Thấy gì qua cuộc thị sát hoạt động ở bến xe Nước Ngầm?

Thực hiện mô hình xã hội hóa vận tải hành khách, những năm gần đây, Bến xe Nước Ngầm (Hà Nội) đã có nhiều sáng tạo trong phương thức tổ chức kinh doanh dịch vụ, được coi là một nhân tố mới của hình mẫu quản lý và chất lượng hoạt động. Tuy nhiên, mới đây dư luận lại ồn ào về việc hoạt động đang diễn ra rất lộn xộn, tùy tiện của dịch vụ taxi, tự ý thu tiền sai quy định để “chặt chém” hành khách... mà ban quản lý bến xe lại bao che, dung túng, hưởng lợi từ loại phương tiện này. Những thông tin trên đã khiến nhiều hành khách cũng như các chuyên gia trong lĩnh vực vận tải hết sức quan tâm. Phóng viên đã vào cuộc điều tra những vấn đề nóng đang diễn ra tại bến xe Nước Ngầm.

Chúng tôi đã vào vai hành khách để thị sát các hoạt động tại bến xe này. Tại khu vực trả khách, luôn có hơn 10 xe taxi xếp thành hàng ngay ngắn chờ khách. Trong chốc lát, hơn 40 hành khách đã được giải tỏa khỏi bến nhờ lực lượng xe taxi và xe ôm. Lên một taxi của hãng Sông Hồng, vừa ngồi xuống ghế thì anh lái xe đã hỏi: “Anh về đâu? Anh muốn tính tiền theo đồng hồ hay tính theo quãng đường?” Tôi thắc mắc vì sao lại có cách tính như vậy? Tài xế taxi giải thích: “Khổ thế đấy! Ai chẳng muốn tính tiền theo đồng hồ cho chính xác, đỡ phải tranh cãi nhưng ở bến xe này, nhiều hành khách vốn là nông dân Nghệ An, Hà Tĩnh ra Hà Nội thăm con cháu, làm ăn nên họ rất cẩn thận, sợ đi phải “taxi dù” nên họ thường mặc cả giá theo quãng đường, giống như đi xe ôm. Nhiều người không mặc cả nhưng khi nhìn đồng hồ taxi thì lại nói đồng hồ không chính xác, nhất định không chịu trả tiền theo đồng hồ. Vậy nên, để “chắc ăn” bọn em thường phải hỏi trước mỗi khi có khách lên xe”.

 

Một lái xe khác là anh Toàn (xe 30T – 7690 của hãng Đông Nam) cho biết thêm: “Tôi trực tiếp ký hợp đồng với bến xe để vào trong bến đón khách, mỗi lượt vào bến phải trả 10.000 đồng nhưng mỗi ngày không được vào quá 4 lượt. Anh em taxi ở đây đều tự nguyện ký hợp đồng vào bến và cảm thấy mức phí như hiện nay là “sống được”, tính ra rẻ hơn rất nhiều so với thu lượt mà không ký hợp đồng với bến (mỗi lượt 25.000đồng). Vào trong bến vừa có khách vừa không phải đỗ, bắt khách ngoài đường nên anh em taxi ở đây rất yên tâm”. Còn bà Phùng Thị Kim Hoa, Giám đốc hãng taxi Kim Anh thì cho hay: “Cty chúng tôi hiện có 19 xe ký hợp đồng với BXNN, mức phí ký với bến xe là theo quy định chung của bến và đều được các hãng taxi, anh em lái xe taxi chấp nhận, chưa thấy ai có ý kiến gì”.

 

Vài tháng trở về trước, các xe chỉ ký hợp đồng vào bến đón khách từ 3h sáng đến 9h sáng. Tuy nhiên, xuất phát từ lý do anh em lái xe phải chạy lòng vòng, chen nhau đỗ xe khu vực ngoài bến để đón khách dẫn đến ùn tắc, tai nạn giao thông, bị các lực lượng chức năng liên tục xử phạt nên các hãng taxi đã thống nhất đề nghị bến cho ký hợp đồng vào đỗ, đón khách trong bến cả ngày.

Trao đổi với PV về việc có thông tin taxi “bắt chẹt” khách, bà Hoa bức xúc: “Thông tin này không đúng sự thật. Tất cả các xe ở đây đều có giấy tờ, tem taxi do cơ quan chức năng cấp, được giám sát chặt chẽ. Nếu là taxi dù, tính tiền tùy tiện thì chắc chắn sẽ bị cơ quan chức năng “sờ gáy” lâu rồi. Cty chúng tôi đưa xe taxi vào BXNN hoạt động từ năm 2007 đến nay nhưng ít khi nhận được phản hồi kêu ca chuyện chặt chém giá cả của hành khách. Nếu phát hiện lái xe taxi có sai phạm chúng tôi sẽ lập tức xử lý nghiêm. Để làm rõ chuyện này, chúng tôi đề nghị thanh tra giao thông nhanh chóng vào cuộc, sớm giải tỏa tâm lý cho hành khách và anh em lái xe taxi”.

