Mai Thu Huyền hé lộ lý do “Trúng số” vượt qua 17 “đối thủ”, đoạt cúp Cánh diều Vàng

Với tư cách thành viên hội đồng BGK chấm hạng mục phim truyện điện ảnh của giải Cánh diều 2015, chị nhận định như thế nào về mặt bằng của các phim tham dự giải năm nay?

Năm vừa rồi là năm có khá nhiều bộ phim Việt được sản xuất. Tôi nhớ không nhầm thì khoảng tầm 40 phim trong năm 2015. Tuy nhiên, con số đăng ký mới chỉ dừng ở 18 phim vì cũng có nhiều phim không phù hợp với tiêu chí của giải. Trong số 18 phim đó, ngoại trừ một vài phim chất lượng không được tốt lắm thì 16 còn lại đều ngang ngửa nhau về chất lượng. Đề tài của mảng phim truyện điện ảnh năm nay khá đa dạng và bên cạnh các mảng phim truyền thống thì còn có những phim hiện đại gắn với đời sống thường nhật. Ngoài ra, xét về thể loại thì phim hài, kinh dị, hành động, tâm lí tình cảm… đều có hết. Thậm chí, phim “Siêu trộm” là một đề tài rất lạ cũng có.

Ban Giám khảo (BGK) khi xem phim cũng rất hào hứng với nhiều thể loại khác nhau. Quan trọng là kết quả mà BGK chấm có sự đồng thuận rất cao, nhất là khi chọn “Trúng số” để cho điểm. Tiêu chí được đề cao nhất đó là sự sáng tạo, tiếp theo là cảm xúc. Bộ phim có thể tốt về nhiều mặt nhưng nếu khi chiếu mà không khiến cho khán giả khóc cười theo nhân vật hoặc buông lơi cảm xúc theo câu chuyện là vẫn chưa hẳn đã thành công về mặt cảm xúc. Vì lẽ đó mà khi xem phim để chấm, chúng tôi luôn đặt mình vào vị trí khán giả rồi lại đặt mình vào vị trí giám khảo để soi xét thật kỹ bộ phim trước khi đặt bút cho điểm. “Trúng số” đã gần như được số đông giám khảo nhất trí cho “Trúng số” điểm cao nhất trong số 18 phim.

Thực ra, nếu nói đến sự sáng tạo và gây xúc động mạnh cho người xem thì “Người trở về” và “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh” cũng là hai phim đã thành công về điều đó. Vậy vì sao hai phim này lại bị “trượt” Cánh diều Vàng thưa chị?

Đúng vậy, cả hai bộ phim trên cũng được các thành viên trong BGK đánh giá rất cao. Tuy nhiên, để so sánh với “Trúng số” thì cũng có một vài điểm nào đó mọi người thấy chưa bằng. Thực ra, để nhận định một bộ phim hay phải xem xét trên nhiều yếu tố chứ không phải chỉ dựa theo hiệu ứng từ số đông. Một tác phẩm nghệ thuật, có người thấy hay, có người không thấy hay là chuyện bình thường. Và mỗi một hội đồng nghệ thuật khác nhau thì sẽ có những sự lựa chọn khác nhau.

Cá nhân tôi rất thích “Người trở về” bởi đây là một bộ phim gây xúc động. Có đạo diễn Việt kiều đã khóc rất nhiều khi xem bộ phim này. Tôi rất nể đạo diễn Đặng Thái Huyền ở cách bạn ấy khai thác nhân vật. Nhưng xét tổng thể thì bộ phim vẫn còn một số yếu tố chưa bằng “Trúng số”.

“Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh” cũng là một bộ phim hay, không ai phủ nhận điều đó cả. Nhưng nếu gọi bộ phim đã đẩy được cảm xúc của xem lên cao trào như một vài bộ phim khác thì không hẳn. Xem “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh” người xem mới chỉ cảm nhận được một sự lãng mạn, nhẹ nhàng, êm ái… Nó khiến cho mọi thứ trở nên rất đẹp. Tuy nhiên, ngần đó thôi cũng chưa đủ để thuyết phục được tất cả các thành viên BGK nên vẫn có nhiều người không thích.

“Trúng số”, tại sao lại được 7/9 giám khảo chọn là bởi vì câu chuyện có một sự cuốn hút và nhân vật rất mạch lạc, nhân vật nào ra nhân vật nấy. Không phải bỗng dưng tác giả kịch bản Nguyễn Mạnh Tuấn được giải Biên kịch xuất sắc nhất đâu mà đều được hội đồng giám khảo cân nhắc rất kỹ. Ngoài ra, “Trúng số” còn làm được một điều là sau khi xem xong phim người ta có cảm giác yêu con người Việt Nam, người ta thấy được đời sống mộc mạc của những người miền Tây. Nội dung của phim rất đơn giản nhưng lại thật và gần với thị hiếu của người Việt. Người ta xem có thể cười đó nhưng người ta vẫn cảm nhận được sự sâu lắng mà bộ phim mang lại. Đó là những lý do khiến các giám khảo bị thuyết phục.

