Bài học Formosa và “luật cho dân, lệ cho… quan”!

Tại kỳ hợp lần thứ XIII của Ủy ban Kiểm tra Trung ương diễn ra trong hai ngày 12 và 13/4/2017 tại Hà Nội, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã thi hành và đề nghị Ban Bí thư xem xét thi hành kỉ luật đối với hàng loạt cán bộ có liên quan.

Đó là các ông: Nguyễn Minh Quang - nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bí thư Ban cán sự đảng, nguyên Bộ trưởng Bộ TN-MT.

Võ Kim Cự - Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Liên minh hợp tác xã Việt Nam, nguyên Bí thư Tỉnh ủy, nguyên Bí thư Ban cán sự đảng, nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh.bui

Bùi Cách Tuyến, nguyên Ủy viên Ban cán sự đảng, nguyên Thứ trưởng Bộ TN-MT, nguyên Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường.

Nguyễn Thái Lai, nguyên Ủy viên Ban cán sự đảng, nguyên Thứ trưởng Bộ TN-MT.

Lương Duy Hanh, Cục trưởng Cục Kiểm soát hoạt động bảo vệ môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Mai Thanh Dung, Cục trưởng Cục Thẩm định, đánh giá tác động môi trường

Hồ Anh Tuấn, nguyên Tỉnh ủy viên, nguyên Bí thư Đảng ủy, nguyên Trưởng ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Hà Tĩnh.

Những vi phạm của ông Võ Kim Cự và ông Hồ Anh Tuấn được đánh giá là nghiêm trọng.

Việc xử lý hàng loạt cán bộ trên cho thấy sự nghiêm trọng của sự việc đồng thời thể hiện tính nghiêm khắc của Đảng, Nhà nước đối với những sai phạm này.

Nhớ lại đúng vào thời điểm một năm trước (4/2016), sự cố môi trường do Formosa gây ra đã tàn phá vùng biển ven bờ của nhiều tỉnh miền Trung. Đặc biệt là với hai tỉnh, Hà Tĩnh và Quảng Bình. Sự cố trên không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường thiên nhiên, môi trường đầu tư mà còn làm suy giảm niềm tin trong nhân dân.

Song, sau khi sự cố xảy ra, Đảng, Nhà nước mà trực tiếp là Bộ Tài nguyên & Môi trường đã phối hợp với các nhà khoa học cùng các bộ ngành liên quan đã có những hành động quyết liệt mà việc đầu tiên là tìm ra thủ phạm Formosa, buộc họ phải chấp nhận đền bù. Cùng với đó, là công tác khắc phục sự cố và đền bù, hỗ trợ cho những thiệt hại của ngư dân các tỉnh bị ảnh hưởng từ sự cố này.

Đây là một nỗ lực không nhỏ, nhất là với điều kiện còn có nhiều khó khăn của trình độ khoa học cũng như tìm tiếng nói đồng thuận từ người dân.

Giờ đây, với những hình thức kỉ luật nghiêm khắc của Ủy ban Kiểm tra Trung ương càng cho thấy tinh thần quyết tâm xây dựng một Chính phủ kiến tạo, liêm chính, gần dân và vì dân, không khoan nhượng với những sai phạm và xử lý trách nhiệm của người đứng đầu.

Nó còn được thể hiện việc không chấp nhận đầu tư, tăng trưởng bằng mọi giá được phản ánh trong Nghị quyết số 05-NQ/TW Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII: “Không thúc đẩy tăng trưởng bằng mọi giá, gây tác động xấu đến ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm quốc phòng, an ninh, tiến bộ, công bằng xã hội, giữ gìn môi trường sinh thái.

Hoàn thiện chính sách, luật pháp, nâng cao năng lực thực thi pháp luật về môi trường; khắc phục cơ bản tình trạng ô nhiễm môi trường, đặc biệt quan tâm các khu vực trọng điểm; giám sát các vấn đề ô nhiễm xuyên biên giới; ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu”.

Có lẽ cũng cần nói thêm, chính bởi tinh thần “không bằng mọi giá” trên mà trung tuần tháng 3 vừa qua, dự án sản xuất tấm silic và lắp ráp tấm pin năng lượng của Cty TNHH Ja Solar Việt Nam đầu tư tại Khu công nghiệp (KCN) Quang Châu, huyện Việt Yên (Bắc Giang) đã bị tạm đình chỉ thi công để chờ báo cáo đánh giá tác động môi trường do khâu này bị bỏ qua.

Song, việc tạm dừng dự án lại cho thấy tầm quan trọng của bảo vệ môi trường trong Nghị quyết Trung ương 5 chưa được địa phương mà cụ thể ở đây là UBND tỉnh Bắc Giang coi trọng. Việc làm này còn giống như đẩy Chính phủ và các cơ quan chức năng vào tình thế của “một việc đã rồi”…

Trở lại việc thi hành kỉ luật đối với các cá nhân trong sự cố Formosa nói trên, trách nhiệm tuy hoàn toàn thuộc về Formosa nhưng đã cho thấy sự nghiêm khắc của Đảng đối với cán bộ của mình mà ở đây trực tiếp là những đề xuất của Ủy ban Kiểm tra Trung ương.

Sự nghiêm khắc này cũng không chỉ là lời cảnh tỉnh, răn đe đối vói cán bộ đảng viên mà còn với cả Formosa nếu họ tái phạm. Điều này đem lại niềm tin của người dân bởi gần đây trước mỗi vụ việc, trong dân gian đã xuất hiện khái niệm “luật cho dân và lệ cho… quan”.

Có điều, chỉ mong rằng với những sai phạm nghiêm trọng này, người dân không phải nghe lại những cụm từ quá quen thuộc như “kiểm điểm”, “phê bình”, “rút kinh nghiệm”… phải không các bạn?

Bùi Hoàng Tám