Đúng quy trình và vô trách nhiệm

Cuối tuần trước, báo chí đưa tin một em bé 11 tháng tuổi tử vong do không được cấp cứu kịp thời ở Bệnh viện Đa khoa Tịnh Biên (An Giang). Các bác sĩ ở bệnh viện đã buộc người nhà bệnh nhân phải đóng đủ tiền, làm đủ thủ tục nhập viện rồi mới cho cấp cứu. Và có lúc, người ta đã giải thích là việc xử lý đã "đúng quy trình".

Về việc cấp phép cho Công ty Formosa Hà Tĩnh, ông Võ Kim Cự, cũng giải thích là mọi việc "đúng quy trình".

Việc tiếp tục để nhà thầu Trung Quốc trúng thầu cung cấp đường ống cho Dự án cấp nước sạch Sông Đà giai đoạn 2 cũng được giải thích như trên.

Và còn vô số thứ "đúng quy trình" khác: Bà Trần Thị Hà, Thứ trưởng Bộ Nội vụ, Chủ tịch Hội đồng thi đua khen thưởng Trung ương đã trả lời báo chí: "Việc xét tặng danh hiệu Anh hùng lao động thời kỳ đổi mới cho Tổng công ty Xây dựng dầu khí (PVC- doanh nghiệp mà ông Trịnh Xuân Thanh làm Chủ tịch thời kỳ 2011-2013) là rất thỏa đáng và đầy đủ".

Về vụ bố trí ông Vũ Quang Hải, con trai của cựu Bộ trưởng Công Thương Vũ Huy Hoàng làm thành viên Hội đồng quản trị kiêm Phó Tổng giám đốc Tổng công ty Cổ phần Rượu bia và nước giải khát Sài Gòn (Sabeco), lãnh đạo Tổng công ty cũng đã giải thích là "đúng quy trình".

Vì làm "đúng quy trình" đó mà cả doanh nhân Nguyễn Thị Nguyệt Hường (gian dối trong kê khai quốc tịch), doanh nhân Phạm Thị Châu Nga (lừa đảo,chiếm đoạt tiền của người dân góp tiền mua nhà), ông Trịnh Xuân Thanh, ông Võ Kim Cự...đã dễ dàng được bầu làm đại biểu Quốc hội với tỷ lệ phiếu bầu cao. Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, tại buổi họp báo gần đây cũng thừa nhận, có người được bầu làm Đại biểu Quốc hội "đúng quy trình nhưng sai tiêu chuẩn" là thế.

Than ôi, tất cả là những cái "đúng quy trình" và có vẻ như, có những việc đúng quy trình thật, nhưng nhìn lại xem tất cả kết quả của những việc làm đúng quy trình đó ra sao?

Đó là một PVC thua lỗ hàng ngàn tỷ đồng, là một khu công nghiệp gang thép gây thảm hoạ môi trường khủng khiếp cho cả một vùng ven biển rộng lớn của miền Trung, có thể "gây quái thai cho cả một thế hệ" như cảnh báo của một vị tướng quân đội về hưu trong buổi tiếp xúc cử tri tại Hải Phòng của Thủ tướng (Báo Thanh niên nêu), là những đường ống nước liên tục vỡ, là những cái chết oan uổng nơi bệnh xá...

Vâng, đó là hậu quả của một thứ "đúng quy trình" nhưng vô trách nhiệm và sai mục đích, sai hiệu quả. Quy trình đặt ra là nhằm để hướng tới, đạt được những kết quả tốt, làm tăng hiệu quả công việc. Còn thứ quy trình đặt ra, nhất nhất làm theo đó nhưng lại dẫn đến những kết quả tệ hại thì thôi, đừng có nói quy trình này. Đó là thứ quy trình sai lệch, không đúng, càng gây ra hậu quả xấu.

Nhưng thực tế, đã có nhiều người, nhiều tổ chức dùng 3 chữ "đúng quy trình" để cố ý lấp liếm, bao che cho cấp dưới, cho "cánh hẩu", chạy tội cho mình, đổ lỗi cho người khác... và lại đổ lỗi cho cơ chế. 3 chữ ấy được dùng như lá chắn cho họ trước những "cơn bão" dư luận khi những việc làm khuất tất của họ bị phanh phui, khi hậu quả những những việc làm trái bị lộ ra.

Cho nên nói: Quy trình là do con người làm. Quy trình sai thì phải sửa. Nhưng nếu quy trình vẫn đúng nhưng con người cố ý vận dụng sai, đổ lỗi cho quy trình đó, gây ra những hậu quả tồi tệ cho xã hội, cho đất nước mà vẫn mồm mép trơn tuột nói "đúng quy trình" thì chúng ta chỉ có thể nói: Con người đó sai, con người đó tệ và cần phải thay thế, loại bỏ, đừng để họ tham gia quy trình.

Mạnh Quân