Huế:

Xúc động lễ tưởng niệm họa sĩ Lê Bá Đảng

(Dân trí) - Chiều 9/3, Sở VH,TT&DL tỉnh Thừa Thiên Huế đã làm lễ tưởng niệm ghi nhận công lao của họa sĩ Lê Bá Đảng (mất ngày 7/3, hưởng thọ 94 tuổi) với sự nghiệp văn hóa nước nhà.

Đến dự Lễ dâng hương tưởng niệm có các đồng chí: Nguyễn Ngọc Thiện, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh; Nguyễn Văn Cao - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; Nguyễn Kim Dũng, Ủy viên Thường vụ Tỉnh ủy, Bí thư Thành ủy Huế và nhiều lãnh đạo các ban ngành, văn nghệ sĩ, trí thức, các em học sinh, sinh viên, những người yên mến nghệ thuật và đại diện gia đình Họa sĩ Lê Bá Đảng.

TS. Phan Tiến Dũng, GĐ Sở VH,TT&DL tỉnh đã đọc bài cảm tưởng về họa sĩ Lê Bá Đảng, nêu bật những thành tựu của họa sĩ cho nền văn hóa nghệ thuật không những cho nước nhà mà còn mang tầm thế giới.

Họa sĩ Lê Bá Đảng sang Pháp năm 1939, đã tham gia vào đội quân chống phát xít của nước Pháp, bị Đức quốc xã bắt làm tù binh. Sau khi được thả tự do, từ năm 1942-1948, ông theo học tại Học viện Nghệ thuật Toulouse và trở thành một họa sĩ nổi tiếng ở Châu Âu.

Năm 1950, họa sĩ Lê Bá Đảng có cuộc triển lãm đầu tiên ra mắt tại Paris. Năm 1989, ông nhận giải thưởng "Nghệ sĩ có tài năng lớn và tư tưởng nhân đạo" của Việt Quốc tế Saint - Louis của Mỹ. Năm 1992, họa sĩ được Trung tâm tiểu sử quốc tế thuộc Đại học Tổng hợp Cambridge của Anh đưa vào danh mục những người có tên tuổi của thế giới. Năm 1994, họa sĩ Lê Bá Đảng được Nhà nước Pháp tặng "Huân chương Văn hóa nghệ thuật Pháp". Được giới nghệ thuật đánh giá là họa sư, bậc thầy của hai thế giới Đông - Tây.

Họa sĩ Lê Bá Đảng, mặc dù sống xa quê hương, nhưng ông luôn hướng về Tổ quốc nơi mảnh đất đã sinh ra mình. Ông đã cùng với các họa sĩ nổi tiếng thế giới như Picasso, Matta, Pigion,... kêu gọi các văn nghệ sĩ, trí thức trên thế giới tham gia vào "Ngày vì tri thức Việt Nam" để ủng hộ hòa bình và chống chiến tranh Việt Nam. Năm 1946, ông là một trong hai sinh viên ưu tú được Hội những người Việt Nam yêu nước ở nước ngoài cử làm đại diện đón Chủ tịch Hồ Chí Minh và phái đoàn Chính phủ Việt Nam sang Pháp tham dự Hội nghị Fontainble tại Sân bay Charles de Gaules. Sau đó, trong những năm tháng kháng chiến chống đế quốc Mỹ, bản thân ông và gia đình luôn tạo điều kiện tốt nhất và nhiệt tình đón tiếp phái đoàn của Việt Nam như những người thân trong gia đình.

Với những đóng góp đầy nhiệt huyết của mình, năm 2005, ông được vinh dự trao tặng Huy chương kháng chiến chống Mỹ cứu nước và nhận danh hiệu “Vinh danh nước Việt” và nhiều phần thưởng, bằng khen khác.

