Người thầy cao cả của tù oan Huỳnh Văn Nén

Nhắc đến người tù oan Huỳnh Văn Nén, không thể không nhắc đến tấm lòng cao cả của một người thầy, đó là nguyên Chủ tịch UBND xã Tân Minh Nguyễn Thận đồng thời cũng là thầy giáo cũ của học trò Huỳnh Văn Nén.

Hơn 17 năm ông Huỳnh Văn Nén sống trong lao tù thì cũng gần bằng đó năm, có một người không nguôi niềm khắc khoải, quyết tâm làm sáng tỏ vụ oan khuất cho người học trò của mình, đó là ông Nguyễn Thận, nguyên chủ tịch xã Tân Minh, huyện Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận.

Khi bước chân ra khỏi trại giam, người mà ông Nén chạy đến ôm vào lòng đầu tiên và thốt lên nghẹn ngào: “Cám ơn thầy, thầy chính là người đã sinh ra con lần thứ hai” là thầy giáo Nguyễn Thận.

Còn ông Thận cũng bồi hồi kể lại: “Khi Nén chạy đến ôm tôi, tôi nghẹn lời… tôi không nói được gì cả. Cảm giác cho đến bây giờ vẫn lâng lâng...".

Theo các nguồn thông tin trên báo chí thì câu chuyện bắt đầu từ một buổi tối đầu tháng 9 năm 2000, một người đàn bà tên là Lụa đến gõ cửa nhà ông Nguyễn Thận, Chủ tịch UBND xã Tân Minh. Sau khi vào nhà, bà Lụa đưa cho ông một lá đơn của con trai bà là Nguyễn Phúc Thành đang thụ án tù ở trại giam Sông Cái (Phú Yên) gửi nhờ ông tìm cách minh oan cho ông Huỳnh Văn Nén vì Thành biết 2 người bạn của Thành mới là người giết bà Lê Thị Bông chứ không phải ông Nén.

Sau một hồi hỏi han, trò chuyện, tiễn bà Lụa về, suốt đêm hôm đó, Chủ tịch xã Nguyễn Thận không hề chợp mắt. Có lẽ ông cũng không ngờ rằng kể từ đó, cuộc đời ông gắn bó với cậu học trò từ thủa ông còn là thầy giáo tiểu học (sau này ông Thận chuyển sang làm Trưởng công an, chủ tịch, bí thư đảng ủy xã Tân Minh và Phó Chủ tịch MTTQ VN của huyện Hàm Tân).

Suốt hơn 15 năm, không biết bàn chân ông Thận đã đi qua bao dặm đường, bàn tay ông đã gõ bao nhiêu cánh cửa. Có những ngày mùa đông Hà Nội lạnh giá, tấm thân già tê cứng nhưng ông vẫn cùng ông cụ thân sinh của Huỳnh Văn Nén ôm tập hồ sơ vụ án và lá đơn kêu cứu tìm đến gõ cửa các cơ quan công quyền như VKSND Tối cao, TAND Tối cao, Văn phòng Quốc hội, Văn phòng Chủ tịch nước...

Có lần vào tháng 11/2000, khi đang nằm điều trị bệnh tại TPHCM, ông Thận nhận được tin 15 ha mía giống của gia đình bị cháy rụi. Rồi truyền đơn rải đầy khắp xã phao tin, anh em nhà Nguyễn Thận có cha làm quận trưởng chế độ Sài Gòn bị cách mạng xử tử tại Quảng Trị… Sau đó, ông Thận còn bị thanh tra về quản lý tài chính rồi chuyển sang điều tra ròng rã 26 tháng trời mới có kết luận Nguyễn Thận không tham ô tham nhũng, nhưng lúc này, ông đã bị cách chức bí thư đảng ủy xã…

Thế nhưng trời không phụ người và trời luôn có mắt. Giờ đây, vụ án đã khép lại như một truyện cổ tích có hậu. “Người tù hai thế kỉ” Huỳnh Văn Nén đã được minh oan.

Trong Facebook của mình những ngày này, ông Thận đã bày tỏ niềm vui vô tận nhưng vẫn không quên tấm lòng của những ân nhân. Đó là cố Đại tướng Mai Chí Thọ và Luật sư Phạm Thị Kim Anh trong lần về thăm xã Tân Minh vào đầu tháng 01/2002 giúp đỡ cho đồng bào nghèo và con em các bị án "Vụ án vườn Điều" gặp hoàn cảnh khó khăn.

Ông Thận viết: “Thật cảm động tại thời điểm sắp sửa đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm lần 1 (ngày 05/4/2002), cố Đại tướng đã chia sẻ nổi đau của những đứa trẻ bơ vơ không nơi nương tựa vì tất cả 10 người trong một đại gia đình rơi vào thân phận pháp lý khác nhau (08 người đang bị tạm giam, 02 người đang được tại ngoại) nhưng tất cả đều có dấu hiệu oan sai.

Tại phiên tòa xét xử phúc thẩm, Ls Phạm Thị Kim Anh bào chữa miễn phí cho tất cả các bị cáo với kết quả hội đồng xét xử đã tuyên hủy bản án xét xử sơ thẩm lần 1 (ngày 07/3/2001) để điều tra lại vì có nhiều sai sót nghiêm trọng. Viết lại stt này như một nén tâm nhang để tưởng nhớ đến cố Đại tướng Mai Chí Thọ và Ls Phạm Thị Kim Anh trong hoàn cảnh người mẹ đang bệnh nặng nhưng luật sư Kim Anh vẫn tập trung trí tuệ để bào chữa cho các bị cáo. Chính kết quả này là sự đột phá để có điều kiện thuận lợi cho các phiên tòa sau này minh oan cho những bị án trong vụ án vườn điều”.

Một lần nữa, xin được chia vui cùng ông Huỳnh Văn Nén, gia đình và ghi nhận tấm lòng cao cả của cựu giáo chức Nguyễn Thận.

Mong rằng nhà nước sẽ có những phần thưởng xứng đáng để ghi nhận công lao của một người thầy hết lòng vì học sinh dù không còn đứng trên bục giảng. Ghi nhận sự tận tụy của một cựu cán bộ xã và trên hết, là ghi nhận tấm lòng cao cả của một con người với số phận oan khuất của một con người.

Bùi Hoàng Tám