Tiền dân, mạng dân chẳng lẽ… “rẻ rúng” thế?!

Ngày 22/10 vừa qua, cựu tù oan Huỳnh Văn Nén đã ra khỏi nhà tù và ngày 28/11 mới đây, ông chính thức được giải oan sau hơn 17 năm thụ án chung thân. Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân và Công an tỉnh Bình Thuận đã chính thức công bố quyết định đình chỉ điều tra ông Huỳnh Văn Nén, liên quan đến vụ án dẫn đến cái chết của bà Lê Thị Bông hồi năm 1998.

Sự việc bắt đầu từ những năm cuối cùng của thế kỉ trước. Vào đêm 23-4-1998, bà Lê Thị Bông (ngụ thôn 2, xã Tân Minh, nay là thị trấn Tân Minh, Hàm Tân, Bình Thuận) bất ngờ bị giết chết tại nhà riêng. Khi đó, ông Huỳnh Văn Nén bị cơ quan điều tra tình nghi hàng đầu do ông đã từng gây ra nhiều vụ trộm cắp và phá hoại tài sản.

Gần một tháng sau, vào ngày 17-5-1998, ông Huỳnh Văn Nén bị Cơ quan CSĐT, Công an tỉnh Bình Thuận bắt giam. Suốt gần hai thập kỉ, nhiều câu hỏi đặt ra là nếu không giết bà Bông (ông Nén một mực kêu oan) chẳng hiểu “ma xui quỉ khiến” thế nào, trong quá trình hỏi cung, ông Nén đã nhận tội giết bà Bông để cướp chiếc nhẫn 1 chỉ vàng.

Nhưng giờ thì mọi chuyện đang sáng tỏ dần và chẳng có “ma quỉ” nào “đẫn lỗi, đưa đường” cả. Theo ông Nén, sở dĩ ông nhận tội với cơ quan điều tra nhưng luôn một mực kêu oan trước tòa là vì đã bị bức cung trong quá trình điều tra.

“Có lần tôi đã cởi áo ngay tại tòa cho mọi người thấy những dấu vết tôi bị đánh đập, bị bức cung” – ông Nén nói.

Vậy ai đã trực tiếp và cả gián tiếp gây nên nỗi oan sai khủng khiếp cho công dân lương thiện Huỳnh Văn Nén.

Theo báo Tiền Phong, bài “Những ai tham gia điều tra, truy tố, xét xử ông Huỳnh Văn Nén?”, điều tra viên chính vụ án Huỳnh Văn Nén là nguyên đại úy Cao Văn Hùng (cũng là điều tra viên chính “vụ án vườn điều”), được khen thưởng do thành tích trong hai vụ án này.

Thượng tá Đinh Kỳ Đáp, nguyên Phó Thủ trưởng Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bình Thuận, từng là thành viên ban chuyên án.

Phúc cung vụ Huỳnh Văn Nén là kiểm sát viên sơ cấp Đinh Văn Lai. Hiện nay ông Đinh Văn Lai đã chuyển từ VKSND tỉnh Bình Thuận về VKSND thành phố Phan Thiết.

Người ký cáo trạng truy tố ông Huỳnh Văn Nén là bà Nguyễn Thị Dung, Phó Viện trưởng VKSND tỉnh Bình Thuận. Sau này, bà Dung làm Viện trưởng VKSND tỉnh Bình Thuận, rồi nghỉ hưu theo chế độ.

Kiểm sát viên giữ quyền công tố tại phiên tòa sơ thẩm vụ án Huỳnh Văn Nén ngày 31/8/2000 là kiểm sát viên trung cấp Vũ Hồ Thành. Ông Thành vẫn đang làm việc tại VKSND tỉnh Bình Thuận.

Chủ tọa phiên tòa sơ thẩm vụ án Huỳnh Văn Nén là thẩm phán Nguyễn Thành Tâm, hiện là Phó Chánh án Tòa Hình sự, TAND tỉnh Bình Thuận.

Thẩm phán thứ hai trong phiên tòa sơ thẩm là bà Nguyễn  Thị Lộc, hiện đang là thẩm phán Tòa Dân sự, TAND tỉnh Bình Thuận…

Từ những thông tin cho thấy, trong số họ có người đã từng được khen thưởng, có người chuyển ngành, có người nghỉ hưu và có người vẫn đang “yên vị” tại cơ quan tư pháp nhà nước.

Tóm lại cho đến thời điểm này, chưa ai… làm sao cả và chẳng biết rồi đây có ai “làm sao” không? Chỉ biết ông Nén đã chịu oan khuất gần 2 thập kỉ sống trong tù đày, “bức cung tra tấn” như lời ông nói.

Song, có một điều chắc chắn hơn, đó là ngân sách nhà nước lại phải bỏ ra một khoản tiền không nhỏ bởi vụ 10 năm tù của ông Nguyễn Thanh Chấn, số tiền đền bù đã là 7,2 tỉ đồng thì với 17 năm tù, chắc chắn số tiền cũng vào mức “khủng”. Theo ông Trần Việt Hưng - Phó cục trưởng Cục Bồi thường Nhà nước (Bộ Tư pháp) thì số tiền bồi thường cho ông Nén có thể cao hơn, nhưng cũng có thể thấp hơn số tiền 7,2 tỷ đồng mà Tòa tối cao TAND Tối cao đã bồi thường cho ông Chấn.

Cách đây không lâu, TAND thành phố Thái Bình đã xét xử và tuyên TAND tỉnh Thái Bình phải bồi thường cho ông Lương Ngọc Phi hơn 23 tỉ đồng.

Như vậy là chỉ trong 3 vụ án, Nhà nước đã phải bỏ ra hàng chục tỉ đồng để dền bù cho án oan sai. Riêng hai vụ đã có quyết định đền bù là ông Lương Ngọc Phi và Nguyễn Thanh Chấn, số tiền đã lên tới hơn 30 tỉ đồng.

30 tỉ đồng (gần 1,5 triệu USD) ngân sách cũng là 30 tỉ đồng từ tiền thuế của dân được đánh đổi bằng biết bao mồ hôi, công sức? Trong khi ngân sách nhà nước đang hết sức khó khăn, việc tăng lương theo lộ trình có nguy cơ thêm một lần thất hẹn. Trong khi ở bệnh viện, bệnh nhân không có giường nằm, phải ta nơi hành lang hay chân cầu thang. Trong khi hàng triệu người lao động đang vật vã lo ăn, lo mặc hàng ngày và biết biết bao em thơ không đủ cơm ăn, áo ấm khi mùa đông đang về…

Thế nhưng những kẻ đã gây oan sai thảm khốc cho người lương thiện, làm thất thoát hàng chục tỉ đồng tiền thuế của dân thì vẫn như vô can, hoặc có chăng xử lý chỉ như là hình thức “chiếu lệ” và có cả những người lên chức, lên quyền.

Chẳng lẽ tính mạng người dân, nỗi oan khuất của người dân và đồng tiền mồ hôi nước mắt của dân lại “rẻ rúng” đến thế?

Hi vọng rằng tới đây, với những qui định khắt khe, chặt chẽ và nghiêm minh của luật pháp, tình trạng oan sai sẽ giảm và những ai gây ra oan sai phải chịu những hình thức tương thích.

Bùi Hoàng Tám