Các giám khảo có bị áp lực gì không khi quyết định loại hai bộ phim gây được nhiều hiệu ứng nhất trong thời gian qua để chọn “Trúng số”?

Thực ra, các giám khảo khi bắt tay vào chấm đều không bị ảnh hưởng hoặc lệ thuộc vào bất kỳ ai. Vì như mọi người thấy, BGK đều là những người rất lão làng, có mỗi tôi là ít tuổi nhất thôi. Tuy nhiên, tôi vẫn có những chính kiến của tôi. Đối với tôi, có hai yếu tố tôi xem quan trọng nhất đó là cách thể hiện của đạo diễn, cảm xúc mà bộ phim mang lại. Có những bộ phim rất tốt về kỹ thuật, có phim tốt về hình ảnh, có phim tốt về cảm xúc… mỗi phim có một thế mạnh nhưng để là một bộ phim tổng hòa được các yếu tố thì phải kết hợp được nhiều thứ.

Trình tự chấm hạng mục phim truyện điện ảnh diễn ra như thế nào, thưa chị?

Trình tự chấm là BGK sẽ xem tập trung 18 phim ở rạp Tháng Tám trong vòng 5 ngày, mỗi ngày xem 4 phim, ngoại trừ ngày đầu và ngày cuối thì xem 3 phim. Khi xem phim mọi người không thảo luận nhiều. Cuối cùng, có một buổi họp tổng kết và đây là thời điểm mọi người đưa ra ý kiến của cá nhân và tiến hành chọn từ phim tốt nhất đến phim kém nhất để chọn giải Cánh diều Vàng. Khi chọn Cánh diều Vàng thì giám khảo có quyền đưa ra một đến hai đề cử cho phim mình thích. Trong đó, “Trúng số” đạt 7/9 người chọn, các phim còn lại cũng cao nhưng vẫn không phim nào vượt qua được “Trúng số”. Sau khi giải quyết xong giải Cánh diều Vàng thì chọn Cánh diều Bạc và cuối cùng là Bằng khen. Còn những phim dưới mức đó thì không bàn luận nhiều.

Quan trọng là các giám khảo đồng thuận rất cao. Vì mọi người không bị phụ thuộc vào đây là phim nhà nước hay phim tư nhân, đề tài chính thống hay không chính thống, phim miền Nam hay miền Bắc…Và dù các thành viên trong BGK đều đã lớn tuổi nhưng tôi thấy được tư duy trẻ hóa của họ trong việc nhìn nhận các dòng phim.

Thú thật là trước đây khi chưa ngồi trong hội đồng BGK thì tôi cứ nghĩ các bác ấy lớn tuổi rồi chắc các bác ấy thích dòng phim chính luận nhiều hơn đây nhưng điều đó không chính xác. Các thành viên trong giám khảo rất thích sự sáng tạo, khuyến khích những bộ phim mang hơi thở thời đại và chú trọng đến những điều mà bộ phim mang lại cho khán giả.

Vậy lý do gì chị nhận lời tham gia làm thành viên của hội đồng BGK chấm phim truyện điện ảnh?

Tôi thấy đây là một cơ hội không dễ gì ai cũng có thể có được nên khi được mời tôi nhận lời ngay dù công việc của tôi khá bận. Và khi nhận lời làm giám khảo thì tôi phải bỏ công việc ở trong Sài Gòn để ra đây một tuần không làm gì khác ngoài xem phim.

Có một vấn đề là trong 18 phim đăng ký năm nay thì có đến 14 phim tôi đã xem rồi, chỉ có 4 phim là tôi chưa xem. Tôi là một người rất thích xem phim, đặc biệt phim Việt là tôi không bỏ sót. 4 phim tôi chưa xem, do có 2 phim (Trên đỉnh bình yên, Nhà tiên tri) không chiếu rạp nên tôi không xem được còn 2 phim (Siêu trộm, Quyên) vì thời điểm chiếu tôi đang ở nước ngoài nên chưa kịp xem. Lần xem lại thứ 2 này nó mang lại cái khác.

Cảm xúc tất nhiên thuộc về lần xem trước nhưng lần xem thứ 2 này mình sẽ để ý kỹ hơn về mọi ngóc ngách của bộ phim. Cá nhân tôi đã học được rất nhiều qua lần làm BGK này vì trong thành phần BGK có đầy đủ hết các thành phần, từ biên kịch, đạo diễn, đến âm thanh, nhạc sỹ đến thiết kế – họa sỹ… Qua từng lời phát biểu hoặc phân tích của các bậc tiền bối mình hiểu được rất nhiều thứ về phim. Đây là kinh nghiệm rất quý báu sẽ giúp cho tôi trong nghiệp diễn xuất cũng như sản xuất phim.

Cám ơn chị đã chia sẻ thông tin.

Hà Tùng Long