Tổng Bí thư: Khoa học công nghệ phải đi tắt đón đầu, đừng lũi cũi đi sau!

Sáng 15/2, Quốc hội thảo luận ở tổ về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số chính sách để tháo gỡ vướng mắc trong hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Phát biểu tại tổ, Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết Nghị quyết 57 ban hành cuối năm 2024 nhưng để đi vào cuộc sống, chờ sửa Luật Khoa học, Công nghệ nhanh nhất phải giữa hoặc cuối năm 2025, như thế năm nay không triển khai được Nghị quyết 57, không thể chế được bằng văn bản pháp luật.

Vì vậy, Tổng Bí thư cho biết mới đề nghị có nghị quyết tháo gỡ khó khăn cho khoa học, công nghệ, vì nếu để quy trình sửa luật thì phải mất hàng năm.

"Tên nghị quyết hôm nay là tháo gỡ, nhưng đúng như đại biểu nêu là không chỉ tháo gỡ mà còn thúc đẩy, khuyến khích", Tổng Bí thư nói.

Ông cho rằng, phạm vi của những vấn đề này quá lớn, đụng vào cái gì cũng khó khăn do những quy định. Đây cũng là bài học tháo gỡ thể chế, nghị quyết này cũng là cách thức khẩn trương tháo gỡ vướng mắc về thể chế.

Kỳ này Quốc hội họp bất thường để giải quyết những vấn đề cấp bách, theo Tổng Bí thư.

Trên cơ sở ý kiến địa phương, bộ ngành, doanh nghiệp, Chính phủ trình một số vấn đề, đưa ra 3 nhóm tập trung vào có định hướng, Tổng Bí thư cho rằng nếu đưa ra thoải mái các vấn đề thì không hết được, có thể lại đi vào chi tiết thì có khi không ra được nghị quyết và thất bại.

"Tinh thần vừa chạy vừa xếp hàng, hàng lối ngay ngắn chỉnh tề nhưng vẫn phải chạy đã", ông nói.

Theo Tổng Bí thư, vấn đề phát triển khoa học, công nghệ ai cũng thấy giá trị, cần thiết nhưng vì sao không phát triển được? Vì nhiều khó khăn, nhiều vấn đề, sửa Luật Khoa học, công nghệ không cũng không được.

"Luật Đấu thầu cũng có vấn đề, Luật Đấu thầu mua đồ rẻ, thế thì thành bãi rác khoa học công nghệ, thậm chí cho mình công nghệ lạc hậu. Mình phải đi tắt đón đầu, khoa học công nghệ đi sau nhưng phải đi tắt đón đầu, thế giới phát triển rồi mình không biết đi theo thì lũi cũi đi sau", Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Theo Tổng Bí thư, thậm chí người ta cho không mình nhưng mình nhận là mắc vào bẫy của người ta. Luật Đấu thầu chỉ quan tâm chuyện tiền nong, giá rẻ nhưng mình đầu tư mà giá rẻ nữa thì bao giờ mới bằng thế giới.

Ông cho rằng một số nền kinh tế vừa qua không phát triển được khoa học công nghệ vì đang mắc về vốn, đang lúng túng làm sao thu hồi vốn để cải tiến, ứng dụng khoa học công nghệ mới.

"Mình đi vào vết xe này nữa thì mình chết. Đấy là vấn đề của đấu thầu, tội của ông đấu thầu đẩy vào chuyện như vậy thì mình phải thoát ra", Tổng Bí thư nói.

Nói về tầm quan trọng của việc phát triển khoa học công nghệ, Tổng Bí thư cho rằng khoa học công nghệ là "miền đất hoang vu" để khai phá, ai đi được vào, trúng được thì thắng lợi lớn. Do vậy, phải có chính sách ưu tiên để làm được những việc này.

Quá trình đưa ra Nghị quyết 57 (Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia) được giới khoa học, nhân dân rất ủng hộ nhưng để đi vào cụ thể, trực tiếp thì phải có sự tham gia của tất cả tầng lớp nhân dân, nhà khoa học, theo Tổng Bí thư.

"Đúng là để đi được vào cuộc sống thì phải còn một giai đoạn nữa, khó khăn nữa, thách thức nữa. Để đi được đến kết quả phải đổi mới tư duy, cách làm, nhìn thẳng vào thực tế để có cách tháo gỡ", Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh.

Về nộp thuế, theo Tổng Bí thư, Chính phủ miễn giảm thuế nhưng lại thu thuế được nhiều hơn.

"Họp Chính phủ, tôi xúc động khi nghe miễn thuế, giảm thuế, giảm lãi suất cho vay. Người ta không vay tiền sản xuất kinh doanh thì không phát triển được kinh tế, lãi suất thấp nhưng nhiều người vay. Chúng ta phải quy định thế nào để khuyến khích chứ không chỉ lo thu nhiều, thu triệt để", Tổng Bí thư nói.