Phạt 10-20 triệu đồng hành vi mua chuộc, hối lộ trưởng đoàn kiểm toán
(Dân trí) - "Cho đến nay chưa có văn bản nào quy định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực kiểm toán. Chính sách này đặc thù và khó chứ không phải dễ, dễ thì đã làm lâu rồi", Chủ tịch Quốc hội nói.
Sáng 13/2, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Pháp lệnh Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kiểm toán nhà nước.
Chỉ quy định xử phạt các hành vi vi phạm đã rõ, xảy ra thường xuyên
Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn cho biết, trải qua gần 30 năm hoạt động, thực tế các hành vi vi phạm trong lĩnh vực kiểm toán có xu hướng gia tăng và mang tính đặc thù nhưng đến nay còn thiếu các chế tài cụ thể để bảo đảm thi hành, xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm.
Đây là một trong những nguyên nhân cơ bản làm ảnh hưởng đến hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Kiểm toán Nhà nước, tính nghiêm minh của Luật Kiểm toán Nhà nước.
Ông Tuấn cho rằng, việc phân định hành vi vi phạm nào là hành vi phát sinh từ công vụ, nhiệm vụ được giao của cán bộ, công chức, viên chức nhà nước và các cơ quan nhà nước để từ đó loại trừ đối tượng bị xử phạt vi phạm hành chính, bảo đảm tính khả thi của pháp lệnh trong thực tiễn là điều quan trọng và cần thiết.
Vì vậy, Khoản 3 Điều 4 dự thảo pháp lệnh quy định: "Trường hợp cán bộ, công chức, viên chức, người thuộc lực lượng Quân đội nhân dân, Công an nhân dân và người làm công tác cơ yếu thực hiện hành vi vi phạm hành chính trong hoạt động kiểm toán nhà nước khi đang thi hành công vụ, nhiệm vụ và hành vi vi phạm đó thuộc công vụ, nhiệm vụ thì không bị xử phạt theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính mà bị xử lý theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức và quy định khác của pháp luật có liên quan.
Cơ quan nhà nước thực hiện hành vi vi phạm thuộc nhiệm vụ quản lý nhà nước hoặc nhiệm vụ phục vụ quản lý nhà nước thì không bị xử phạt theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính mà bị xử lý theo quy định của pháp luật có liên quan".
Đáng chú ý, điều 12 dự thảo pháp lệnh quy định về hành vi mua chuộc, hối lộ Trưởng đoàn kiểm toán, Phó trưởng đoàn kiểm toán, Tổ trưởng Tổ kiểm toán, thành viên đoàn kiểm toán; cản trở công việc của Kiểm toán nhà nước. Cụ thể, phạt tiền từ 10- 20 triệu đồng đối với một trong các hành vi: Mua chuộc, hối lộ tiền, tài sản, lợi ích vật chất khác trị giá dưới 2 triệu đồng cho trưởng đoàn kiểm toán, phó trưởng đoàn kiểm toán, tổ trưởng tổ kiểm toán, thành viên đoàn kiểm toán; cản trở công việc của Kiểm toán nhà nước và Kiểm toán viên nhà nước.
Biện pháp khắc phục hậu quả là buộc nộp lại số tiền tương ứng với số tiền, tài sản, lợi ích vật chất khác đã đưa hoặc sẽ đưa để mua chuộc, hối lộ.
Phạt tiền từ 20- 30 triệu đồng đối với hành vi che giấu hành vi vi phạm pháp luật về tài chính công, tài sản công; phạt tiền từ 30- 50 triệu đồng đối với hành vi can thiệp trái pháp luật vào hoạt động kiểm toán, kết quả kiểm toán của Kiểm toán nhà nước, đoàn kiểm toán, tổ kiểm toán, thành viên đoàn kiểm toán.
