Những tác phẩm nghệ thuật "triệu đô" bị phá hủy một cách... kỳ khôi

Trong tháng 2 này, một bức tranh có giá trị vào khoảng 23 tỷ đồng vừa bị phá hỏng bởi một nhân viên bảo vệ "ngồi buồn, rảnh tay". Người nhân viên bảo vệ này đang trong ngày làm việc đầu tiên của mình tại một triển lãm tranh tổ chức tại Trung tâm Yeltsin, nằm ở thành phố Yekaterinburg, Nga.

Người đàn ông nhận thấy có một bức tranh khắc họa hình người nhưng gương mặt lại "không có mắt mũi gì", nên đã dùng bút bi, chấm mắt cho hai trong số ba gương mặt trong tranh.

Bức tranh mà người nhân viên bảo vệ chấm mắt là tác phẩm "Ba hình người" của nữ họa sĩ người Nga Anna Leporskaya (1900 - 1982). Tranh được nữ họa sĩ thực hiện trong khoảng thời gian từ năm 1932 - 1934.

Khi sự việc bị phát hiện, người nhân viên bảo vệ giải thích rằng mình đã cảm thấy buồn chán trong ngày làm việc đầu tiên tại triển lãm nghệ thuật nên mới... làm vậy. Ngay sau đó, người nhân viên này bị sa thải.

Cảnh sát kết luận người nhân viên bảo vệ đã phá hoại tác phẩm nghệ thuật và cần phải nộp phạt số tiền tương đương hơn 12 triệu đồng, thực hiện một năm lao động công ích.

Giá trị đích xác của bức tranh không được công bố nhưng tác phẩm đã được mua bảo hiểm với mức chi phí tương đương 23 tỷ đồng.

Năm 2012, một cậu bé 12 tuổi khi đến thăm một công viên ở Đài Bắc, Đài Loan, đã không chú ý khi bước đi, nên loạng choạng đổ người về phía một bức tranh, khiến bức tranh bị rách. Trước đó, bức tranh được giới thiệu là một tác phẩm thực hiện từ hồi thế kỷ 17 bởi một họa sĩ người Ý.

Bức tranh tĩnh vật khắc họa những bông hoa từng được phía trưng bày triển lãm ước tính có giá trị vào khoảng 1,5 triệu USD và thuộc quyền sở hữu của một nhà sưu tập tranh tư nhân.

Dù bức tranh này sau đó có gây nên tranh luận, rằng đây có phải tranh thật hay không, nhưng sau vụ việc, phía triển lãm cũng như người sở hữu bức tranh đã không yêu cầu gia đình cậu bé phải chi trả tiền phục chế tác phẩm, ít nhất, đối với gia đình cậu bé, dù bức tranh có phải là tranh thật hay không, đó vẫn là một sự việc hú hồn, khiến họ lo lắng không ít sau sự việc.

Cùng năm 2012, một người đàn ông có tên Andrew Shannon đã đấm thủng bức tranh trị giá 10 triệu USD được thực hiện bởi danh họa Claude Monet, bức tranh có tên "Argenteuil Basin with a Single Sailboat" (Vịnh Argenteuil và một chiếc thuyền buồm, được thực hiện hồi năm 1874). Sự việc xảy ra ngay trước sự chứng kiến của những du khách có mặt tại Triển lãm Quốc gia Ireland.

Shannon sau đó đã phải ngồi tù gần 5 năm vì hành động phá hoại của mình. Trước đó, Shannon nói rằng anh ta bị chóng mặt nên mới ngã vào tác phẩm, nhưng camera an ninh cho thấy người đàn ông này đã chủ ý tấn công tác phẩm. Sau đó, bức tranh đã được đem đi phục chế và được trưng bày trở lại vào năm 2014.

