Nguồn gốc của tượng chú chim may mắn ở Saint Petesburg

Dọc theo những bức tường kè trên sông Fontanka và nằm trên một phiến đá được lấy từ lâu đài Mikhailovsky là bức tượng một chú chim nhỏ, được người dân trong vùng gọi là Chizhik-Pyzhik. Bức tượng được làm dựa trên hình một con chim kim oanh và dù nó rất nhỏ bé, Chizhik-Pyzhik vẫn có một vai trò rất quan trọng với thành phố Saint Petersburg.

Bức tượng này mới ra đời cách đây 20 năm. Nó được đặt ở vị trí hiện tại vào năm 1994 sau khi được khắc bởi nghệ sĩ Rezo Gabriadze. Tuy nhiên, cảm hứng để làm nên chú chim này đã có từ 150 trước, khi trường Luật Hoàng gia St. Petersburg còn tồn tại.

Trường Luật Hoàng gia khai giảng vào cuối năm 1835 nhờ nỗ lực của công tước Peter Georgievich của vùng Oldenburg. Vị quí tộc này đã nhận ra yêu cầu cải cách hệ thống luật của nước Nga phong kiến, và ông đã đề xuất với Sa Hoàng Nicholas I về việc mở một trường luật để đào tạo các luật sư tương lai cho đất nước.

Khác với các trường luật hiện đại, yêu cầu nhập học của trường này khá thiên vị cho các tầng lớp quí tộc. Chỉ có dưới 100 người được học khóa đầu, tất cả đều được tuyển chọn từ các gia đình quí tộc Nga, và những người nhập học chỉ được nằm trong khoảng từ 12-17 tuổi. Những sinh viên tốt nghiệp loại ưu sẽ được bổ nhiệm các vị trí trong Bộ Tư pháp và Nghị viện, trong khi những người có điểm số thấp hơn sẽ phải tới các tòa án cấp địa phương. Trường học này mở cửa trong hơn 80 năm, cho tới khi những người Bolsheviks nắm quyền vào cuối năm 1917. Năm 1918, trường học này bị đóng cửa và tòa nhà được chuyển giao cho Viện Nông học.

Trong thời kì hoàng kim, đây là một trong những cơ sở đào tạo tốt nhất của thành phố St. Petersburg. Các sinh viên của trường mặc đồng phục xanh vàng, màu sắc giống những chú chim kim oanh được người Nga gọi là "chizh". Các sinh viên này cũng thường xuyên say rượu, từ đó xuất hiện một bài vè liên kết trường học với loài chim này. Bài hát kết thúc bằng câu: "Chizhik-Pyzhik, mi đâu rồi? Trên sông Fontaka, uống rượu vodka". Do đó bức tượng hiện tại để tôn vinh các học trò chăm chỉ của trường luật này. Những người đi qua sẽ thả các đồng xu xuống chân chú chim, cố gắng làm đồng tiền nằm im ở trên bệ đá nhỏ. Người ta tin rằng may mắn sẽ đến với họ nếu đồng xu nằm im trên bệ đá và không rơi xuống sông.

Dù được cho là mang lại may mắn, bức tượng lại có số phận khá xui xẻo. Với kích thước nhỏ gọn, chỉ cao 11cm, bức tượng đã bị đánh cắp nhiều lần kể từ khi được đặt trên bờ sông, lần gần đây nhất là vào năm 2002. Bảo tàng Điều khắc Đô thị của St. Petersburg đã phải chế tạo nhiều bản sao của bức tượng dựa trên thiết kế của Gabriadze để đề phòng trường hợp nó bị đánh cắp.