Dân sinh
FicaSử dụng lao động trẻ em bị cấm trong các trường hợp nào?
(Dân trí) - Hiến pháp và Luật Lao động 2019 đã cụ thể hóa quy định sử dụng lao động trẻ em và quy định cấm sử dụng lao động trẻ em trong nhiều trường hợp.
Cụ thể, người sử dụng lao động có thể thuê người dưới 15 tuổi (tối thiểu là 13 tuổi) để thực hiện các công việc nhẹ được quy định trong danh mục ban hành bởi Bộ LĐ-TB&XH.
Khi tuyển dụng lao động dưới 15 tuổi, người sử dụng lao động phải ký hợp đồng lao động với người đại diện pháp luật trong thỏa thuận với người lao động chưa thành niên; bố trí giờ làm việc không ảnh hưởng đến việc học tập ở trường của người lao động; và đảm bảo điều kiện làm việc, an toàn và vệ sinh lao động phù hợp với lứa tuổi của lao động chưa thành niên.
Những hành vi sử dụng lao động trẻ em bị cấm
Tại điều 147, Luật Lao động năm 2019 nêu rõ việc cấm sử dụng người lao động từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi làm việc trong 8 ngành, lĩnh vực đặc thù, cụ thể là:
Sử dụng lao động trẻ em để mang, vác, nâng các vật nặng vượt quá thể trạng của người chưa thành niên; Sản xuất, kinh doanh cồn, rượu, bia, thuốc lá, chất tác động đến tinh thần hoặc chất gây nghiện khác; Sản xuất, sử dụng hoặc vận chuyển hóa chất, khí gas, chất nổ; Bảo trì, bảo dưỡng thiết bị, máy móc; Phá dỡ các công trình xây dựng; Nấu, thổi, đúc, cán, dập, hàn kim loại; Lặn biển, đánh bắt thủy, hải sản xa bờ; Công việc khác gây tổn hại đến sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách của người chưa thành niên.
Cấm sử dụng người lao động từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi làm việc ở 5 nơi làm việc nguy hiểm, độc hại như dưới nước, dưới lòng đất, trong hang động, trong đường hầm; Công trường xây dựng; Cơ sở giết mổ gia súc; Sòng bạc, quán bar, vũ trường, phòng hát karaoke, khách sạn, nhà nghỉ, cơ sở tắm hơi, cơ sở xoa bóp; điểm kinh doanh xổ số, dịch vụ trò chơi điện tử; nơi làm việc khác gây tổn hại đến sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách của người chưa thành niên...
Hiến pháp nước Việt Nam hiện nghiêm cấm việc tuyển dụng lao động trẻ em dưới độ tuổi tối thiểu 15.
Người sử dụng lao động có thể thuê người dưới 15 tuổi (tối thiểu là 13 tuổi) để thực hiện các công việc nhẹ được quy định trong danh mục ban hành bởi Bộ LĐTBXH.
Ước tính số trẻ phải bước vào tuổi lao động sớm tại Việt Nam chiếm khoảng 10%.
Tuy nhiên, khi tuyển dụng lao động dưới 15 tuổi, người sử dụng lao động phải ký hợp đồng lao động với người đại diện pháp luật trong thỏa thuận với người lao động chưa thành niên; bố trí giờ làm việc không ảnh hưởng đến việc học tập ở trường của người lao động; và đảm bảo điều kiện làm việc, an toàn và vệ sinh lao động phù hợp với lứa tuổi của lao động chưa thành niên. Hiến pháp bảo đảm miễn phí giáo dục phổ thông cơ sở bắt buộc. Chỉ có giáo dục tiểu học là bắt buộc.
Về quy định thời gian sử dụng lao động dưới 15 tuổi, Bộ Luật Lao động 2019 có thời hạn hiệu lực từ ngày 01/01/2021 nêu rõ, thời gian làm việc của người lao động chưa thành niên (dưới 15 tuổi) không được vượt quá 04 giờ trong một ngày và 20 giờ trong một tuần.
Trẻ em nông thôn, ở các làng nghề đều thạo việc lao động từ nhỏ.
Người lao động từ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi không được làm việc quá 08 giờ/ngày và 40 giờ/tuần.
Không sử dụng lao động chưa thành niên làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm. Không được sử dụng lao động chưa thành niên để sản xuất và kinh doanh cồn, rượu, bia, thuốc lá, các chất tác động đến tinh thần và các chất gây nghiện khác.
Người sử dụng lao động phải tạo cơ hội để người lao động chưa thành niên và người dưới 15 tuổi tham gia lao động và được học tập văn hóa.
