Thêm ca sĩ rất nổi bị lên án vì chửi rủa, "hot girl" mặc hở livestream

Chưa bao giờ, chúng ta chứng kiến xu hướng dùng mạng xã hội để kích động, tẩy chay và trả đũa nhau khốc liệt đến thế. Loạn ngôn từ, hành vi ứng xử, không khác nào một cái chợ đầy rác.

Tối qua (24/06) VTV1 đã phát sóng chương trình "Câu chuyện văn hóa" với chủ đề "Ứng xử trên mạng xã hội".

Chia sẻ trong phóng sự, MC - TS Lê Anh (ĐH Khoa học xã hội và Nhân văn - ĐH Quốc gia Hà Nội) nhận định: "Thời trung cổ chỉ cần một người bị cáo buộc là phù thủy có thể bị đưa lên giàn thiêu mà không cần bằng chứng xác đáng. Còn thời nay thì một góc khuất của thế giới ảo nhưng hậu quả thật khiến không ít người hoảng sợ. Đó chính là những cuộc ném đá online, thà diệt nhầm còn hơn bỏ sót.

Phần lớn những người tham gia các cuộc ném đá bất chấp việc không có bằng chứng xác thực, đó là a dua. Nhiều lúc tôi cũng thấy rất tâm tư khi một bộ phận cư dân mạng của chúng ta rảnh quá. Thời gian dịch bệnh Covid-19 như thế này không lo làm việc, học hành, kiếm sống, lại coi việc a dua ném đá trên mạng như một thú vui".

Bày tỏ chính kiến là chuyện của mỗi người nhưng khi phát ngôn trên mạng không phải là câu chuyện của một cá nhân nữa.

Vòng xoáy phát ngôn gây thù ghét còn cuốn theo cả những người nổi tiếng. Một ca sĩ thần tượng rất nổi tiếng với nhiều khán giả Việt Nam, một nam diễn viên ghi dấu với khá nhiều bộ phim truyền hình cũng gây bức xúc khi ngang nhiên đăng đàn livestream chửi bới…

Một cựu người mẫu với đoạn livestream gồm vô số từ ngữ tục tĩu, khó nghe, dài hơn 8 phút. Trong chưa đầy một tháng đã có 7.644 lượt xem.

Suốt hơn một giờ đồng hồ, trong trang phục phản cảm của cuộc trò chuyện trực tiếp, một cô gái khác tự xưng là hot girl cứ thỉnh thoảng lại chêm vào những từ bậy bạ, vô văn hóa…

PGS.TS Trần Thành Nam - ĐH Giáo dục, ĐH Quốc gia Hà Nội đã đưa ra quan điểm: "Việc mà phát ngôn văn minh ở trên mạng chúng ta thấy rằng, nó không phụ thuộc vào độ nổi tiếng, vị trí xã hội hay học hàm học vị của cá nhân nào đó.
Với những người nổi tiếng mà vẫn phát ngôn hành động mang tính chất tục tĩu ở trên mạng thì chứng tỏ rằng trình độ văn hóa, mức độ hàm dưỡng về văn hóa của họ là thấp".

Một trong những câu chuyện làm nóng các diễn đàn mạng gần đây là những phát ngôn quá khích, tấn công trọng tài Ali Sabah trên không gian mạng của một bộ phận cổ động viên bóng đá Việt Nam ngay sau trận cầu giữa đội tuyển quốc gia và đội tuyển UAE.

Trong thế giới số, mạng xã hội được xem như đời sống thứ hai của chúng ta. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tốt đẹp, không gian số ấy đang phơi bày những góc khuất, những mảng màu đen tối.

Bày tỏ suy nghĩ, chính kiến là quyền của mỗi người nhưng khi đã phát ngôn, giao tiếp trên mạng thì không còn là câu chuyện của cá nhân. Chưa bao giờ, chúng ta chứng kiến xu hướng dùng mạng xã hội để kích động, tẩy chay và trả đũa nhau khốc liệt đến thế.

Xúc phạm người khác trên mạng xã hội có thể bị phạt hành chính hoặc truy cứu hình sự. Nhưng thế nào là xúc phạm thì lại chưa được nhận thức rõ ràng. Theo các chuyên gia, khi phát ngôn về ai đó, hãy tự hỏi nếu người thân của mình như vợ, chồng, con cái nhận được những lời ấy có bị tổn thương hay không. Nếu câu trả lời là có, tức là chúng ta đã xúc phạm ai đó.

Phóng sự của VTV cũng nhắc lại nhận định của Nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Nguyễn Hùng Vĩ - nguyên giảng viên ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn từng chia sẻ trên báo điện tử Dân trí: "Mạng xã hội là một cái chợ, người nói ẩn hình, tràn lan chửi rủa, lọc lừa".

Thực tế dùng mạng xã hội hiện còn đau lòng hơn thế. Không chỉ dừng lại ở "người nói ẩn hình" mà giờ đây, nhiều kẻ ngang nhiên, ngông nghênh chửi bới, thóa mạ, thách thức người khác và coi đó như một thú vui tiêu khiển.

Nhiều người, trong đó có cả người nổi tiếng là nạn nhân của các thông tin sai sự thật trên mạng đã tìm tới pháp luật để được bảo vệ. Năm 2013, nữ diễn viên Hàn Quốc Song Hye Kyo bị một nhóm hơn 40 người trên mạng xã hội vu khống là được một chính trị gia chu cấp tiền. Tòa án quận trung tâm Seoul sau đó đã xử phạt 21 đối tượng vu khống.

Vào năm 2019, nữ diễn viên Trung Quốc Phạm Băng Băng đã thắng kiện, buộc đối tượng tung tin đồn cô có quan hệ tình ái bất chính trên mạng Weibo đã bị xử phạt 22.500USD và phải công khai xin lỗi cô.

Mới đây, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban hành bộ quy tắc ứng xử trên mạng xã hội, áp dụng cho các cá nhân, tổ chức sử dụng mạng xã hội và nhà cung cấp mạng xã hội tại Việt Nam.

Trước đó, lần đầu tiên Thủ tướng Chính phủ cũng đã ký ban hành chương trình bảo vệ, hỗ trợ trẻ em trên không gian mạng. Đây thực sự là tín hiệu tích cực từ phía cơ quan quản lý.

Luật đã có, nghị định không thiếu, cả những quy định và bộ quy tắc ứng xử, nhưng có lẽ điều quan trọng nhất là ứng xử của mỗi chúng ta.

Hãy cẩn trọng với mỗi phát ngôn, mỗi trạng thái hay bình luận chứ không phải là những cú click chuột vô tình. Sẽ là tuyệt vời, nếu mỗi chúng ta cùng nhau chung tay dọn dẹp những mầm xấu, những nấm độc, cùng nhau vun xới, lan tỏa những điều tốt đẹp trên không gian mạng.