Một trái chuối trưng bày giá 9 tỷ, giá trị nghệ thuật nằm ở đâu?

Nghệ sĩ người Ý Maurizio Cattelan (59 tuổi) đã sáng tạo ra một tác phẩm gây xôn xao khi ông đặt một trái chuối lên tường và dán trái chuối bằng một đoạn băng dính màu xám.

Trái chuối ấy được bán lại tới 3 lần tại sự kiện triển lãm nghệ thuật Art Basel Miami (Mỹ) với mức giá dao động từ 120.000 tới 150.000 USD mỗi lần bán. Tổng cộng đã có 390.000 USD (hơn 9 tỷ đồng) được các khách hàng chi trả cho ý tưởng nghệ thuật của ông Maurizio Cattelan.

Đại diện phòng triển lãm Perrotin của nghệ sĩ người Ý còn tuyên bố hồi cuối tuần qua rằng trong ngày cuối cùng của triển lãm, trái chuối đã phải bị gỡ bỏ sớm khỏi nơi trưng bày bởi sự thu hút quá lớn mà nó tạo ra đã dẫn tới những khó khăn cho việc duy trì an toàn trật tự tại sự kiện.

“Sáng nay, sau khi nhận được những khuyến nghị từ ban tổ chức, chúng tôi đã gỡ bỏ sắp đặt nghệ thuật từ lúc 9h sáng. Phía triển lãm đã phối hợp với chúng tôi để có những nhân viên an ninh đứng làm nhiệm vụ và giúp tạo nên hàng người vào xem tác phẩm một cách trật tự.

“Dù vậy, sắp đặt nghệ thuật này đã thu hút những đám đông khó kiểm soát, gây ảnh hưởng tới điều kiện an toàn cho những tác phẩm nghệ thuật khác trưng bày bên cạnh...”, đại diện cho nghệ sĩ Maurizio Cattelan cho hay.

Tuyên bố này được đưa ra sau khi xảy ra một sự việc bất ngờ khác, khi một nghệ sĩ biểu diễn người Mỹ có tên David Datuna đã bóc quả chuối ra khỏi tường và... ăn nó.

Ông Datuna gọi hành động ăn chuối của mình là một trình diễn nghệ thuật có tên “Nghệ sĩ đói bụng”: “Đây là một màn trình diễn nghệ thuật của tôi. Tôi yêu mến tác phẩm của Maurizio Cattelan, nó thực sự rất ngon miệng”.

Theo phía triển lãm, hành động ăn trái chuối của ông Datuna không phá hủy tác phẩm nghệ thuật hay bất cứ giá trị thương mại nào đi kèm với nó. Ba bên mua tác phẩm này của nghệ sĩ Maurizio Cattelan đã không mua một trái chuối cụ thể dán trên tường bằng băng dính mà mua một ý tưởng sắp đặt nghệ thuật.

Đi kèm với thương vụ mua bán tác phẩm nghệ thuật này là giấy tờ chứng nhận bản quyền của nghệ sĩ Maurizio Cattelan cùng với những hướng dẫn chi tiết về cách thức sắp đặt nghệ thuật.

Lúc này, tùy vào người sở hữu quyền trưng bày tác phẩm mà họ có thể thay đổi trái chuối bất cứ khi nào họ muốn. Như trường hợp ông Datuna ăn trái chuối đang được trưng bày, sự việc rất đơn giản và phía triển lãm chỉ cần mang ra một trái khác dán thay lên tường.

Sự xuất hiện của tác phẩm này đã làm dấy lên những tranh luận về việc điều gì làm nên tính nghệ thuật đích thực và tính nghệ thuật ấy có giá trị như thế nào. Trái chuối trưng bày của nghệ sĩ Maurizio Cattelan là một trong những tác phẩm sắp đặt mang đầy tính hài hước của ông, trước đây, ông Maurizio Cattelan còn được biết tới với tác phẩm chiếc toilet mạ vàng.

Bích Ngọc

Theo New York Times