Nói chuyện với chúng tôi khi vừa bước xuống xe, ông Lê Đức Xuân, quê Đức Thọ, Hà Tĩnh, hiện trú tại nhà A10, KTT Nghĩa Tân, quận Cầu Giấy, Hà Nội cho biết, ông thường đi xe khách ở BXNN về quê và thường sử dụng dịch vụ taxi ở đây nhưng chưa lần nào bị tính tiền “vo” không theo đồng hồ cước.

Theo tìm hiểu của PV, xe taxi muốn vào BXNN đón, trả khách đều phải qua các bộ phận kiểm soát chặt chẽ. Trên thực tế, bất kể xe taxi của hãng nào cũng có thể vào bến xe này đón, trả khách nhưng nếu ra, vào không thường xuyên thì phải nộp phí vào bến là 25.000đồng/ lượt như ở tất cả các bến xe khác trong thành phố Hà Nội. Còn các xe taxi ra vào thường xuyên phải ký hợp đồng với bến xe, lái xe phải ký cam kết tuân thủ các quy định, nội quy của bến, đảm bảo an ninh, trật tự trong bến… Theo QĐ số 3270/QĐ-UB ngày 20/7/2012 của UBND TP. Hà Nội về giá dịch vụ xe ra, vào bến xe ô-tô trên địa bàn TP. Hà Nội, xe taxi khi ra, vào bến phải trả giá dịch vụ từ 15.000 – 25.000đồng/ lượt. Thực hiện quy định này, BXNN đã tính mức thu tiền taxi ra vào bến đón khách theo lượt nhưng nộp tiền một lần là vừa đúng nội dung QĐ số 3270/QĐ-UB, vừa tiện cho công tác quản lý của bến xe.

 

Như đã nêu ở trên, các lái xe và doanh nghiệp taxi cho rằng hình thức ký hợp đồng theo lượt, mức thu 1.200.000đồng/ xe/tháng hạch toán ra rẻ hơn rất nhiều so với thu theo lượt cụ thể hàng ngày. Theo quy định pháp luật về vận tải, mọi hoạt động tại bến xe đặc biệt là về phương tiện, giá cước đều được các cơ quan chức năng của Sở GTVT, (Sở Tài chính) giám sát chặt chẽ. Các bến xe cũng có trách nhiệm phối hợp với cơ quan chức năng kiểm tra, giám sát các phương tiện vận hành trong bến. Còn ở ngoài bến, trách nhiệm thuộc các cơ quan chức năng.

Về việc BXNN ký hợp đồng cho xe taxi vào trong bến đỗ đón khách, nhiều chuyên gia đã đánh giá rất cao mô hình này. Ông Nguyễn Văn Thanh, Nguyên Cục phó Cục Đường bộ Việt Nam, người có hơn 30 năm gắn bó với ngành vận tải ô-tô cho hay: “BXNN, ngay từ khi mới ra đời đã được Cục Đường bộ Việt Nam, Sở GTVT Hà Nội đánh giá rất cao. Bởi vì trước đó, đây vốn là bến “xe dù” nhức nhối nhiều năm không giải tỏa được...

 

Chuyện bến xe ký hợp đồng với xe taxi vào bến đón khách là việc nên khuyến khích, tại sao lại có ý kiến này khác? Trong quy định về vận tải taxi nói rõ là cấp tỉnh phải xây dựng các điểm dừng, đỗ cho taxi nhưng thử hỏi Hà Nội đã có chưa? Taxi vào bến đỗ đón khách cũng giống như tại ga hàng không thôi, hành khách xuống xe là có taxi về nhà, rất văn minh, lịch sự. Về quản lý nhà nước, xe taxi thuộc Sở GTVT, về xử kiểm tra, xử phạt taxi thuộc lực lượng công an và TTGT, bến xe không thể làm thay cơ quan quản lý nhà nước”.

Để kết lại bài viết này, chúng tôi xin trích dẫn lời ông Bùi Danh Liên, Chủ tịch Hiệp hội vận tải Hà Nội xung quanh dư luận về “taxi gian” tại BXNN: “Những thông tin về việc thu phí xe taxi ở BXNN, tôi đã theo dõi và thấy rằng đây là chuyện quá bình thường. Hãy làm một phép tính: Bây giờ, gửi một xe ô-tô ở bãi đỗ mỗi tháng cũng mất ít nhất 1,2 triệu đồng. Taxi ra vào bất cứ bến xe nào ở Hà Nội cũng phải nộp từ 25-30.000 đồng. Trong khi đó, taxi vào bến Nước Ngầm 4 lần trong ngày, mỗi lần phải nộp 10.000 đồng, được đỗ cả ngày trong bến để đón khách nếu so với xe không ký hợp đồng đã rẻ hơn được 1-2 triệu đồng/tháng. Việc BXNN thu 1,2 triệu đồng/xe/tháng là thu gộp lại, vẫn đúng quy định 3270 của thành phố, không có gì bất thường.

 

Có ý kiến rằng sao bến xe không thể theo dõi đồng hồ cước xe taxi bằng camera là hết sức hoang đường, sao có thể làm được việc này, có lẽ tất cả các đơn vị cung cấp dịch vụ camera cũng đều bó tay!"

Theo Nhà báo và Công luận