3 ô tô không đứng tên nguyên Chủ tịch TP Hạ Long, xử lý thế nào?

Như tin đã đưa, ngày 14/5 Công an tỉnh Quảng Ninh đã ra quyết định khởi tố, ra lệnh bắt tạm giam đối với ông Phạm Hồng Hà, nguyên Chủ tịch UBND TP Hạ Long, nguyên Trưởng Ban quản lý Vịnh Hạ Long, để điều tra về hành vi "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ".

Quá trình khám xét căn biệt thự của ông Phạm Hồng Hà tại đường Trần Quốc Nghiễn, cơ quan chức năng tỉnh đã tạm giữ 4 xe ô tô hạng sang gồm: một xe Mercedes Benz E300, một xe VinFast Lux SA, một xe Lexus LX 570 và một xe Lexus ES 350.

Theo thông tin từ cơ quan Đăng kiểm tỉnh Quảng Ninh, trong 4 xe ô tô bị công an tạm giữ, ông Phạm Hồng Hà chỉ đứng tên chiếc xe có giá trị thấp nhất là xe VinFast Lux SA. 3 chiếc xe còn lại do một công ty và hai cá nhân khác cùng ở TP Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh đứng tên.

Dư luận thắc mắc, trong 4 xe sang bị tạm giữ chỉ có một xe đứng tên ông Phạm Hồng Hà, vậy cơ quan công an có phải trả lại 3 chiếc còn lại cho chủ sở hữu không?

Trả lời:

Luật sư Quách Thành Lực, Công ty luật Pháp trị cho rằng, thời điểm công bố quyết định khởi tố, lệnh bắt tạm giam, cơ quan điều tra đã tiến hành khám xét tại nhà riêng và thu giữ nhiều tài liệu đồ vật, trong đó có 4 chiếc xe ô tô tại nhà ông Phạm Hồng Hà vì đây là những vật chứng có liên quan đến cá nhân vi phạm pháp luật nên tạm thời thu giữ.

Theo một điều tra viên thuộc Công an tỉnh, việc tạm giữ 4 chiếc xe trên có thể là quan điểm của cơ quan điều tra nhằm phục vụ công tác điều tra, làm rõ nguồn tiền mua những chiếc xe này cũng như đảm bảo công tác thi hành án sau này.

Trong quá trình điều tra, xét xử, cơ quan điều tra nếu thấy các vật chứng là những chiếc xe này không liên quan đến tội phạm, không phải nguồn gốc do phạm tội mà có, không sử dụng để thực hiện hành vi phạm tội và không phải tài sản thuộc sở hữu của bị can mà là tài sản của người khác thì sẽ trả lại cho chủ sở hữu.

Theo đó, Điều 89 Bộ luật Tố tụng hình sự quy định "Vật chứng là vật được dùng làm công cụ, phương tiện phạm tội, vật mang dấu vết tội phạm, vật là đối tượng của tội phạm, tiền hoặc vật khác có giá trị chứng minh tội phạm và người phạm tội hoặc có ý nghĩa trong việc giải quyết vụ án" thì những tài liệu, đồ vật cùng 4 chiếc xe ô tô thu giữ tại nhà ông Phạm Hồng Hà mà cơ quan Công an thu giữ được xác định là vật chứng trong vụ án.

Về việc xử lý vật chứng, Điều 106 Bộ luật Tố tụng hình sự quy định:

1. Việc xử lý vật chứng do Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra quyết định nếu vụ án được đình chỉ ở giai đoạn điều tra; do Viện kiểm sát quyết định nếu vụ án được đình chỉ ở giai đoạn truy tố; do Chánh án Tòa án quyết định nếu vụ án được đình chỉ ở giai đoạn chuẩn bị xét xử; do Hội đồng xét xử quyết định nếu vụ án đã đưa ra xét xử. Việc thi hành quyết định về xử lý vật chứng phải được ghi vào biên bản.

 2. Vật chứng được xử lý như sau:

 a) Vật chứng là công cụ, phương tiện phạm tội, vật cấm tàng trữ, lưu hành thì bị tịch thu, nộp ngân sách nhà nước hoặc tiêu hủy;

 b) Vật chứng là tiền bạc hoặc tài sản do phạm tội mà có thì bị tịch thu, nộp ngân sách nhà nước;

 c) Vật chứng không có giá trị hoặc không sử dụng được thì bị tịch thu và tiêu hủy.

 3. Trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử, cơ quan, người có thẩm quyền quy định tại Khoản 1 Điều này có quyền:

a) Trả lại ngay tài sản đã thu giữ, tạm giữ nhưng không phải là vật chứng cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp tài sản đó;

b) Trả lại ngay vật chứng cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp nếu xét thấy không ảnh hưởng đến việc xử lý vụ án và thi hành án;

c) Vật chứng thuộc loại mau hỏng hoặc khó bảo quản thì có thể được bán theo quy định của pháp luật; trường hợp không bán được thì tiêu hủy;

 d) Vật chứng là động vật hoang dã và thực vật ngoại lai thì ngay sau khi có kết luận giám định phải giao cho cơ quan quản lý chuyên ngành có thẩm quyền xử lý theo quy định của pháp luật.

4. Trường hợp có tranh chấp về quyền sở hữu đối với vật chứng thì giải quyết theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự".

Như vậy, Bộ luật Tố tụng hình sự không quy định thời gian bao lâu phải trả lại vật chứng. Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án nhân dân sẽ tiến hành giải quyết vụ án theo thời gian luật định và vật chứng có thể được trả cho người bị hại trong quá trình điều tra, truy tố hoặc xét xử.

Tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ"

Tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ" là hành vi cố ý trực tiếp lợi dụng chức vụ, quyền hạn làm trái công vụ gây thiệt hại cho lợi ích của Nhà nước, của xã hội, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, do người có chức vụ, quyền hạn và đạt độ tuổi luật hình sự quy định thực hiện vì vụ lợi hoặc có động cơ cá nhân khác.

Điều 356 Bộ luật Hình sự sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ:

1. Người nào vì vụ lợi hoặc động cơ cá nhân khác mà lợi dụng chức vụ, quyền hạn làm trái công vụ gây thiệt hại về tài sản từ 10.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng hoặc gây thiệt hại đến lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

 2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm: a) Có tổ chức; b) Phạm tội 02 lần trở lên; c) Gây thiệt hại về tài sản từ 200.000.000 đồng đến dưới 1.000.000.000 đồng.

 3. Phạm tội gây thiệt hại về tài sản 1.000.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 15 năm.