Tác giả “Nơi đảo xa” qua đời sau nhiều năm tai biến

Nhạc sĩ Thế Song sinh năm 1933, tại Bích Câu, Hà Nội. Ông là con áp út trong một gia đình đông anh em. Năm 1955, ông là diễn viên hát tại Đoàn Ca nhạc Đài phát thanh Tiếng nói Việt Nam và sau đó là cán bộ biên tập âm nhạc của Đài. Ông tự học các môn hòa thanh, phối khí và lý luận âm nhạc.

Hoạt động của ông chủ yếu là dàn dựng các tiết mục âm nhạc phát trên sóng, thành lập thêm các chuyên mục, làm phong phú thêm các chương trình phát sóng, khuyến khích phong trào ca nhạc của đông đảo người yêu nhạc.

Sau 40 năm làm việc tại Đài Tiếng nói Việt Nam, Thế Song nghỉ hưu. Sau khi nghỉ hưu ông vẫn cộng tác với ban biên tập âm nhạc của Đài Tiếng nói Việt Nam, tham gia hoạt động âm nhạc của Hội Âm nhạc Hà Nội với ba nhiệm kỳ là Ủy viên Ban Chấp hành (từ 1995 - 2010).

Năm 2014, nhạc sĩ Thế Song bị tai biến mạch máu não lần thứ hai và liệt nửa người.

Năm 2017, ông được trao tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học Nghệ thuật cho các tác phẩm: Nơi đảo xa, Bài ca trên đỉnh Pò Hèn, Tình yêu bên suối.

Trong suốt cuộc đời sáng tác, ông đã viết gần 600 ca khúc gồm nhiều đề tài, thể loại khác nhau trong sự nghiệp sáng tác. Điểm mạnh của ông là những ca khúc viết về biển và những người lính đảo. Bên cạnh tác phẩm nổi bật nhất: Nơi đảo xa, ông còn có nhiều ca khúc khác cùng đề tài như: Ngôi nhà lính đảo, Biển mưa, Biển chuyện tình hóa đá, Hoa hồng biển đảo, Mênh mang Trường Sa, Tình em theo cánh sóng, Hát từ vùng gió xoáy, Hòn mưa, Sóng ru, Vũng Tàu tình yêu biển, Cát Bà tình em, Biển hẹn Cà Mau.

Ngoài các ca khúc biển đảo, nhạc sĩ Thế Song có một số ca khúc thiếu nhi như: Em yêu mến anh bộ đội, Trồng hoa trên mộ liệt sĩ.

Vào khoảng tháng 4/1979, nhạc sĩ Thế Song đi thực tế sáng tác tại các đồn biên phòng ở Quảng Ninh chứ không chủ trương viết về hải đảo. Trên đường về, ông nghỉ tại trạm sửa chữa tàu biển của bộ đội hải quân ở Hạ Long. Anh em hải quân ở trạm kể cho ông nghe nhiều câu chuyện cảm động, những khó khăn vất vả nơi đảo xa, nỗi nhớ nhà, nhớ người thân...

Với cảm hứng đó, ông viết ngay và lời thứ nhất ca khúc “Nơi đảo xa” ra đời trên đoạn đường từ Quảng Ninh về Hà Nội. Lời thứ hai của bài hát được ông hoàn thành tại nhà riêng. Năm 1995, khi tác phẩm đã được nhiều người biết đến thì nhạc sĩ Thế Song mới có dịp đến Trường Sa.

Khi sáng tác xong, nhạc sĩ Thế Song mời ca sĩ Tiến Thành đến tập. Tiến Thành trở thành người hát đầu tiên và thành công nhất ca khúc này.

Theo nhạc sĩ thì sau này có nhiều ca sĩ hát nhưng không ai hát thành công và xúc động như ca sĩ Tiến Thành. Ngoài Tiến Thành, những ca sĩ khác thể hiện thành công tác phẩm này có Trọng Tấn, Anh Bằng, Tùng Dương ... Năm 2011, ca khúc được dàn dựng với 600 người tham gia trình diễn trong một clip.

Hà Tùng Long