Nghĩa trang không phải là nơi… đáng sợ

Nghĩa trang thường bị coi là nơi đáng sợ bởi gợi lên cảnh những ngôi mộ lạnh lẽo, âm u và không khí dường như đặc quánh linh hồn lang thang của những người đã mất. Thế nhưng, các nghĩa trang cao cấp ra đời ở một số nước đã và đang làm thay đổi quan niệm này.

Thư thái tại nghĩa trang

Forest Lawn là một nghĩa trang tư nhân ở Glendale, thành phố Los Angeles, Mỹ. Nghĩa trang này rất nổi tiếng vì những sáng kiến mang tính đột phá trong việc tổ chức các hoạt động ở đây. Tin tưởng vào cuộc sống vui vẻ sau khi chết, doanh nhân Hubert Eaton – chủ nghĩa trang - quyết tâm biến nơi này từ một địa điểm an táng u buồn trở thành một công viên đích thực mang ý nghĩa tưởng niệm những người đã khuất. Các khu vực của nghĩa trang được Eaton đặt cho những cái tên rất đẹp như Eventide (Chiều hôm), Babyland (Vùng đất trẻ thơ, nơi chôn cất trẻ nhỏ) hay Sweet Memories (Kỷ niệm ngọt ngào). Nghĩa trang này được thiết kế như là một công viên, cỏ xanh được trồng, cắt tỉa cẩn thận với những mảng đồi liên tiếp đẹp như sân golf đạt tiêu chuẩn quốc tế, hồ phun nước, thác nước nhân tạo chảy rỉ rả.... đi kèm các dịch vụ, hạ tầng phục vụ cho mọi nhu cầu du lịch giải trí đã làm cho du khách quên đi rằng mình đang du lịch trong …nghĩa trang.

Tương tự, trong khuôn viên nghĩa trang Hollywood Forever ở Hollywood có rất nhiều sân khấu biểu diễn và rất nhiều bộ phim có các cố diễn viên được thường xuyên trình chiếu, để thu hút mạnh người đến tham quan và giải trí.
 
Toàn cảnh khu liên hợp nghĩa trang - giải trí Đồi San Diego tại Indonesia.
Toàn cảnh khu liên hợp nghĩa trang - giải trí Đồi San Diego tại Indonesia.

Cách đây 6 năm, Indonesia cũng triển khai xây dựng mô hình công viên nghĩa trang du lịch Đồi San Diego với hệ thống cơ sở hạ tầng phục vụ nhiều cho gia đình người thân nhiều hơn là người đã khuất. Nghĩa trang này có cả sân đỗ trực thăng, hệ thống sân chơi thể thao như sân bóng rổ, hồ bơi, sân đá bong, đường chạy bộ, đạp xe, du thuyền trên hồ, thậm chí cả hệ thống nhà hàng sang trọng, quán bar, nhà thờ v.v.... để những người thăm mộ có thể thư giãn cũng như vui chơi như một kỳ nghỉ du lịch. Thậm chí, nghĩa trang này còn cung cấp cả dịch vụ “ đám cưới” cho những cặp đôi có nhu cầu. Ngoài ra, ban quy hoạch nghĩa trang còn thiết kế một phòng họp lớn để tổ chức tiệc hoặc các show thời trang phục vụ khách hàng. Tuy nhiên, chức năng chính của khu đất này vẫn là ”nghĩa trang”.

Doanh nhân Muhsin, người Indonesia cho hay trong thời gian đi thăm mộ, ông vẫn có thể bơi vài vòng trong hồ bơi rộng bằng tiêu chuẩn Olympic, chạy bộ thư giãn trên những ngọn đồi cỏ xanh mướt, chèo thuyền dọc hồ nước hay thưởng thức bữa trưa tuyệt ngon tại một nhà hàng Italia… ngay trong nghĩa trang Đồi San Diego.

