Văn học nghệ thuật vẫn còn tình trạng nghiệp dư hóa trong sáng tác

Nhà văn Tùng Điển - Phó Chủ tịch thường trực Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam phát biểu, năm 2016, mặc dù còn không ít trở ngại, khó khăn nhưng tình hình sáng tác văn học - nghệ thuật của cả nước vẫn có sự phát triển tích cực.

Số lượng các tác phẩm văn học, nghệ thuật nhiều; trong đó đã xuất hiện một số tác phẩm có chiều sâu về tư tưởng và nghệ thuật; không gian suy nghĩ, cảm hứng, phương pháp sáng tạo được rộng mở. Những quan niệm, nhận thức gò bó, chật hẹp cũng được tháo gỡ. Văn nghệ sỹ tự tin, năng động và tiềm năng sáng tạo của người nghệ sỹ được giải phóng.

Bức tranh văn nghệ nước nhà trong năm 2016 phong phú, sống động nhiều màu sắc, đáp ứng như cầu hưởng thụ văn hóa ngày càng cao của nhân dân. Nhiều tác giả, tác phẩm vẫn tiếp tục khai thác các chủ đề lịch sử, truyền thống dựng nước và giữ nước của dân tộc; tái hiện một cách công phu, sâu sắc, xúc động về hai cuộc kháng chiến vĩ đại của dân tộc; một sô tác phẩm đã đề cập tới cuộc sống, con người, phản ánh hiện thực đất nước trong công cuộc đổi mới hôm nay.

Ngoài việc phát hiện, biểu dương các nhân tố mới, nhiều tác phẩm đã đưa ra những cảnh báo, phê phán quyết liệt những sa sút về đạo đức, lối sống, phê phán cái xấu cái ác...

Chủ đề biển đảo, xây dựng và bảo vệ tổ quốc cũng được một số Hội Trung ương và địa phương đặc biệt chú trọng, thông qua đó góp phần khẳng định chủ quyền, tình yêu thiên nhiên, đất nước và lòng tự hào dân tộc của người Việt Nam.

Ngoài ra, trong năm 2016, công tác lý luận phê bình văn học nghệ thuật được duy trì và xem đây là công tác quan trọng cần được quan tâm, đầu tư.

Bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động văn học nghệ thuật vẫn còn nhiều hạn chế, yếu kém và bất cập. Cụ thể, số lượng tác phẩm hàng năm xuất hiện nhiều nhưng chưa có tác phẩm gây tiếng vang, tạo thành sự kiện lớn trong đời sống văn học, nghệ thuật, xã hội; tình trạng nghiệp dư hóa trong sáng tác chưa được khắc phục.

Công tác quảng bá các tác phẩm văn học nghệ thuật đến với công chúng là một hạn chế lớn hiện nay; các tác phẩm văn học nghệ thuật theo dòng chủ lưu, chính thống ít được tuyên truyền, phổ biến rộng rãi; phải cạnh tranh với các tác phẩm văn học nghệ thuật thị trường, câu khách. Bên cạnh đó, chế độ nhuận bút cho tác giả, bồi dưỡng cho nghệ sỹ biểu diễn còn quá thấp so với lao động nghệ thuật.

Đời sống của một bộ phận các văn nghệ sỹ còn gặp nhiều rất khó khăn; cơ sở vật chất của nhiều Hội văn học nghệ thuật còn thiếu; công tác giới thiệu, quảng bá các tác phẩm văn học nghệ thuật ra nước ngoài còn hạn chế...

Nhà văn Tùng Điển cho biết, trong năm 2017, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam tiếp tục động viên đội ngũ văn nghệ sỹ cả nước đẩy mạnh sáng tác, nghiên cứu các công trình lý luận phê bình, quảng bá tác phẩm văn học nghệ thuật, phấn đấu có nhiều tác phẩm đạt chất lượng cao cả về nội dung lẫn nghệ thuật, gắn kết các hoạt động sáng tạo với các nhiệm vụ chính trị, kinh tế -xã hội của đất nước, thực hiện mục tiêu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, các Hội văn học nghệ thuật chuyên ngành Trung ương sẽ tiếp tục phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cùng các bộ ngành liên quan thực hiện nhiều giải pháp về cơ chế, chính sách, tháo gỡ khó khăn cho hoạt động văn học, nghệ thuật, đưa văn học nghệ thuật phát triển. Đồng thời tổ chức tốt các hoạt động chuyên môn như: hội thảo, đi thực tế tại các trọng điểm kinh tế của đất nước; tổ chức các cuộc thi sáng tác và các trại sáng tác...

Hà Tùng Long