Bài 2:
"Cát tặc" tàn phá sông Lam: Nhộn nhịp những bến cát chui
(Dân trí) - Hàng loạt bãi tập kết cát trái phép ngang nhiên hoạt động từ năm này qua năm khác khiến người dân địa phương bức xúc. Đáng chú ý, chính quyền địa phương còn có biểu hiện buông lỏng, tiếp tay cho hoạt động phi pháp này?.
Từ phản ánh của người dân các huyện Nam Đàn, Hưng Nguyên, PV đã có mặt tại khu vực cầu đường sắt Yên Xuân, nơi được ví là “thủ phủ” cát của vùng hạ lưu sông Lam.
Theo ghi nhận, hàng loạt bãi tập kết cát mọc lên san sát nhau bên bờ sông Lam. Đặc biệt, các bãi cát nằm sát ngay bên chân cầu đường sắt, mỗi ngày có cả trăm lượt tàu khai thác cát cỡ lớn cập bến cung cấp cho những điểm tập kết này.
Theo điều tra, hai bên chân cầu đường sắt Yên Xuân hiện có 4 bãi tập kết cát rất lớn ngang nhiên hoạt động trái phép. Có điểm thậm chí còn tồn tại suốt hơn 10 năm qua nhưng không bị dẹp bỏ.
Dưới chân cầu đường sắt và sát mép đường ven sông Lam, những bãi cát này hoạt động rầm rộ suốt đêm ngày. Trong khi đó, ở bờ đối diện, nông dân xã Nam Cường đang ngán ngẩm chỉ biết nhìn ra con nước thở dài khi bờ sông bị sạt lở dữ dội từng ngày. Hoa màu của bà con thậm chí bị trôi xuống sông.
Điều đáng lo ngại nhất là đường dây thông tin của ngành đường sắt đang đứng bên mép nước, có thể đổ xuống sông bất cứ lúc nào. Hệ thống kè bảo vệ ven cầu Yên Xuân vừa được gia cố, nâng cấp hàng chục tỷ đồng nhưng trước tình trạng sạt lở nghiêm trọng diễn ra từng ngày, người dân Nam Đàn, Hưng Nguyên không khỏi thấp thỏm, lo âu; ngành đường sắt cũng bức xúc, bất an.
Theo thông tin từ người dân, hoạt động tại các bãi cát diễn ra ngang nhiên suốt nhiều năm qua nhưng chính quyền địa phương vẫn tỏ ra "bất lực" trong việc giải quyết triệt để.
Theo người dân Hưng Xuân, các bãi tập kết cát này hoạt động hết sức nhộn nhịp cả ngày lẫn đêm. Được biết, tại khu vực chân cầu Yên Xuân hiện tồn tại 4 bãi tập kết cát như đã phản ánh ở trên.
Phía bên phải cầu gồm hai bãi gồm bãi của Doanh nghiệp tư nhân Nguyễn Văn Q. (SN 1964 làm chủ) trú tại xóm 9, xã Hưng Xuân làm chủ và Doanh nghiệp Lê Thị H. (SN 1984 làm giám đốc); phía trái cũng gồm hai bãi của Doanh nghiệp Nguyễn Văn C. (SN 1947, cũng trú tại xóm 10, xã Hưng Xuân làm chủ); bãi còn lại do Trần Văn H. (SN 1974, trú tại xóm 4, xã hưng Xuân) làm chủ.
Đứng trên cầu Yên Xuân quan sát, các ghe thuyền chở cát tấp nập cập bến, phía dưới là những máy cẩu công suất lớn đang ngoạm từng gàu cát chất lên bến. Bến cát lúc nào cũng đầy ắp cát các loại chất cao như núi; bên ngoài các xe tải chở cát nối đuôi nhau ầm ầm vào ra để lấy cát khiến cho cả một đoạn đường đê Tả Lam trở nên nhốn nháo, hỗn loạn.
Một người dân bán hàng tạp hóa gần cầu Yên Xuân cho biết, hàng ngày có hàng chục chiếc xe tải trọng vừa và nhỏ đến chở cát tấp nập. Điều đáng nói là hầu hết các xe nói trên đều chở cát quá tải trọng khiến đường sá bị hư hỏng, cát rơi vãi khắp mặt đường khiến cho bụi bặm mù mịt, môi trường bị ô nhiễm trầm trọng. Nhiều lần người dân kiến nghị đến chính quyền địa phương nhưng không thấy cơ quan chức năng vào cuộc xử lý.
Trao đổi với PV, ông Nguyễn Văn Phận - Chủ tịch UBND xã Hưng Xuân, cho biết: “Do lịch sử để lại, các bến cát này được UBND xã cho thuê đất từ hàng chục năm nay. Chúng tôi biết các bến cát này ảnh hưởng nhiều đến hành lang an toàn giao thông cầu đường sắt Yên Xuân, gây ô nhiễm môi trường, hư hỏng đường sá, người dân bức xúc nhưng vì đã lỡ ký hợp đồng cho thuê đất với các đơn vị 5 năm một nên phải phải chờ đến khi hợp đồng đáo hạn mới có thể xử lý. Tôi vẫn biết các bến cát này không có giấy phép của cơ quan chức năng, nhiều lần đã được cơ quan chức năng xử lý nhưng chúng tôi vẫn không thể xử lý triệt để được vẫn đề này”.
Còn ông Thái Huy Dũng - Trưởng phòng Công thương huyện Hưng Nguyên cho hay: “Theo phản ánh, lâu nay chúng tôi được biết 4 bãi tập kết cát không có giấy phép, lại vi phạm nghiêm trọng hành lang an toàn giao thông đường thủy và đường sắt. Nhiều lần xử lý và yêu cầu xã chấm dứt hợp đồng thuê đất và chuyển đến ở một bãi tập kết an toàn cho giao thông đường thủy và đường sắt hơn những vẫn chưa thấy chính quyền xã xử lý triệt để, hiện nay các mỏ trên vẫn hoạt động bình thường. Sắp tới, chúng tôi sẽ tham mưu cho UBND huyện Hưng Nguyên kiên quyết sớm xử lý 4 bãi tập kết cát trái phép này, sớm trả lại hành lang an toàn giao thông cho đường sắt Bắc - Nam cầu Yên Xuân...”.
Theo điều tra của PV, trên địa bàn huyện Hưng Nguyên hiện có 14 bãi tập kết cát sỏi nhưng có đến 9 điểm là hoạt động không phép. Thực trạng này đang gây ra nhiều hệ lụy nhức nhối cho các địa bàn.
Trao đổi với PV, ông Phạm Quốc Việt - Phó Bí thư huyện ủy Hưng Nguyên, cho biết: "Vấn đề khai thác cát trái phép cũng như các bến kinh doanh cát không phép huyện ủy đã chỉ đạo xử lý nhiều lần nhưng vẫn không triệt để. Hiện, chúng tôi đang tiếp tục chỉ đạo xử lý tiếp".
Trước thực trạng khai thác, kinh doanh bến cát sỏi trái phép đang diễn ra nhức nhối như đã phản ánh ở trên, đề nghị các cơ quan chức năng cần nhanh chóng vào cuộc quyết liệt xử lý triệt để, tránh gây bức xúc cho dư luận.
Dưới đây là một số hình ảnh nhộn nhịp bến cát chui:
Báo Dân trí tiếp tục thông tin sự việc này...
Nhóm PV