Quảng Ngãi:

Con cháu đội Hùng binh Hoàng Sa tri ân tổ tiên

(Dân trí) - Theo tục lệ từ hàng ngàn năm qua, con cháu ở đảo Lý Sơn tổ chức ngày giỗ vào ngày 27-30/2 âm lịch của cha ông - binh phu Đội hùng binh Hoàng Sa dong thuyền ra khơi bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.

Tiếp nối truyền thống, vào ngày 4/4 (27/2 âm lịch), 13 tộc họ trên đảo Lý Sơn long trọng tổ chức Lễ khao lề thế lính Hoàng Sa nhằm tri ân, tưởng nhớ tổ tiên cùng ngư dân quên mình bảo vệ biển đảo và ngư trường truyền thống của cha ông.

Các bô lão đọc văn tế trước vong linh tổ tiên.
Các bô lão đọc văn tế trước vong linh tổ tiên.

Theo sử sách ghi chép lại, vào đầu thế kỷ 17, khi vào trấn nhậm phía nam, Chúa Nguyễn đã cho lập đội Hoàng Sa kiêm quản Bắc Hải tại làng An Vĩnh và An Hải (nay thuộc xã Tịnh Kỳ, TP Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi). Mỗi năm có 70 suất đinh với những trai tráng khỏe mạnh, giỏi bơi lội được bổ sung vào đội Hoàng Sa. Đến đầu thế kỷ 19, các dân binh trong đội Hoàng Sa kiêm quản Bắc Hải chủ yếu tuyển mộ từ trai tráng thuộc các tộc họ trên đảo Lý Sơn.

Nhiệm vụ của đội dân binh Hoàng Sa thực hiện đo đạc hải trình, dựng bia, cắm mốc chủ quyền, thu lượm sản vật tại Hoàng Sa và Trường Sa. Để thực thi nhiệm vụ vua ban, những dân binh phải lênh đênh trên biển bằng những chiếc thuyền câu mong manh trong suốt 6 tháng, từ tháng 2 đến tháng 8 âm lịch.

Trước khi lên thuyền làm nhiệm vụ, các tộc họ trên đảo Lý Sơn tổ chức lễ Khao lề thế lính Hoàng Sa (lễ tế sống) nhằm động viên, tri ân những người con ưu tú của quê hương vì nước quên thân. Hiện nay, tên tuổi của những người đã ngã xuống vì chủ quyền biển đảo của Tổ quốc được sử sách lưu truyền.

Lễ cúng rước hùng binh bên 5 chiếc thuyền câu được sử dụng vươn ra Hoàng Sa năm xưa.
Lễ cúng rước hùng binh bên 5 chiếc thuyền câu được sử dụng vươn ra Hoàng Sa năm xưa.

Từng chuyến biển vươn khơi không hẹn ngày trở về, đã và đang lưu truyền với câu thơ “Hoàng Sa trời đất mênh mông/ Người đi thì có mà không thấy về/ Hoàng Sa đi dễ khó về/ Tháng hai khao lề thế lính Hoàng Sa”. Như thường lệ, sau hồi chuông mở đầu lễ tế, bô lão đọc bài văn tế nhắc đến tên tuổi những cai đội hùng binh Hoàng Sa như Phạm Hữu Nhật, Phạm Quang Ảnh, Đặng Văn Siểm, Võ Văn Khiết…

Trao đổi với PV Dân trí, ông Nguyễn Phúc Nhân - Phó Giám đốc Sở VHTT&DL tỉnh Quảng Ngãi cho biết: “Thời điểm này, 13 họ tộc trên đảo Lý Sơn tự cúng tế tổ tiên. Đến ngày 26/3 âm lịch, Sở VHTT&DL cùng Ban khánh tiết các họ tộc tổ chức Lễ khao lề thế lính Hoàng Sa nâng tầm quy mô, xứng danh với sự cống hiến hi sinh của tổ tiên, lịch sử bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc thông qua phần lễ và hội. Đây là dịp để con cháu trên đảo Lý Sơn nói riêng và cả nước nói chung, cùng ôn lại lịch sử hào hùng của tổ tiên. Ngày nay, những ngư dân tiếp tục sự nghiệp của cha ông, vững chí vươn ra ngư trường truyền thống ở Hoàng Sa và Trường Sa thân yêu”.

Hồng Long