Yersin- “Người cô đơn lỗi lạc nước Pháp”

(Dân trí)- Nhà văn Pháp Patrick Deville đã lần theo dấu chân của nhà bác học Alexandre Yersin và thu thập những tài liệu quý giá để viết cuốn tiểu thuyết tư liệu “Yersin – bệnh dịch và bệnh tả” nói về cuộc đời của nhà khoa học lớn nhưng tránh xa ồn ào này.

Nhà văn Patrick Deville, đã có mặt tại Hà Nội để giới thiệu cuốn tiển thuyết về cuộc đời và sự nghiệp nhà bác học Yersin, sắp được ra mắt tại VN. Đây được coi là một sự kiện văn chương lớn bởi “Yersin – bệnh dịch và bệnh tả” là một cuốn tiểu thuyết tư liệu về cuộc đời và chân dung của một nhà khoa học lớn của thế giới, đã có khoảng thời gian dài gắn bó với dải đất hình chữ S.

Yersin được biết đến là một nhà khoa học với nhiều công trình nghiên cứu, đặc biệt là ông đã chọn Việt Nam là nơi dừng chân và sinh sống lúc cuối đời, là một trong những người khai sinh ra thành phố Đà Lạt, sau đó ông chuyển đến sống ở Nha Trang và say sưa thực hiện các hoạt động nghiên cứu đa dạng của mình.

Yersin, được xem là học trò lỗi lạc nhất của Louis Pasteur, nhưng khác với người thầy của mình luôn tìm cách xây dựng mình thành một tượng đài, thì Yersin lại chọn cho mình cách sống tránh xa mọi sự ồn ào và nổi tiếng. Cũng bởi thế mà rất ít người ở ở Pháp và Thế giới, vào Thế kỉ 19 không biết Yersin là ai. Thế nhưng, sau đó năm 1894, Yersin đã cứu Hồng Kông và thế giới ra khỏi căn bệch dịch hạch và dịch tả. “Trước khi qua đời vào năm 1943, Yersin ý thức được, mà không thực sự thấy cay đắng, rằng tên tuổi mình sẽ không có được niềm vinh quang sau khi mất như người thầy Pasteur” ( bình luận của NXB ).
 
Nhà bác học lỗi lạc Yersin
Nhà bác học lỗi lạc Yersin

Nhà văn Patrick Deville cho biết: “Yersin và người thầy Pasteur là 2 người hoàn toàn khác nhau, Pasteur luôn muốn xây sựng mình như 1 tượng đài, còn Yersin lại thích sự cô đơn, tránh xa công danh và sự nổi tiếng để lui về ở ẩn. Thành phố Nha Trang nơi ông đến trước đây là 1 làng chài, ông đã khởi xướng và xây dựng rất nhiều công trình như viện Pasteur, trung tâm nghiên cứu khoa học… Yersin cũng đóng góp vào việc chiếc ô tô chạy đầu tiên trên đường phố Hà Nội”,

Yersin có tên gọi tiếng Việt là ông Năm, ông đã để lại nhiều ấn tượng sâu đậm khi mang về các cây trồng quý như cao su, atiso, xây dựng các cơ sở nông nghiệp, nghiên cứu y tế, khoa học… ông tìm đến sống ở Nha Trang, cách xa hẳn những cuộc chiến tranh để âm thầm nghiên cứu khoa học, ông qua đời vào năm 1943.
 
 
Nhà văn Pháp Patrick Deville
Nhà văn Pháp Patrick Deville
 

Để kể lại cuộc phiêu lưu khoa học cũng như cuộc đời của con người tuyệt diệu này, Patrick Deville đã lần theo dấu chân của Yersin trên khắp thế giới, ông tham khảo các bức thư mà Yersin gửi về quê nhà cho mẹ và chị gái và tài liệu được lưu trữ tại các Viện Pasteur. Sau 3 năm thu thập tài liệu và cũng dành chừng đó thời giạn để biệt lập với thế giới bên ngoài, Patrick Deville hoàn thành cuốn tiểu thuyết Yersin – bệnh dịch và bệnh tả (và 3 cuốn sách khác), đã dành được nhiều giải thưởng cao quý về văn chương.

Cuốn sách đã lọt vào chung khảo giải Goncourt và nhận giải thưởng Femina năm 2012, hai giải thưởng văn học danh giá nhất của Pháp. Cuốn sách sẽ được nhà xuất bản Trẻ xuất bản bằng tiếng Việt trong thời gian sắp tới, nhân kỷ niệm 70 năm ngày mất của Yersin, 120 năm hình thành và phát triển thành phố Đà Lạt và tôn vinh năm “Pháp tại Việt Nam”.

Thiên Lam