Chủ tịch Quốc hội “phê” dự án 800 tỷ đồng chậm trễ lại xin nới hạn

Chiều 12/12, UB Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc điều chỉnh kế hoạch vốn trái phiếu Chính phủ giai đoạn 2012 – 2015 và giai đoạn 2014 – 2016, việc kéo dài thời gian giải ngân đối với dự án của tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.

Vấn đề đáng chú ý được đưa ra là việc thu hồi hơn 5.000 tỷ đồng vốn dư; dùng nguồn này bổ sung cho một số dự án cấp bách, quan trọng và thanh toán nợ đọng xây dựng cơ bản.

Tờ trình của Chính phủ do Bộ trưởng KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng trình bày thể hiện, tổng vốn điều chỉnh giảm giai đoạn 2012-2015 và 2014-2016 là hơn 5.000 tỷ đồng, gồm 3.800 tỷ đồng trình Thủ tướng Chính phủ và UB Thường vụ Quốc hội quyết định điều chỉnh giảm; 448 tỷ đồng vốn trái phiếu Chính phủ dự phòng giai đoạn 2012-2015 UB Thường vụ Quốc hội đã cắt giảm của dự án Di dân tái định cư thủy điện Sơn La và 850 tỷ đồng Thủ tướng đã quyết định điều chỉnh giảm giai đoạn 2012-2015 nhưng chưa bổ sung cho dự án khác.

Chính phủ đề nghị giảm hơn 5.000 tỷ đồng này và các bộ, địa phương đề nghị không cắt giảm 886 tỷ đồng, do còn nhu cầu sử dụng.

Thẩm tra nội dung này, UB Tài chính - Ngân sách của Quốc hội nhất trí việc giảm hơn 5.000 tỷ đồng chưa sử dụng hết nhưng đề nghị cân nhắc với khoản 886 tỷ đồng theo đề nghị của các bộ, địa phương vì đây là số vốn đã hết thời gian cho phép theo quy định của Luật Đầu tư công, nếu tiếp tục kéo dài thời gian hoặc chuyển nguồn sang năm sau thì phải trình cấp có thẩm quyền cho phép.

Sau khi điều chỉnh giảm hơn 5.000 tỷ đồng như đã nêu trong tờ trình, Chính phủ đề xuất phương án sử dụng bổ sung cho một số công trình, dự án, trong đó đáng chú ý là bổ sung thanh toán nợ đọng xây dựng cơ bản 1.470 tỷ đồng; bổ sung 1.200 tỷ đồng cho một số dự án quan trọng, cấp bách; gần 550 tỷ thanh toán một phần khối lượng nợ đọng xây dựng cơ bản và khối lượng hoàn thành đưa vào sử dụng của 3 dự án phục vụ nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận và kéo dài thời gian giải ngân vốn đầu tư từ ngân sách Trung ương năm 2015 đối với dự án đường 991B của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu (800 tỷ đồng).

Theo báo cáo của Chính phủ, nguyên nhân dự án 991B chưa giải ngân được là do quy mô và tính cấp bách của dự án và đến nay, dự án đã hoàn thiện công tác giải phóng mặt bằng, rà phá bom mìn, lập hồ sơ thiết kế kỹ thuật – dự toán.

Về vấn đề này, cơ quan thẩm tra lại cho rằng, mặc dù được xác định là dự án cấp bách nhưng sau hơn 2 năm thực hiện, dự án vẫn chưa giải ngân là quá chậm trễ, đề nghị Chính phủ rút kinh nghiệm và giải trình rõ lý do để có căn cứ báo cáo Thường vụ Quốc hội xem xét cho phép kéo dài thời gian giải ngân đối với dự án này đến hết 31/12/2018, hết thời hạn trên dự án chưa giải ngân hết số vốn này thì thu hồi về ngân sách Trung ương.

Dù vậy, trong UB Tài chính – Ngân sách cũng có ý kiến đề nghị việc bố trí vốn cho công trình cấp bách nhưng 3 năm chưa triển khai thực hiện, cần thu hồi để đảm bảo kỷ luật, kỷ cương tài chính.

Cho ý kiến tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đề nghị phía Chính phủ và lãnh đạo tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu giải thích vì sao “công trình trọng điểm”, rất quan trọng mà triển khai chậm đến 2 năm – theo kế hoạch giao vốn từ 2015 nhưng đến nay vẫn chưa thực hiện.

Phúc đáp, Phó chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cho biết, đường 991B đúng là công trình cấp bách, rất quan trọng với địa phương, nhưng lý do chậm là vào tháng 5/2015, Thường vụ Quốc hội đã đồng ý bố trí cho địa phương 800 tỷ và tỉnh đã lo thủ tục ngay.

Tuy nhiên, đến năm 2016, Luật Đầu tư công ra đời, nên toàn bộ thủ tục đã làm năm trước phải bỏ hết, làm lại từ đầu, đến tháng 8/2016, Thủ tướng mới phê duyệt chủ trương đầu tư, rồi thiết kế, dự toán đến đầu 2017 mới xong thủ tục. Khi đó, đến xin Bộ KH-ĐT thì Bộ trả lời vốn đó đến 31/12/2016 là hết hạn, muốn cấp thì phải xin ý kiến của Thường vụ Quốc hội, nên phải chờ đến giờ mới trình lên.

“Việc dự án chậm có nguyên nhân khách quan, nhưng đổ thừa 'đến giờ Thường vụ Quốc hội mới họp' là không phải. Hôm nay chúng tôi mới nghe, có ai báo cáo đâu. Nếu báo cáo cuối 2016 thì chắc giờ làm cũng gần xong rồi” - Chủ tịch Quốc hội bình luận.

Giải trình thêm, Bộ trưởng KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng thông tin, khi giao vốn thì theo dự toán, nhưng thực tế triển khai thì qua đấu thầu lại thừa ra một ít, khi quyết toán lại thừa ra một ít, nên tổng hợp hết lại mới thành khoản khá lớn. Theo nguyên tắc thì số này phải thu hồi, nhưng có khoản này thì Thường vụ Quốc hội bố trí một phần giải quyết nợ đọng xây dựng cơ bản và hoàn ứng trước kia để quyết toán cho bức tranh tài chính lành mạnh.

Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển nêu rõ, UB Thường vụ Quốc hội đồng ý tổng vốn điều chỉnh giảm hơn 5.000 tỷ đồng theo tờ trình của Chính phủ, nhất trí phân giao số vốn cho một số dự án quan trọng, tuy nhiên chỉ phân giao đối với những dự án đáp ứng đủ tiêu chí, những công trình giao thông, thủy lợi cấp bách.

Dự án Đường 991B được xác định là cấp bách, Thường vụ Quốc hội đồng ý cho phép kéo dài dự án, tuy nhiên đề nghị tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đảm bảo đến đúng 31/12/2018 phải hoàn thành việc giải ngân toàn bộ dự án theo đúng quy định của pháp luật.

P.Thảo