Chủ tịch Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam xin rút tên, không nhận giải thưởng

NSND Lê Tiến Thọ cho rằng, quyết định rút không nhận giải thưởng cá nhân của Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam là cần thiết để phá đi một thông lệ quen thuộc lâu nay không chỉ ở Hội mà cả ở một số Hội khác. Theo đó, Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam hàng năm nhận đăng ký của các đơn vị và cá nhân xét giải thưởng cho kịch bản văn học, tác phẩm lý luận và vở diễn sân khấu.

Kịch bản văn học, tác phẩm lý luận thuộc sở hữu cá nhân đăng ký; còn vở diễn sân khấu thuộc sở hữu của đơn vị nghệ thuật đăng ký. Sau khi nhận được bản đăng ký của đơn vị - cá nhân gửi lên, văn phòng Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam sẽ gửi cho các thành viên Hội đồng nghệ thuật xem xét, chấm điểm…

“Nguyên tắc xét giải thưởng hàng năm của Hội đồng nghệ thuật đã có quy định rất rõ, nếu thành viên nào của Hội đồng nghệ thuật có tên trong ê-kíp sáng tạo vở diễn, kịch bản văn học và tác phẩm lý luận đăng ký xét giải thì thành viên đó sẽ không được chấm tác phẩm đó”, NSND Lê Tiến Thọ nhấn mạnh. Trong khi đó, bản thân NSND Lê Tiến Thọ năm nay lại được giữ cương vị Chủ tịch Hội đồng nghệ thuật xét giải thưởng tác phẩm sân khấu năm 2016 của Hội cùng 7 thành viên khác (đã được bầu từ năm 2015 - PV).

NSND Lê Tiến Thọ cũng đặt vấn đề, qua sự việc này, cá nhân ông nghĩ đã tới lúc Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam cần nghiên cứu để thay đổi cách thức xét tặng giải thưởng hằng năm. Theo đó, Hội sẽ tiến hành họp Ban chấp hành vào cuối năm để xem xét kỹ và điều chỉnh về Quy chế xét giải thưởng hằng năm để hoạt động chấm giải có những cải cách phù hợp, tránh những hạn chế, yếu kém.

“Chúng tôi cũng sẽ kiến nghị với Ban chấp hành Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam xem xét đưa ra một nguyên tắc chung với những quy định cụ thể, tránh tình trạng chưa đồng thuận trong cách đánh giá chất lượng nghệ thuật vẫn thường xảy ra, để tạo sự đồng thuận trong giới văn nghệ sĩ và trong xã hội”.

NSND Lê Tiến Thọ khẳng định rằng, việc rút tên khỏi giải thưởng chỉ giới hạn ở phạm vi cá nhân ông, còn giải thưởng vẫn được giữ nguyên vì một tác phẩm sân khấu có nhiều thành phần cùng tham gia sáng tạo. Bản thân Chủ tịch Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam cũng tâm sự rằng, khi nhận trong tay danh sách các tác phẩm gửi đăng ký xét giải thưởng, ông đã rất trăn trở vì tác phẩm có sự tham gia của ông chiếm số lượng khá nhiều. Tuy nhiên, trong hoàn cảnh của ông, ông không thể vì danh dự cá nhân mà gạt hết những tác phẩm đó ra vì làm thế sẽ khiến cho các thành phần tham gia sáng tạo như: tác giả, đạo diễn, họa sĩ, nhạc sĩ, diễn viên... chịu nhiều thiệt thòi.

“Xin nhấn mạnh chúng tôi ở trong Hội đồng xét giải nhưng không được tham gia chấm những tác phẩm có tên mình trong ê-kíp sáng tạo và tác phẩm vở diễn. Sau khi có kết quả giải thưởng của Hội đồng nghệ thuật, Hội đồng phải báo cáo kết quả xét giải cho Thường vụ Ban chấp hành biết để cho ý kiến chỉ đạo. Chủ tịch Hội đồng nghệ thuật tiếp thu và xin ý kiến của Hội đồng Nghệ thuật lần cuối để đồng thuận và báo cáo lãnh đạo Hội để ký quyết định trao giải. Việc chấm và xét giải thưởng tác phẩm sân khấu 2016 được diễn ra đúng quy định. Tôi xin rút với tư cách cá nhân trong thành phần sáng tạo, không nhận giải cũng như số tiền thưởng được trích cho cá nhân tôi.

Trước đó, trong Quyết định số 190/QĐ- HNSSK về việc khen thưởng cho các tác phẩm sân khấu năm 2016 do ông Lê Tiến Thọ - Chủ tịch Hội nghệ sĩ sân khấu Việt Nam ký ngày 20/9/2017, có ba tác phẩm đoạt giải cao nhất đều có tên ông. Cụ thể, giải A vở “Hoàng thúc Lý Long Tường” với vai trò tác giả, giải B vở “Vụ án Lệ Chi Viên” với vai trò tác giả và giải B vở “Thoại Khanh - Châu Tuấn” với vai trò đạo diễn. Trong khi đó, quá trình xét giải NSND Lê Tiến Thọ lại đóng vai trò Chủ tịch Hội đồng nghệ thuật.

Bên cạnh đó, ông Nguyễn Đăng Chương - thành viên Hội đồng nghệ thuật khác cũng được trao đến hai giải A cho vở diễn dân ca “Thầy và trò” và vở chèo “Không phải là vụ án”.

Nhiều ý kiến cho rằng, đây là tình trạng “vừa đá bóng, vừa thổi còi” đã từng tồn trong việc xét tặng các giải thưởng cấp Hội. Trước đó, trong cuộc thi “Nhiếp ảnh nghệ thuật đồng hành cùng đất nước 30 năm đổi mới”, Chủ tịch Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam - Vũ Quốc Khánh đồng thời là Trưởng Ban tổ chức cuộc thi, kiêm Chủ tịch Hội đồng thẩm định đã cùng lúc giành 1 giải A và 1 giải C chung cuộc. Sau đó, do sự phản ứng từ dư luận, ngày 21/3, ông Khánh đã gửi thư ngỏ xin tự rút 2 giải thưởng trong triển lãm.

Hà Tùng Long