Phim đầu tay hoàn toàn “có cửa” đoạt Cành Cọ Vàng ở Cannes

Mati Diop, nữ đạo diễn người Pháp gốc Senegal, đã trở thành nữ đạo diễn da màu đầu tiên tranh tài ở hạng mục quan trọng nhất của Cannes. Trước thông tin này, Mati Diop chia sẻ: “Điều mà tôi đại diện vượt lên trên chính bản thân tôi và không còn thuộc về riêng một mình tôi nữa”.

Trước khi thực hiện bộ phim “Atlantics”, Mati Diop mới chỉ thực hiện một bộ phim ngắn, vì vậy, “Atlantics” là phim điện ảnh đầu tay của cô. Chuyện phim lấy bối cảnh ngoại ô thủ đô Dakar (Senegal), một vùng nằm dọc bờ biển, nơi đây có một tòa tháp hiện đại sắp được khánh thành. Những công nhân xây dựng ở đây đã không được trả lương trong nhiều tháng liền.

Một đêm, một số công nhân trong số này quyết định họ sẽ rời đi bằng đường biển để tìm kiếm một tương lai tươi sáng hơn cho cuộc đời mình. Trong số họ có một người đàn ông tên là Souleiman, anh là người yêu của cô gái có tên Ada.

Dù vậy, Ada đã được hứa gả cho một người đàn ông khác. Vài ngày sau khi Souleiman vượt biển, một vụ hỏa hoạn xảy ra trong hôn lễ của Ada khiến lễ cưới trở nên hỗn loạn, tiếp đó, một dịch sốt lạ lùng bắt đầu lây lan. Những sự việc này xảy ra trong khi không ai hay biết về việc Souleiman đã quay trở lại.

Khi biết bộ phim đầu tay của mình được tranh giải tại Cannes, nữ đạo diễn trẻ tuổi cho hay: “Tôi rất hạnh phúc, nhưng cùng lúc đó, tôi cũng phải tìm cách để xử lý những xúc cảm của mình, bởi tôi vừa e sợ vừa vui mừng.

“Tôi tự hỏi bộ phim của mình có thực sự được lắng nghe thông điệp mà nó chứa đựng hay không? Hay chỉ bởi tôi là một nhà làm phim da màu và là nữ giới, nên mới đạt được thành công này?”.

Diop hiện tại đang sinh sống và làm việc ở Paris, cô là một trong 4 nữ đạo diễn có phim tranh tài ở hạng mục Cành Cọ Vàng năm nay, trên tổng số 21 phim. Cô hoàn toàn không biết mình là nữ đạo diễn da màu đầu tiên có phim tranh giải ở hạng mục Cành Cọ Vàng cho tới khi thông tin này được báo chí đăng tải.

“Tôi chỉ biết điều này sau khi đọc được một bài báo. Đó là một cảm xúc rất kỳ lạ đối với tôi bởi tôi tiếp cận thông tin này như một người... ngoài cuộc. Điều mà tôi đại diện vượt lên trên chính bản thân tôi và không còn thuộc về riêng một mình tôi nữa”.

Cha của Diop (nghệ sĩ nhạc jazz Wasis Diop) đến từ Senegal, mẹ của cô là người Pháp. Diop sinh ra và lớn lên ở Paris, cô đã từng trở về thăm Senegal khi còn là một đứa trẻ: “Là một người da màu không phải là điều khiến tôi nghĩ tới mỗi ngày, tôi không nghĩ về mình là người da trắng hay da màu. Tôi chỉ biết tôi là tôi”.

Diop thực hiện phim ngắn đầu tay năm 22 tuổi, sau đó cô cộng tác với một số dự án phim và được khuyến khích theo đuổi sự nghiệp làm phim. Đối với Diop, làm phim nghĩa là quay lại tìm hiểu về gốc rễ của mình: “Điều mà tôi muốn thực hiện là quay trở về Senegal, quay trở về nguồn cội và tìm cách kết nối lại với những gì tồn tại ở đây”.

Đề tài mà cô quan tâm chính là những người nhập cư da màu, những người thực hiện cuộc vượt biển nguy hiểm với hy vọng có thể đến được Châu Âu và có một cuộc sống tốt đẹp hơn. Diop từng gặp gỡ và ghi hình một số người khi họ đang chuẩn bị cho cuộc hành trình vượt biển.

Những chia sẻ của họ đã khiến cô sửng sốt: “Một người đàn ông đã nói những lời mà tôi sẽ không bao giờ quên, đó là một khi họ quyết định vượt biển, họ đã coi như mình chết rồi. Những gương mặt ấy quả thực trông như thể đang để tâm hồn ở một nơi xa xăm nào đó, như thể họ chỉ còn là những linh hồn dật dờ”.

Sau khi thực hiện những thước phim tài liệu đó, Diop bắt tay vào thực hiện bộ phim điện ảnh “Atlantics”. Diop đã quay phim ở Dakar, Senegal hồi mùa hè năm 2018 với một dàn diễn viên địa phương.

Tham vọng của Diop là khắc họa được chân thực hành trình của các nhân vật, bao gồm những nhân vật có mong muốn vượt biển đi tìm cuộc sống mới và những nhân vật, đặc biệt là những người phụ nữ, bị bỏ lại phía sau.

Diop đã từng tới Cannes trước đây cùng với những người bạn, gia đình cô cũng có những ký ức về LHP Cannes. Bác của cô - nhà làm phim nổi tiếng người Senegal, ông Djibril Diop Mambéty - từng giành giải của các nhà phê bình quốc tế (International Critics Award) với bộ phim “Touki Bouki” (1973).

Đối với niềm vinh dự mà mình đang nhận được, Mati Diop chia sẻ: “Khá buồn khi biết rằng trước tôi chưa từng có nữ đạo diễn da màu nào tranh tài ở hạng mục trao giải Cành Cọ Vàng. Như vậy là vẫn còn một chặng đường dài phải đi. Nếu tôi có thể đại diện cho điều gì đó, điều đó cũng tuyệt.

“Nhưng tôi sẽ tách mình ra khỏi điều này, bởi câu chuyện nhỏ của tôi đang bước vào một câu chuyện quá lớn, trong khi tôi chỉ muốn bộ phim được đánh giá bởi những gì mà nó chứa đựng, không phải dựa trên việc tôi đại diện cho những gì”.

Bích Ngọc
Theo Hollywood Reporter/Variety