Năm 2017, tại một triển lãm tổ chức ở Los Angeles, Mỹ, nghệ sĩ Simon Birch đã phải chứng kiến sắp đặt nghệ thuật của mình đổ vỡ hàng loạt theo hiệu ứng domino khi một người phụ nữ trong lúc tạo dáng chụp hình đã vô tình khiến các cây cột trong sắp đặt nghệ thuật bị đổ đồng loạt.

Khi ấy, ước tính thiệt hại từ sự việc lên tới 200.000 USD, nhưng cũng có những người cho rằng đây là một sự việc có tính chất dàn dựng nhằm thu hút sự chú ý.

Năm 2020, nhà phê bình nghệ thuật Avelina Lésper đã vô tình làm vỡ tan tành tác phẩm sắp đặt của nghệ sĩ Gabriel Rico. Tác phẩm trị giá 20.000 USD (tương đương 465 triệu đồng) đã gặp phải tai nạn khi đang được trưng bày tại triển lãm Zona Maco, Mexico City, Mexico.

Nhà phê bình Lésper cho biết cô đã vô tình làm đổ vỡ sắp đặt nghệ thuật khi cô đặt thêm một lon nước ngọt đã uống hết bên cạnh tác phẩm này, nhằm thể hiện sự châm biếm của mình đối với "tác phẩm". Chính trong khi lại gần tác phẩm, cô Lésper đã khiến tấm kính lớn của tác phẩm bị vỡ tan tành.

Sau sự việc, nhà phê bình nghệ thuật Lésper đề nghị phía triển lãm hãy cứ để tác phẩm vỡ vụn nằm nguyên trên sàn để cho thấy "sự phát triển" của tác phẩm qua thời gian. Khi phía triển lãm từ chối làm theo "ý tưởng" đó, cô lại đề nghị hãy để cô tự mình thực hiện lại tác phẩm bởi cô tin mình có thể làm được một sắp đặt nghệ thuật y hệt mà chẳng khó khăn gì.

Năm 2021, một cặp đôi tại Seoul, Hàn Quốc, khi tới một trung tâm thương mại và đi ngang qua một trưng bày nghệ thuật đã bị nhầm lẫn tai hại. Cặp đôi thấy phía trước một bức vẽ graffiti có đặt một số hộp sơn và chổi sơn, họ tưởng rằng đây là một tác phẩm thể nghiệm chào đón sự tham gia thực hiện của công chúng nên đã dùng chổi sơn và sơn bày sẵn ở đó để vẽ lên tác phẩm.

Nhưng hóa ra, đó là một tác phẩm có giá 400.000 USD của nghệ sĩ graffiti người Mỹ có tên JonOne. Chổi sơn và lọ sơn để bên tác phẩm chỉ là sắp đặt nghệ thuật và không hề chào đón du khách vẽ thêm lên tác phẩm.

Sau sự việc, ban quản lý trung tâm thương mại đã làm việc với cặp đôi trẻ tuổi, hai người rất thành thật chia sẻ lý do khiến họ vẽ lên tranh, đồng thời khẳng định rằng họ hoàn toàn không hề có ý định phá hoại tác phẩm, tất cả sự việc chỉ là do... hiểu lầm.

Ban quản lý triển lãm sau đó không đòi hỏi đền bù và đã liên hệ với nghệ sĩ để tìm hướng xử lý cho tác phẩm, đồng thời, phía trung tâm thương mại cũng tìm cách sắp đặt mới để tránh những sự hiểu lầm tương tự như vậy xảy ra thêm lần nữa.

Năm 2001, một sắp đặt nghệ thuật bao gồm các tách cà phê uống dở và gạt tàn chưa đổ được bày trong triển lãm Eyestorm Gallery ở London, Anh. Đó là sắp đặt của nghệ sĩ nổi tiếng người Anh Damien Hirst. Một nhân viên dọn dẹp vệ sinh tưởng đó là những thứ cần phải dọn đi, nên đã đem vứt tất cả vào... sọt rác.