Cơn sốt nhu cầu

Thiết kế đẹp đẽ và ấn tượng của nghĩa trang Forest Lawn đã khiến nơi này không chỉ trở thành nơi an nghỉ của 250 nghìn người, trong đó có rất nhiều nhân vật nổi tiếng trong ngành công nghiệp giải trí Hoa Kỳ cùng nhiều người Mỹ tên tuổi khác, mà còn thu hút hơn 1 triệu khách tham quan/năm. Điểm thú vị khác nữa là hơn 60 nghìn người trong đó có Ronald Reagan và Jane Wyman hay Regis Philbin và Joy Philbin tổ chức đám cưới tại nghĩa trang này. Trong khi đó, nghĩa trang Forever Hollywood thu hút nhiều tên tuổi nổi tiếng trong giới nghệ thuật Mỹ như đạo diễn phim Victor Fleming, ca sĩ Joe Dassin, diễn viên Fay Wray…. Thậm chí cả cô nàng ca sĩ đang sống khỏe mạnh Britney Spear chọn sẵn là nơi an nghỉ mãi mãi của mình.
Một đoàn khách du lịch đang tham quan công viên nghĩa trang Forest Lawn tại Mỹ.
Một đoàn khách du lịch đang tham quan công viên nghĩa trang Forest Lawn tại Mỹ.

Đồi San Diego hiện nay đang chiếm lĩnh thị trường nghĩa trang cao cấp tại Indonesia và thu hút mạnh sự quan tâm của 35 triệu người dân thuộc tầng lớn trung lưu và thượng lưu tại quốc gia này. Kể từ khi đưa vào hoạt động từ năm 2007, giá bán các lô đất trong nghĩa trang này từ mức chỉ 400 USD/mộ phần giờ đây đã leo thang thành 1800 USD cho đến 1 triệu USD đối với các ngôi mộ VIP. Bà Susan Jarpady, Đồng giám đốc khu nghĩa trang Đồi San Diego cho biết:"Là người kinh doanh chuyên nghiệp song tôi không khỏi e ngại về mặt nhu cầu khi lần đầu hoạt động trong lĩnh vực nghĩa trang cao cấp này. Tuy nhiên, thực tế lại chứng minh rằng nhu cầu trong lĩnh vực này là rất lớn".

Chị Yuli - vợ một doanh nhân hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp đã đặt trước 5 chỗ tại khu Hồi giáo trong nghĩa trang Đồi San Diego, trong đó một cho chị, một cho chồng của chị và 3 chỗ còn lại là cho họ hàng. Theo Yuli, chính sự thoải mái và đẹp đẽ đã khiến chị không ngại bỏ một khoản kha khá gần 8 nghìn USD để đặt chỗ yên nghỉ vĩnh hằng tại đây. “Ban đầu, tôi thấy hơi kì cục khi biết được có một khu vui chơi ngay trong nghĩa trang. Nhưng nghĩ lại, tôi nghĩ đó là một ý hay bởi bạn có thể kết hợp đi viếng mộ và đi chơi cùng gia đình”, Yuli tâm sự.

Linda Ibrahim - Nhà xã hội học giảng dạy tại Đại học Indonesia nhận định nguyên nhân gây ra sự khan hiếm đất an táng chính là sự phát triển quá nhanh của cơ sở hạ tầng tại các thành phố lớn, cùng với tình trạng tăng dân số. Vì vậy, người chết cũng có nguy cơ bị thu hồi nơi yên nghỉ cuối cùng nếu gia đình không trả nổi chi phí trông nom nấm mồ. Chính quyền Indonesia từng cho di dời một số khu nghĩa trang được cho là không có giá trị kinh tế để dành đất xây dựng khách sạn, các công trình công cộng và cơ quan công sở. Bên cạnh đó, dù xã hội ngày càng hiện đại song người dân vẫn luôn coi việc viếng mộ được coi là cách thể hiện sự tôn trọng với những người đã khuất. Vì vậy, theo bà Linda, ban quản lí các nghĩa trang cao cấp đã tạo ra cơ hội kinh doanh từ cách biết tận dụng truyền thống này và họ không hề nhầm.

Mô hình nghĩa trang cao cấp kết hợp du lịch tâm linh và sinh thái với cảnh quan đẹp được nhiều chuyên gia đánh giá sẽ là xu hướng nổi lên trong tương lai gần tại Việt Nam. Hiện đã có một số đơn vị triển khai mô hình này tại một số địa phương trong cả nước. Trong đó, đáng chú ý và quy mô hơn cả phải kể đến dự án Thiên Đức Vĩnh Hằng Viên tại Phú Thọ, dự kiến sẽ hoàn thiện và đưa vào sử dụng trong năm 2013.