Phát hiện nhiều vi phạm về đóng bảo hiểm xã hội

Theo báo cáo của Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam, năm 2020 và 2021, ngành đã chủ trì và phối hợp thực hiện thanh tra việc đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) và bảo hiểm y tế (BHYT) tại 23.395 đơn vị, trong đó thanh tra chuyên ngành tại 11.739 đơn vị, kiểm tra 8.139 đơn vị sử dụng lao động, thanh tra kiểm tra liên ngành 3.517 đơn vị.

Qua thanh tra, BHXH Việt Nam đã phát hiện nhiều hành vi vi phạm về đóng BHXH, BHTN.

Đơn cử như hành vi đóng BHXH, BHTN cho người lao động không đúng mức lương trong thang, bảng lương đã xây dựng, các khoản phụ cấp và khoản bổ sung khác bắt buộc phải tham gia; phân bổ thu nhập thành các khoản tiền như tiền xăng xe, nhà ở, điện thoại và đi lại, các khoản thưởng với số tiền bất hợp lý so với mức lương cơ bản. 

Người sử dụng lao động chỉ đóng BHXH, BHTN cho lao động đã qua đào tạo hoặc lao động có chức danh công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm chỉ bằng lương tối thiểu vùng. Qua thanh tra, xác định các vi phạm, BHXH Việt Nam đã yêu cầu các đơn vị lập hồ sơ đóng bổ sung mức đóng cho 52.063 người lao động với số tiền truy thu là 103 tỷ đồng.

Cũng theo BHXH Việt Nam, tình trạng đơn vị chiếm dụng tiền đóng của người lao động, đã trích tiền đóng BHXH, BHTN của người lao động nhưng không đóng, chậm đóng cho cơ quan BHXH vẫn còn không ít. Giai đoạn 2020-2021, tổng số tiền các đơn vị chậm đóng trước khi ban hành quyết định thanh tra là 4.509 tỷ đồng, trong đó đã khắc phục trong thời gian thanh tra là 1.523 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, việc vi phạm chính sách còn thể hiện ở tình trạng không tham gia BHXH, BHTN cho người lao động hoặc đóng không đầy đủ số người tham gia; đóng thiếu thời gian tham gia bắt buộc. Theo BHXH Việt Nam, đây là hành vi chiếm dụng tiền đóng phổ biến ở các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực may mặc, chế biến thủy sản và xây dựng.

Người sử dụng lao động không ký hợp đồng lao động theo quy định mà ký hợp đồng với các hình thức khác (hợp đồng học nghề hoặc hợp đồng thử việc) để kéo dài thời gian không phải tham gia BHXH cho người lao động.

Qua thanh tra, các cơ quan chức năng đã yêu cầu các đơn vị lập hồ sơ tham gia cho 25.158 người lao động chưa được đóng, đóng thiếu thời gian với số tiền truy thu đóng là 172,8 tỷ đồng.