Sai phạm tại dự án khu công nghiệp Nam Cầu Kiền ở Hải Phòng

Mới đây, tại TP Hải Phòng, Thanh tra Chính phủ đã tổ chức hội nghị công bố công khai kết luận thanh tra công tác quản lý, sử dụng đất đai; công tác quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng của UBND TP Hải Phòng.

Nội dung kết luận, Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra nhiều thiếu sót, sai phạm ở hàng loạt dự án tại TP Hải Phòng, trong đó có dự án khu công nghiệp (KCN) Nam Cầu Kiền.

Theo kết luận thanh tra, qua kiểm tra dự án KCN Nam Cầu Kiền còn bộc lộ một số hạn chế, thiếu sót như sau:

Cụ thể, UBND TP Hải Phòng có quyết định số 1529 ngày 10/8/2009 phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 KCN Nam Cầu Kiền - giai đoạn I, có vị trí cạnh tuyến quốc lộ 10, nhưng không có ý kiến bằng văn bản của Bộ Xây dựng theo quy định.

Kết luận chỉ rõ, UBND TP Hải Phòng đã thực hiện các bước phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng, lựa chọn chủ đầu tư thực hiện dự án xong năm 2009, nhưng đến ngày 30/9/2020, Hải Phòng mới ban hành quyết định thành lập KCN Nam Cầu Kiền là chậm thời gian theo quy định.

Ngoài ra, theo kết luận, việc Hải Phòng ban hành quyết định số 2682 ngày 30/10/2016, giao hơn 24ha đất để thực hiện dự án nhưng không có trong kế hoạch sử dụng đất năm 2016 của huyện Thủy Nguyên là chưa đảm bảo theo quy định.

Sau đó, kế hoạch giao đất của TP Hải Phòng tại dự án nói trên đã được bổ sung, cập nhật tại bản đồ hiện trạng sử dụng đất huyện Thủy Nguyên năm 2017.

Cũng theo kết luận, tại dự án trên, việc UBND TP Hải Phòng ban hành quyết định cho thuê đất nhưng không cụ thể từng diện tích theo mục đích sử dụng để làm căn cứ xác định cụ thể diện tích, loại đất thuê trả tiền hàng năm và diện tích đất xây dựng kết cấu hạ tầng sử dụng chung được miễn tiền thuê đất theo quy định.

Do đó, Sở Tài nguyên và Môi trường Hải Phòng đã cấp 8 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hơn 149ha cho chủ đầu tư thực hiện dự án, nhưng không thể hiện rõ vị trí, diện tích đất của từng mục đích sử dụng đất theo quy định.

Theo nội dung kết luận, Công ty cổ phần Shinec đã thực hiện kê khai và nộp tiền bảo vệ, phát triển đất trồng lúa đối với hơn 46,6ha đất.

Số diện tích còn lại của dự án được cấp tại quyết định số 268 ngày 31/10/2016 hơn 24,1ha, tại quyết định số 241 ngày 30/01/2023 diện tích là hơn 4,4ha. Đối với diện tích đất này, đến thời điểm thanh tra, Sở Tài nguyên và Môi trường Hải Phòng chưa hướng dẫn công ty kê khai để làm cơ sở xác nhận, thông báo số tiền bảo vệ, phát triển đất trồng lúa phải nộp.

Theo báo cáo của UBND TP Hải Phòng, sau khi kết thúc thanh tra trực tiếp, Sở Tài nguyên và Môi trường Hải Phòng đã hướng dẫn Công ty cổ phần Shinec kê khai bổ sung diện tích đất trồng lúa chuyển mục đích sử dụng sang đất phi nông nghiệp. Việc kê khai này của công ty được UBND huyện Thủy Nguyên xác nhận, Sở Tài chính Hải Phòng thông báo số tiền bảo vệ, phát triển đất trồng lúa phải nộp.

Công ty cổ phần Shinec đã thực hiện nộp đủ số tiền bảo vệ, phát triển đất trồng lúa theo thông báo của Sở Tài chính Hải Phòng.

"Tiến độ thực hiện dự án chưa đáp ứng so với yêu cầu có nguyên nhân do vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng nên việc giao đất cho nhà đầu tư triển khai thực hiện dự án còn chậm", theo kết luận.

Về thông tin dự án KCN Nam Cầu Kiền, kết luận cho biết, dự án tại các xã Hoàng Động, Lâm Động, Kiền Bái, Thiên Hương của huyện Thủy Nguyên (Hải Phòng), do Công ty cổ phần Shinec làm chủ đầu tư.

Dự án được Ban Quản lý các khu chế xuất và công nghiệp Hải Phòng cấp giấy chứng nhận đầu tư ngày 29/5/2008; Ban Quản lý Khu kinh tế Hải Phòng cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư thay đổi lần thứ 1 ngày 8/5/2019.

Mục tiêu của dự án nhằm xây dựng, kinh doanh cơ sở hạ tầng KCN Nam Cầu Kiền, có diện tích hơn 263ha, với tiến độ dự kiến hoàn thành toàn bộ kết cấu hạ tầng 6/2024.

Nguồn gốc đất trước khi quyết định thu hồi đất, cho thuê đất phục vụ dự án, cơ bản là đất chưa giải phóng mặt bằng, bao gồm: đất nông nghiệp trồng lúa, đất nuôi trồng thủy sản, đất nông nghiệp khác, đất thủy lợi, đất giao thông, đất ở nông thôn, đất nghĩa địa, đất bằng chưa sử dụng.

Công ty cổ phần Shinec đã được UBND TP Hải Phòng ban hành các quyết định giao, cho thuê đất theo hình thức trả tiền thuê đất hàng năm là hơn 158ha (năm 2011 giao hơn 79ha, năm 2016 giao hơn 24ha, năm 2022 giao hơn 23ha, năm 2023 giao hơn 30ha) và chủ đầu tư đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Tại dự án trên, kết luận thanh tra cho biết, việc xác định, phê duyệt giá cho thuê đất theo hình thức trả tiền thuê đất hàng năm được UBND TP Hải Phòng áp dụng phương pháp hệ số điều chỉnh theo quy định.

"Trên cơ sở bảng giá và hệ số điều chỉnh giá đất hàng năm, TP Hải Phòng đã ban hành các quyết định phê duyệt đơn giá cho thuê đất cụ thể đối với diện tích đất được giao, cho thuê theo từng đợt (đơn giá ổn định 5 năm) làm căn cứ để các cơ quan chức năng tính tiền thuê đất theo hình thức trả tiền thuê đất hàng năm. Đến thời điểm thanh tra, chủ đầu tư không nợ đọng tiền thuê đất", kết luận thanh tra nêu.

Cũng theo kết luận thanh tra, đến nay, dự án đã thu hút được 53 doanh nghiệp thuê lại đất, hạ tầng với tổng diện tích là hơn 118ha. Dự án cơ bản đã lấp đầy 100% đối với phần diện tích quỹ đất công nghiệp được giao và được phép cho thuê lại đất.

Phần diện tích đất còn lại của dự án theo quy hoạch được phê duyệt, công ty đang thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng để được giao quản lý, sử dụng.