Trong sự nghiệp nghệ thuật của mình, họa sĩ Lê Bá Đảng đã có hơn 80 triển lãm cá nhân tại nhiều quốc gia có nền hội họa phát triển; cùng với đó là hàng trăm tác phẩm có giá trị, được trưng bày tại nhiều bảo tàng nghệ thuật, mỹ thuật lớn trên thế giới. Tác phẩm của Lê Bá Đảng đa phần sử dụng ngôn ngữ trừu tượng, ấn tượng, màu sắc đa dạng, có độ rung, độ ngân, có hồn và đầy sức sống. Bên cạnh đó, tình yêu quê hương được họa sĩ Lê bá Đảng thể hiện bằng tài năng của mình qua các bộ sưu tập có giá trị đầy sức sống, chất triết lý về con người và vũ trụ; đặc biệt ông có những tác phẩm bất hủ về đề tài chiến tranh, tình yêu quê hương đất nước, giàu bản sắc văn hóa hào hùng của lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam

Trên 70 năm sống ở nước ngoài, nhưng những tác phẩm mà Họa sĩ Lê Bá Đảng sáng tác đều gắn liền với Việt Nam. Tiêu biểu như: “Từ thời Hùng Vương đến thời đại Hồ Chí Minh", bộ tranh Đất nước, Thánh Gióng, Đêm Trường Sơn, Đường mòn Hồ Chí Minh, Nạn chiến tranh, Chiến thắng Điện Biên Phủ,...; tất cả trong ông, một Việt Nam mang tinh thần "thượng viện" (chữ dùng của nhà văn Tô Nhuận Vỹ - Huế), rất sang trọng, hào hoa, sâu thẳm và mạnh mẽ. Cái tinh thần đó làm nên sự cuốn hút trong những tác phẩm của ông, mà như ông tự nhận, "không thể giống ai hết".

Họa sĩ Lê Bá Đảng là người tâm huyết với nghệ thuật, sau mấy chục năm bôn ba đất Pháp, đến năm 2006, với sự hỗ trợ và tạo điều kiện của UBND tỉnh Thừa Thiên Huế, ông đã trở về Huế xây dựng Trung tâm Nghệ thuật Lê Bá Đảng - một địa chỉ văn hóa độc đáo tại số 15 Lê Lợi, bên dòng sông Hương như hiện nay.

Không gian nghệ thuật Lê Bá Đảng tại Huế mà ông tâm huyết gửi gắm vào đó đến nay đã trở thành một nơi trang trọng và đặc sắc dành cho nghệ thuật bên bờ sông Hương. Với 349 tác phẩm, 45 tư liệu có giá trị cả về vật chất lẫn tinh thần đang được chính quyền và nhân dân Thừa Thiên Huế gìn giữ, phát huy.

Trong thời gian gần đây, họa sĩ Lê Bá Đảng cùng vợ là bà Myshu thường xuyên trao đổi, mời đoàn công tác của tỉnh Thừa Thiên Huế sang Pháp để thảo luận, bàn bạc về những dự án, những dự định của họa sĩ trong việc tiếp tục trao tặng các tác phẩm có giá trị cho Thừa Thiên Huế, mở rộng không gian trưng bày của Trung tâm Nghệ thuật Lê Bá Đảng... và nhiều dự định và mơ ước của ông nay vẫn chưa thực hiện được.

Đoàn lễ tang mặc niệm trước sự ra đi của họa sĩ Lê Bá Đảng

Đoàn lễ tang mặc niệm trước sự ra đi của họa sĩ Lê Bá Đảng
Bàn thờ của họa sĩ

Bàn thờ của họa sĩ
Bí thư Tỉnh ủy Thừa Thiên Huế - Nguyễn Ngọc Thiện thắp hương lên bàn thờ của Lê Bá Đảng

Bí thư Tỉnh ủy Thừa Thiên Huế - Nguyễn Ngọc Thiện thắp hương lên bàn thờ của Lê Bá Đảng
Ông Nguyễn Kim Dũng, Bí thư Thành ủy Huế dâng hương

Ông Nguyễn Kim Dũng, Bí thư Thành ủy Huế dâng hương
Nhà văn Tô Nhuận Vỹ

Nhà văn Tô Nhuận Vỹ
Ông Nguyễn Văn Cao, Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế viết vào sổ cảm tưởng về họa sĩ

Ông Nguyễn Văn Cao, Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế viết vào sổ cảm tưởng về họa sĩ
Đoàn người nối dài để viếng họa sĩ

Đoàn người nối dài để viếng họa sĩ

Đại Dương