Vấn đề lao động trẻ em ảnh hưởng đến cam kết của Việt Nam khi hội nhập

Đây là những hệ quả được Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) đưa ra khi đề cập đến vấn đề lao động trẻ em trên thế giới nói chung và tại Việt Nam nói riêng.

Lao động trẻ em được hiểu là việc khiến trẻ em mất đi tuổi thơ, tiềm năng và nhân cách và có ảnh hưởng xấu tới sự phát triển về thể chất và tinh thần của trẻ kể cả việc cản trở khả năng đến trường.

Những công việc nguy hiểm và gây hại cho trẻ em về mặt tinh thần, thể chất, xã hội hay đạo đức, nhân phẩm; lấy đi cơ hội học tập của các em; buộc các em phải nghỉ học sớm; và/hoặc buộc các em phải kết hợp việc học với làm việc nặng nhọc và trong nhiều giờ.

Theo các chuyên gia của ILO và Unicef, lao động trẻ em ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nhân lực, trong đó nó khiến chất lượng nguồn lao động tương lai bị giảm bởi trẻ bị mất cơ hội học tập do phải dành thời gian để lao động kiếm sống.

Các ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe thể chất và tinh thần của trẻ do bị tai nạn lao động, làm việc quá sức hoặc bị xâm hại cũng khiến sức khỏe thể chất, tinh thần trẻ bị tổn thương.

Bên cạnh đó, lao động trẻ em ảnh hưởng đến việc làm bền vững và tình trạng đói nghèo, dẫn đến nguy cơ thất nghiệp cao, gây hậu quả kéo dài hoặc gia tăng tình trạng nghèo đói trong các gia đình và cộng đồng. Bởi vậy, lao động trẻ em cần phải được nhìn nhận không chỉ là hậu quả, mà còn là nguyên nhân của nghèo đói và kém phát triển.

Về hội nhập quốc tế, trong bối cảnh Việt Nam tham gia các hiệp định thương mại tự do, việc các doanh nghiệp và chuỗi cung ứng của mình sử dụng lao động trẻ em gây ra các hậu quả tiêu cực đến tiến trình hội nhập kinh tế toàn cầu của đất nước.

Việc hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế toàn cầu đòi hỏi phải tuân thủ những cam kết quốc tế về quyền cơ bản của người lao động, trong khi đó, nguy cơ và lao động trẻ em tồn tại trong các doanh nghiệp và chuỗi cung ứng của doanh nghiệp là có thật, đặc biệt cao trong khu vực phi chính thức.

Doanh nghiệp sử dụng lao động trẻ em là vi phạm các điều khoản hiệp định thương mại mà Việt Nam đã cam kết với cộng đồng quốc tế nên những doanh nghiệp này sẽ bị thải loại ra khỏi chuỗi cung ứng, hàng hóa sẽ bị tẩy chay, cấm xuất khẩu, cộng đồng thương mại quốc tế sẽ ngừng hỗ trợ, đầu tư.

Hậu quả là không những gây ra thiệt hại về kinh tế cho doanh nghiệp và đất nước mà còn làm mất uy tín, thương hiệu của ngành nghề, của đất nước trên thị trường thương mại quốc tế.

Theo Báo cáo "Lao động trẻ em: Ước tính toàn cầu 2020, xu hướng và con đường phía trước" của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) và Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF), năm 2020 có 160 triệu trẻ em tham gia lao động trên toàn thế giới và 79 triệu em đang làm những công việc nguy hiểm. Đặc biệt trong bối cảnh ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, Báo cáo cảnh báo số LĐTE trên toàn thế giới sẽ tăng thêm 8,9 triệu em vào năm 2022.