Thăm nhà vườn "ngồn ngộn" tác phẩm nghệ thuật của NSND Vương Duy Biên

Sinh ra trong gia đình có truyền thống làm nghệ thuật nên nghệ sỹ Vương Duy Biên đam mê nghệ thuật từ khi còn bé. Từ thập niên 90, khi còn là một cái tên khá mới mẻ trong làng điêu khắc, nghệ sỹ Vương Duy Biên đã gây tiếng vang khi trở thành nhà điêu khắc đoạt giải nhất tại Cuộc thi Mẫu tượng Hưng đạo Vương Trần Quốc Tuấn tại Nam Định và bức tượng đồng “Quốc công Tiết chế Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn” được khánh thành năm 2010 tại TP Nam Định.

Cho đến nay, gần 2 thập kỷ đã trôi qua, bức tượng đó đã trở thành “khuôn mẫu” trong sự hình dung của nhiều người về danh tướng Trần Hưng Đạo và đã được nhân bản ra rất nhiều công trình tâm linh - nghệ thuật trên mọi miền tổ quốc. Và cũng sau bước ngoặt ấy, nghệ sỹ Vương Duy Biên đã gieo hết mình cho niềm đam mê nghệ thuật với đủ các thể loại từ điêu khắc, hội hoạ, nghệ thuật trình diễn rối đến nghệ thuật sắp đặt.

Từ năm 1993, nghệ sỹ Vương Duy Biên đã tổ chức triển lãm tranh lụa cá nhân tại Hà Nội, được giới chuyên môn và công chúng yêu nghệ thuật đánh giá rất cao. Sau đó là hàng loạt những triển lãm cá nhân gây tiếng vang của nghệ sỹ Vương Duy Biên được tổ chức ở Ba Lan, Nhật Bản, Pháp, Đức, Trung Quốc… Nổi tiếng là họa sĩ vẽ tranh lụa nhưng nghệ sỹ Vương Duy Biên còn bộc lộ sự tài hoa hiếm có với vai trò đạo diễn vở múa rối “Hồn quê”, một sự kết hợp tài tình - kỳ lạ giữa rối nước truyền thống với nghệ thuật sắp đặt hiện đại.

Sau này, khi đã trở thành Cục trưởng Cục NTBD rồi Thứ trưởng Bộ VHTT&DL, nghệ sỹ Vương Duy Biên vẫn miệt mài sáng tạo và không ngừng cho ra những tác phẩm mang đậm dấu ấn cá nhân. Nhiều năm qua, dù bận rộn với công việc của một chính khách nhưng nghệ sỹ Vương Duy Biên vẫn không nguôi niềm đam mê sáng tạo nghệ thuật.

Nghệ sỹ Vương Duy Biên kể, ông thường hình thành ý tưởng trong quá trình đi công tác. Và hễ có chút thời gian rảnh là ông lại lao ngay về nhà vườn ở Sóc Sơn để thể hiện ý tưởng đó ra bằng các tác phẩm nghệ thuật khác nhau.

Bước chân vào không gian nghệ thuật của nghệ sỹ Vương Duy Biên người ta có cảm giác như vượt khuôn khổ của việc lãng du và thấu cảm rộng hơn về sự sáng tạo của người làm nghệ thuật. Ở đó, ngoài những bức tranh, ngoài những tác phẩm điêu khắc còn có cả một sân khấu nhỏ có thể biểu diễn ca trù, múa rối, hát chèo...

“Chất nghệ” của nghệ sỹ Vương Duy Biên tương đối giản dị, dễ gần, dễ chia sẻ, không cầu kỳ về mặt ngôn ngữ thể hiện hình khối, màu sắc, chất liệu. Nội dung tác phẩm thể hiện nhiều triết lý nhân sinh sâu sắc, thường được ẩn dưới các hình thức dí dỏm, hóm hỉnh, nhẹ nhàng. Vì vậy, mảng điêu khắc tác giả thể hiện khá nhiều đối tượng trẻ em; một số tác phẩm điêu khắc ngoài trời gắn trực tiếp với bối cảnh kiến trúc sẵn có thể hiện khả năng quan sát bao quát, tính sáng tạo của một nghệ sĩ tạo hình, một đạo diễn sân khấu, một điêu khắc gia.

Ở mảng hội họa, ông có xu hướng giản lược, quy về các dạng hình học cơ bản (thể hiện rõ gốc đào tạo là điêu khắc gia), phong cách khá gần với phong cách dân gian, tập trung ngôn ngữ hình mảng, nét, màu vào các biến tấu bố cục khác nhau, không có tham vọng đưa vào tranh tính nội dung của hình ảnh.

Toàn bộ phần hội họa (đang trưng bày tại Sóc Sơn) đều là đề tài phụ nữ đang làm việc trên đồng ruộng với các biến tấu của các motiv: nón đội đầu, xà cạp, dáng cúi, dáng ngồi, dáng đứng... Không gian trong tranh là không gian ước lệ truyền thống, tập trung vào khả năng biểu cảm tự thân của chất liệu sơn mài. Phần hội họa càng chứng tỏ chất nghệ sĩ giản dị, yêu thích sự bình tâm, thanh thản.

Vào hồi 16h30 các ngày 17, 18, 19/11 tới đây, nghệ sỹ Vương Duy Biên sẽ tổ chức triển lãm 80 tác phẩm nghệ thuật tại nhà vườn ở thôn Sóc Sơn, Hà Nội. Triển lãm sẽ trưng bày 80 tác phẩm trong đó có khoảng 30 bức tranh (tranh lụa, sơn mài, sơn dầu…), hơn 40 tác phẩm tượng. Tại triển lãm, nghệ sỹ Vương Duy Biên cũng sẽ ra mắt một số tiết mục trình diễn nghệ thuật múa rối (rối cạn, rối bụng...) có sự tương tác với các tác phẩm mỹ thuật.

Một số tác phẩm điêu khắc mang đậm dấu ấn sáng tạo của nghệ sỹ Vương Duy Biên trong triển lãm lần này như: Bình yên, Chiếc ghế đang chìm, Dễ hơn cưa bom, Ở đây cũng có dầu, Cầu nguyện, Chum kinh nghiệm, Ai bảo tôi không làm được… Mỗi một tác phẩm đều truyền tải những thông điệp đầy ý nghĩa, đồng thời thể hiện bàn tay sáng tạo đầy tài năng của tác giả.

Một số hình ảnh tại nhà vườn của nghệ sỹ Vương Duy Biên:

Hà Tùng Long