Tổng Kiểm toán Nhà nước cho rằng, đây là lần đầu tiên xây dựng văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh đối với hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực kiểm toán nên chỉ quy định xử phạt đối với các hành vi vi phạm đã rõ, xảy ra thường xuyên và mang tính phổ biến để bảo đảm tính khả thi.
Dự thảo pháp lệnh quy định đối với mỗi hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực kiểm toán, cá nhân, tổ chức vi phạm phải chịu một trong các hình thức xử phạt hành chính bao gồm phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền (đến 50 triệu đồng đối với cá nhân và đến 100 triệu đồng đối với tổ chức).
"Quy định mức phạt tiền được xây dựng phù hợp theo nguyên tắc bảo đảm mức độ răn đe và tính nghiêm minh của pháp luật, bảo đảm tính khả thi, mức độ giáo dục pháp luật và tính hợp lý của việc áp dụng hình thức, mức phạt", ông Ngô Văn Tuấn cho hay.
"Việc khó, lần đầu tiên tiến hành nên còn những lúng túng"
Đại diện cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng đánh giá, hồ sơ dự án pháp lệnh đã được Kiểm toán Nhà nước chuẩn bị nghiêm túc, đầy đủ theo quy định.
Các quy định của dự thảo pháp lệnh bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp và thống nhất với quy định của Luật Kiểm toán nhà nước, Luật Xử lý vi phạm hành chính và các luật, pháp lệnh có liên quan...
Trong khi đó, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khẳng định, việc ban hành pháp lệnh này rất cần thiết, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả của Kiểm toán Nhà nước.
"Cho đến nay chưa có văn bản nào quy định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực kiểm toán. Chính sách này đặc thù và khó chứ không phải dễ, dễ thì đã làm lâu rồi", ông Huệ nói.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị làm rõ hơn về biện pháp khắc phục hậu quả - nộp lại số tiền được hưởng lợi vì "kiểm toán viên, người nhà kiểm toán được hưởng lợi".
Hơn nữa, nếu loại trừ việc xử phạt vi phạm đối với cán bộ, công chức, viên chức, người thuộc lực lượng Quân đội nhân dân, Công an nhân dân thì tác động của pháp lệnh có lớn không, hay "ban hành pháp lệnh chỉ để giải quyết một khe rất hẹp?".
Giải trình thêm, ông Hoàng Thanh Tùng khẳng định về nguyên tắc các quy định của pháp lệnh phải phù hợp với Luật xử lý vi phạm hành chính và Luật Kiểm toán Nhà nước.
Đối tượng xử phạt vi phạm hành chính đã được quy định tại Luật Xử lý vi phạm hành chính - trong đó đã loại trừ đối tượng là cán bộ, công chức, viên chức trong quá trình thực thi công, mà sẽ bị kỷ luật theo Luật cán bộ, công chức, viên chức.
"Pháp lệnh này không thể quy định xử phạt vi phạm hành chính đối với cán bộ, công chức, viên chức, vì Luật xử lý vi phạm hành chính yêu cầu phải xử lý kỷ luật. Về tinh thần chung, Ủy ban Pháp luật xin rà soát, tiếp thu đầy đủ các ý kiến góp ý để cùng cơ quan soạn thảo hoàn chỉnh, báo cáo lại Ủy ban Thường vụ Quốc hội", ông Hoàng Thanh Tùng nói.
Kết thúc thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đánh giá, đây là việc khó, lần đầu tiên tiến hành nên còn những lúng túng.
Ông đề nghị làm rõ tính khả thi của các quy định, bảo đảm sự cân đối, ngang bằng về quyền và trách nhiệm của chủ thể đi kiểm toán, người đi kiểm toán và đơn vị được kiểm toán…
"Cố gắng phải hoàn chỉnh dự án pháp lệnh để trình Chủ tịch Quốc hội ký ban hành trong tháng 2, có hiệu lực từ 1/5, chứ không nên để có hiệu lực vào tháng 4 gấp gáp quá", Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định yêu cầu cơ quan thẩm tra và soạn thảo.