Bộ trưởng trước kỳ chất vấn "thử lửa"

Dễ thấy nhất là Bộ Công Thương đang ở tâm điểm của dư luận về nhiều vấn đề như xử lý thế nào với hàng loạt những vấn đề yếu kém mà ông Bộ trưởng tiền nhiềm đầy tai tiếng Vũ Huy Hoàng để lại: Hàng loạt "đại dự án" thua lỗ, đắp chiếu (dự án Nhà máy đạm Ninh Bình, dự án mở rộng Nhà máy gang thép Thái Nguyên giai đoạn II, các dự án sản xuất nhiên liệu Ethanol...); hàng loạt công ty bán hàng đa cấp có dấu hiệu lừa đảo, làm khánh kiệt tài sản hàng vạn người tham gia mạng lưới; những công trình thuỷ điện được nghi vấn xả lũ không đúng quy định...

Thực ra trước đó, trong 2 ngày thảo luận tại hội trường về kinh tế xã hội, Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh cũng đã phần nào giải đáp trôi chảy một số bức xúc thể hiện qua nhiều phát biểu, câu hỏi của các đại biểu Quốc hội như về các "siêu" dự án, công trình thua lỗ của ngành Công Thương. Có những vấn đề chưa được hỏi tới, như chuyện lừa đảo bán hành đa cấp, có thể ông đã có "cẩm nang" trả lời rõ ràng nhờ việc quyết liệt chỉ đạo kiểm tra, rút giấy phép, đình chỉ hoạt động của 25 công ty bán hành đa cấp cho đến nay.

Tuy nhiên, nhiều khả năng ông sẽ phải đối mặt với những chất vấn gay gắt hơn: Vì sao chỉ có khoảng 70 công ty bán hàng đa cấp nhưng việc quản lý lại lỏng lẻo, để tồn tại hàng chục công ty có quá nhiều vi phạm, nhiều công ty lập ra chỉ để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của người dân mà chưa thấy có cán bộ, công chức nào trong ngành bị xử lý? Tuy sự yếu kém này có thể đổ lỗi do trách nhiệm của Bộ trưởng nhiệm kỳ trước. Nhưng trong việc xử lý hậu quả để lại, có lẽ, việc xử lý trách nhiệm quản lý ở Cục Quản lý cạnh tranh của Bộ này vẫn chưa tới nơi.

Không chỉ có thế, người đứng đầu của Bộ Công Thương có lẽ cũng sẽ phải trả lời nhiều vấn đề hóc búa từ đại biểu Quốc hội về xử lý hậu quả của tình trạng bổ nhiệm nhân sự bừa bãi ở Bộ này trong nhiệm kỳ trước, mà là một thành viên trong Ban Cán sự Đảng bộ Công Thương, ông cũng có phần trách nhiệm khi tham mưu cho lãnh đạo Bộ thời kỳ đó cũng như thể hiện trách nhiệm trong việc biểu quyết tập thể.

Vừa qua, Ban bí thư Trung ương Đảng cũng đã có kết luận về những sai phạm của ông Hoàng, của Ban cán sự Đảng Bộ Công Thương thời kỳ ông Hoàng làm Bộ trưởng. Trong đó, có việc bổ nhiệm con trai ông Vũ Huy Hoàng là Vũ Quang Hải tại Sabeco hay nhiều quyết định bổ nhiệm các nhân sự không đủ tiêu chuẩn, điều kiện vào các vị trí lãnh đạo ở một số Cục, vụ, doanh nghiệp lớn như trường hợp ông Vũ Đình Duy tại Tập đoàn Hoá chất. Vậy thì với trách nhiệm là lãnh đạo cao nhất ở Bộ Công Thương hiện nay, là Bí thư Ban cán sự Đảng Bộ Công Thương đương nhiệm, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh sẽ phải xử lý những vấn đề này thế nào? Ban lãnh đạo Bộ Công Thương sẽ "chặt" những "chân rết" mà ông Vũ Huy Hoàng và cả Trịnh Xuân Thanh để lại từng lũng đoạn ngành Công Thương cả một thời gian dài như thế nào, là những vấn đề không hề dễ trả lời.

Với các Bộ trưởng khác, có lẽ các câu hỏi chất vấn đang được chờ đón cũng có những vấn đề không kém phần nóng bỏng. Trong tổng hợp các ý kiến, kiến nghị của cử tri và của các đại biểu Quốc hội gửi tới các thành viên Chính phủ lần này, Bộ Nội vụ sẽ phải đối mặt với nhiều câu hỏi rất bức xúc về tình trạng một số lãnh đạo ở nhiều địa phương bổ nhiệm người nhà vào làm việc tại cơ quan; việc phong tặng danh hiệu "Anh hùng lao động thời kỳ đổi mới" cho Tổng công ty Cổ phần xây lắp dầu khí (PVC) thời ông Trịnh Xuân Thanh làm Chủ tịch. Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường sẽ phải trả lời nhiều câu hỏi về xử lý hậu quả ô nhiễm môi trường hậu Formosa; tình trạng ô nhiễm môi trường ở nhiều địa phương...

Tất cả những vấn đề trên, có lẽ khiến cho kỳ chất vấn đầu tiên của nhiệm kỳ Quốc hội khoá XIV đầu tuần này sẽ hấp dẫn, sôi động, qua đó ít nhiều thể hiện trình độ, năng lực, trách nhiệm của các thành viên Chính phủ lần đầu "đăng đàn". Về phía độc giả, nếu có, các bạn sẽ đặt những câu hỏi gì tới các Bộ trưởng kỳ này?

Mạnh Quân