nhưng gần đây, trả lời phỏng vấn, Phó giáo sư Hà Đình Đức, một chuyên gia về rùa Hồ Gươm đề xuất phải có một cụ rùa khác ở Hồ Gươm để thay thế cụ đã ra đi thì dư luận lại một lần nữa dấy lên hai luồng dư luận, ủng hộ và phản đối.

Phía ủng hộ thay thế, tất nhiên trong đó có Phó Giáo sư Đức, ông Đức nói: “Tôi nghĩ là phải có một cụ rùa khác ở Hồ Gươm thay thế cụ đã ra đi để Hồ Gươm luôn luôn gắn với hình ảnh cụ rùa, cụ rùa gắn với Hồ Gươm. Đó là cách để duy trì được truyền thuyết Hồ Gươm để truyền lại cho các đời sau. Đó là trách nhiệm Tp Hà Nội nên làm và phải làm”.

Phía phản đối việc thay thế thì cho rằng rùa Hồ Gươm thiêng liêng là bởi “cụ rùa” gắn với di tích trả gươm thần, còn nếu không có truyền thuyết đó, “cụ” cũng chỉ là một con vật có thể là quý hiếm, nhưng không thể nói là linh thiêng…

Nhớ lại cách đây mấy chục năm, nàng Tô thị ở Lạng Sơn đã bị nung vôi. Dư luận ngày đó cũng dấy lên hai luồng ý kiến, dựng lại tượng và không dựng lại tượng.

Cuối cùng, người ta đã dựng lại bằng một nàng Vọng phu nghe nói là bằng bê tông, cốt thép.

Và cũng từ đó, không thấy ai thề thốt thủy chung dưới chân “nàng Tô thị bê tông, cốt thép” vào vai “diễn viên đóng thế” này cả.

Thực ra, việc ra đi của rùa Hồ Gươm nếu như nói theo ý sinh học, bởi đã già, đã chết, tức là đã hết tuổi thọ. Còn nói như tâm linh, “cụ rùa” đã ra đi tức là đã làm tròn cái sứ mệnh của mình.

“Cụ” dù không còn nữa nhưng tinh thần yêu nước, ý chí chống giặc ngoại xâm của “cụ” vẫn còn mãi tức là ý chí quật cường của dân tộc còn mãi. “Cụ” mãi mãi không chết trong tâm hồn và ý chí những người Việt Nam hôm nay và mai sau.

Nàng Tô thị bê tông, cốt thép không thể là nàng Tô thị hóa đá chờ chồng thì cũng đừng bắt một “con giải, con cua đinh” phải vào vai “đóng thế”, phải không các bạn?

Bùi Hoàng Tám