Sách "Các đế chế ngôn từ": Lịch sử thế giới từ góc nhìn ngôn ngữ

Các đế chế ngôn từ - Lịch sử thế giới từ góc nhìn ngôn ngữ của Nicholas Ostler, sẽ được Omega Plus và Nhà xuất bản Thế Giới phát hành trong tháng 8 này. 

Cuốn sách dày 832 trang, là một trong số rất ít công trình bàn về lịch sử bao quát của các ngôn ngữ trên thế giới, giúp độc giả hình dung về lịch sử loài người dưới góc nhìn của ngôn ngữ.

Tác giả đã khảo sát các ngôn ngữ lớn trên thế giới, có khả năng lan truyền mạnh và đã được sử dụng trên các khu vực rộng lớn. 

Tác phẩm ra mắt công chúng lần đầu năm 2005 tại Anh, từng được nhận lời khen ngợi từ các tờ báo danh tiếng như The Independent, The Guardian, Kirkus review, Washington Post, Boston magazine, Chicago Tribune, và Los Angeles Times Book Review.

Cuốn sách gồm 4 phần, 14 chương, với 2 nội dung chính: 

- Vẽ ra một bản đồ của những ngôn ngữ đang được sử dụng trên thế giới, chỉ ra cội nguồn và mối quan hệ giữa chúng.

- Nói về sự "trỗi dậy" và "suy tàn" của những ngôn ngữ thông dụng (lingua francas), như tiếng Hy Lạp, Latinh và nguyên nhân của những "thăng trầm" đó.

Nicholas Ostler lập luận rằng các đặc điểm ngôn ngữ thực sự tạo ra khác biệt, với mục tiêu lý giải nguyên nhân khiến một ngôn ngữ trở nên quan trọng, có thể lan truyền xa và tồn tại lâu dài.

Đồng thời, ông bàn về mối liên hệ giữa ngôn ngữ với chính trị, tôn giáo, thương mại, xã hội, văn hóa… Ông so sánh các ngôn ngữ ở cấp độ vĩ mô dựa trên các khía cạnh lịch sử nhiều hơn là đi chi tiết vào các vấn đề chính thể của ngôn ngữ như ngữ pháp hay âm vị học.

Sách khép lại với khảo sát về 20 ngôn ngữ hàng đầu, tóm tắt quá khứ, hiện tại và các yếu tố tiềm năng trong tương lai ảnh hưởng đến sự lan truyền của các ngôn ngữ. 

Điểm thú vị của tác phẩm nằm ở việc bàn luận về lịch sử ngôn ngữ của nhân loại dưới góc nhìn bao quát, gồm cả lịch sử cụ thể của các ngôn ngữ riêng lẻ và mối quan hệ giữa các ngôn ngữ cũng như sự liên kết giữa ngôn ngữ và lịch sử loài người.

Cuốn sách phù hợp cho những độc giả muốn có cái nhìn tổng quan về lịch sử phát triển và thăng trầm của những ngôn ngữ lớn trên thế giới, hay muốn biết về nguồn gốc xuất xứ - quan hệ "họ hàng" của những ngôn ngữ thông dụng như Anh - Trung - Tây Ban Nha.

"Nicholas Ostler nhằm mục đích mở ra một con đường phân tích lịch sử mới, nơi "động lực ngôn ngữ" trở thành một công cụ để nghiên cứu xã hội", The Independent nhận xét. 

Còn The Guardian cho rằng cuốn sách Các đế chế ngôn từ kể câu chuyện thông qua sự lên xuống của ngôn ngữ.

"Đó là một cuốn sách hấp dẫn, một trong những cuốn sách thú vị nhất mà tôi đã đọc trong một thời gian dài. Sau khi đọc nó, bạn sẽ không bao giờ nghĩ về ngôn ngữ theo cùng một cách nữa và bạn có thể sẽ nghĩ về thế giới và tương lai của nó, theo một cách khá khác", theo The Guardian.