Vì sao "Miss Saigon" trở thành vở nhạc kịch Broadway đình đám?

Miss Saigon kể về tình yêu giữa Chris, một chàng lính Hải quân Hoa Kỳ, phục vụ cho đại sứ quán Mĩ ở Sài Gòn trong những ngày nóng bỏng năm 1975 và Kim, một cô gái trẻ người Việt, mồ côi bởi chiến tranh, bắt buộc phải đến làm tại một quán bar ở Sài Gòn. Hoàn cảnh đã khiến hai người qua đêm cùng nhau, sau đó yêu nhau tha thiết vượt qua những mặc cảm ban đầu. Những biến cố đêm sơ tán người Mĩ khỏi Sài Gòn đã khiến Chris lạc mất Kim, và anh bắt buộc phải trở lại Mĩ. Ba năm sau đó, hai người vẫn luôn trăn trở, nhớ nhung về câu chuyện tình cũ.

Song song với chuyện tình giữa Chris và Kim, câu chuyện còn đề cập tới nhân vật Kỹ Sư, một ông "tú bà", chủ của Kim. Hắn mơ ước được sang Mỹ để sống giấc mơ Mỹ, nhưng tham vọng của hắn đã tan vỡ khi chiến tranh kết thúc, người Mỹ nhanh chóng rời khỏi Việt Nam. Kỹ Sư, Kim và bé Tâm (con trai của Kim và Chris) vượt biên sang Thái Lan. Tại đây ba người đã phải sống những tháng ngày vô cùng tủi nhục.

Sau ba năm, Chris đã cưới một phụ nữ Mĩ tên là Ellen. John, bạn cũ thời chiến của anh, nay đang làm trong tổ chức trợ giúp những đứa con lai có cha Mỹ bị bỏ rơi tại Việt Nam, đã báo tin cho Chris biết, Kim còn sống sót, và đã sinh cho anh một đứa con. Kim và Chris đoàn tụ ngắn ngủi ở Bangkok. Kim được biết người yêu mình đã có vợ. Kim quyết định tự vẫn để đứa con trai hai tuổi của mình có một cuộc sống tốt đẹp hơn với cha ở Mỹ.

Cảm hứng dựng nên vở kịch được lấy từ một tấm ảnh mà đạo diễn Claude-Michel Schönberg nhìn thấy trong một tạp chí. Trong bức ảnh, người mẹ Việt Nam tiễn đưa đứa con của mình ở sân bay Tân Sơn Nhất. Đứa bé bước lên chiếc máy bay đi Mĩ, nơi cha nó, một cựu binh Mĩ, sẽ có thể cho nó một cuộc sống đầy đủ hơn. Đạo diễn cho rằng hành động của người mẹ chính là "sự hi sinh tối thượng” gây xúc động lòng người.

Miss Saigon là một trong những vở kịch gây tiếng vang lớn trên sân khấu Broadway trong thập niên 1980, cùng các vở nhạc kịch khác như Bóng ma trong nhà hát (The Phantom In The Opera), Những chú mèo (Cats) và Những người khốn khổ (Les Miserables). Trong đó Miss Saigon và Les Miserables là "chị em ruột" với cùng một cha đẻ là hai đạo diễn Claude-Michel Schönberg và Alain Boublil.

Năm 1994, những suất diễn liên tục của Miss Saigon tại London đã biến nó trở thành vở nhạc kịch được công chiếu lâu nhất tại Nhà hát hoàng gia Anh, vượt qua số xuất diễn kỷ lục của vở My Fair Lady, vốn được coi là thành công nhất trong lịch sử kịch nghệ Anh trước khi có sự xuất hiện của Miss Saigon.

Từ những ngày đầu được công diễn ở Broadway (Mĩ) năm 1991, vở nhạc kịch đã được dự đoán sẽ là vở hay nhất trong năm, thành công cả về lợi nhuận và nghệ thuật vì được giới phê bình đánh giá cao. Vở kịch đã phá nhiều kỷ lục từng được xác lập trước đó như kỷ lục về số lượng vé bán ra, giá vé cao ngất ngưởng (100 đô la Mĩ/ vé từ những năm 90 của thế kỷ trước) vậy mà khách vẫn xếp hàng dài chờ tới lượt mua vé vào xem.

Vở kịch đã được trình diễn trong suốt 10 năm tại sân khấu Broadway, với số suất chiếu lên tới 4.092 buổi, thu về 285.6 triệu đô la. Miss Saigon nằm ở top 10 trong tổng số 15 vở kịch được trình diễn lâu nhất trên sân khấu Broadway, bên cạnh những vở kinh điển như Người đẹp và quái vật (Beauty and Beast), Vua sư tử (The Lion King)... Tính tới nay, Miss Saigon đã được trình diễn ở 25 nước trên thế giới với tổng cộng 246 thành phố.

Năm 1991, Miss Saigon được đề cử 11 giải Tony và giành được 3 giải, bao gồm giải cho nữ diễn viên chính, nam diễn viên chính và dàn diễn viên xuất sắc nhất. Cũng trong năm này, vở kịch được đề cử 5 giải của Hiệp hội các nhà kịch gia Mĩ và giành được cả 5 giải cho nữ diễn viên chính, nam diễn viên chính, dàn nhạc, hiệu ứng ánh sáng và giải dành cho vở kịch được trình diễn ở nhiều nhà hát nhất trong năm.

Năm 2009, nhà sản xuất phim Paula Wagner đã làm việc với nhà sản xuất phiên bản nhạc kịch của Miss Saigon, Cameron Mackintosh để lập kế hoạch cùng hợp tác sản xuất bộ phim nhạc kịch mới dựa trên nền kịch bản cũ. Đạo diễn Lee Daniels đã được mời tham gia dự án. Trường quay chính sẽ nằm ở thành phố Hồ Chí Minh và Campuchia. Cho tới nay các nhà sản xuất vẫn chưa chính thức mời các diễn viên tới thử vai nhưng nhiều khả năng một diễn viên ít tên tuổi trong làng nhạc kịch sẽ được giao vai nữ chính. Dự án làm phim này vẫn luôn thu hút sự chú ý của giới truyền thông và khán giả, nhiều người tin rằng ca sĩ American Idol 2012- Jessica Sanchez có nhiều khả năng sẽ được nhận vai nữ chính.