Hậu duệ nhà Nguyễn đề nghị hủy cuộc đấu giá báu vật triều Nguyễn tại Pháp

Hương Hồ

(Dân trí) - Hội đồng Nguyễn Phúc tộc Việt Nam đã gửi văn bản đến hãng đấu giá MILLON (Pháp), yêu cầu hủy bỏ cuộc đấu giá 2 cổ vật quý của Việt Nam, trong đó có kim ấn triều Nguyễn.

Ông Nguyễn Phước Bửu Nam - Chủ tịch Hội đồng Nguyễn Phúc tộc Việt Nam (Hoàng tộc nhà Nguyễn) xác nhận với PV Dân trí thông tin này. 

Theo đó, ngày 26/10, ông Nguyễn Phước Bửu Nam - Chủ tịch Hội đồng Nguyễn Phúc tộc Việt Nam (Hoàng tộc nhà Nguyễn), đã ký văn bản gửi ông Jean Gauchet - Giám định viên Hãng đấu giá MILLON (Pháp), yêu cầu hủy bỏ cuộc đấu giá hai cổ vật là kim ấn triều Nguyễn và bát vàng của vua Khải Định dự kiến vào ngày 31/10 tới.

Hậu duệ nhà Nguyễn đề nghị hủy cuộc đấu giá báu vật triều Nguyễn tại Pháp - 1

Hình ảnh ấn vàng triều Nguyễn được giới thiệu trên trang web chính thức của nhà đấu giá MILLON (Ảnh: Millon).

Trong văn bản, Hội đồng Nguyễn Phúc tộc Việt Nam khẳng định, Việt Nam với tư cách là một quốc gia thành viên đã ký Công ước UNESCO vào năm 1970 nhằm tăng cường cuộc chiến chống buôn bán các hiện vật văn hóa từ năm 2005. Hội đồng Nguyễn Phúc tộc Việt Nam - hậu duệ của các chúa Nguyễn và các vua Nguyễn là tổ chức kế thừa chính thức những nghĩa vụ của vương triều Nguyễn.

Hội đồng Nguyễn Phúc tộc Việt Nam cho rằng, chiếc ấn "Hoàng đế chi bảo" là quốc bảo truyền từ đời vua này sang đời vua khác của vương triều Nguyễn từ 200 năm nay, được ghi vào sử sách của vương triều Nguyễn.

Hậu duệ nhà Nguyễn đề nghị hủy cuộc đấu giá báu vật triều Nguyễn tại Pháp - 2

Mặt đế của chiếc kim ấn khắc chữ "Hoàng đế chi bảo" (Ảnh: Millon).

Văn bản của Hội đồng Nguyễn Phúc tộc Việt Nam cũng nêu rõ và nhấn mạnh: "Chúng tôi rất ngạc nhiên khi bảo vật quốc gia Việt Nam được rao bán như những thỏi vàng một cách rất thông thường... Chúng tôi đang nghiên cứu về quyền pháp lý và cách thức mà vị vua cuối cùng của Việt Nam, đức vua Bảo Đại "được cho là" đã chuyển nhượng quyền thừa kế, trong khi chiếc ấn "Hoàng đế chi bảo" và chiếc bát vàng là hai vật quốc bảo.

Với giá ước lượng mà ông đã đề ra, theo chúng tôi, bản thân đức vua Bảo Đại cũng đủ trí tuệ để hiểu rằng ngài không được phép tiếm quyền chuyển nhượng, dù nhà tổ chức đấu giá Millon có trình ra giấy thừa kế đến từ bất cứ công chứng viên nào".

Nhận định việc đồng ý bán đấu giá các bảo vật quốc gia nói trên của Việt Nam mà không xem xét đầy đủ và thận trọng các khía cạnh pháp lý, dựa vào Công ước UNESCO về cuộc chiến chống buôn bán các hiện vật văn hóa, Hội đồng Nguyễn Phúc tộc Việt Nam yêu cầu hãng đấu giá MILLON hủy bỏ cuộc đấu giá hai cổ vật trong khi chờ các cơ quan hữu trách điều tra.

Hậu duệ nhà Nguyễn đề nghị hủy cuộc đấu giá báu vật triều Nguyễn tại Pháp - 3

Văn bản yêu cầu hãng đấu giá MILLON hủy cuộc đấu giá hai cổ vật của Việt Nam (Ảnh: Hội đồng Nguyễn Phúc tộc Việt Nam).

Trước đó, như Dân trí đã thông tin, hãng đấu giá MILLON, tại Pháp thông báo sẽ tổ chức đấu giá 2 cổ vật là đồ ngự dụng của Việt Nam, gồm kim ấn triều Nguyễn dưới thời Minh Mạng được nhà đấu giá Drouot giới thiệu trên trang web chính thức, với mức khởi điểm từ 2 đến 3 triệu Euro (48,1 tỷ đồng đến 72,2 tỷ đồng) và bát vàng của vua Khải Định với giá khởi điểm từ 20.000 đến 25.000 Euro.

Thông tin mô tả của đơn vị tổ chức đấu giá MILLON cho biết, kim ấn triều Nguyễn được làm bằng vàng quý hiếm, đúc vào năm 1823 triều Minh Mạng (1820-1841), gồm một đế vuông kép xếp chồng lên nhau. Kích thước của cổ vật cao 10,4cm, mặt ấn hình vuông (13,8cm x 13,7cm), nặng 10,78kg. Quai ấn đúc hình con rồng uốn khúc, đầu ngẩng cao, mắt nhìn về phía trước, tư thế vững vàng. Trán rồng có khắc chữ, vây lưng và đuôi rồng dựng đứng. Bốn chân rồng đúc hiển thị rõ năm móng, phía dưới đế có khắc "Hoàng đế chi bảo".

Chia sẻ với PV Dân trí, Tiến sĩ (TS) Phạm Quốc Quân, nguyên Giám đốc Bảo tàng Lịch sử quốc gia cho biết, để có thể đưa được ngày càng nhiều cổ vật hồi hương, cần có chiến lược về giáo dục, về nhận thức, về con người và tài chính.

Nhiều nước trên thế giới đã thực hiện xã hội hóa đối với công tác sưu tầm cổ vật và đem lại hiệu quả rất tốt. Các nước ở gần Việt Nam như Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản đều có những chiến lược hồi hương các di sản văn hóa.

"Họ có những quỹ được gây dựng từ các nguồn lực trong cộng đồng, kiều bào, các tập đoàn kinh tế. Đằng sau các bảo tàng đều có sự giúp đỡ của các tập đoàn, có sự chuẩn bị tiềm lực", TS Quân nói.

Kim ấn triều Nguyễn được xem là "biểu tượng quyền lực" của các vua Nguyễn, và được truyền từ Hoàng đế Minh Mạng cho các đời vua Nguyễn sau này, cuối cùng là Bảo Đại.

Vật chứng đó, cùng với thanh bảo kiếm của vua Khải Định, đã được vị hoàng đế cuối cùng của vương triều Nguyễn là Bảo Đại, trao cho đại diện của Việt Minh là ông Trần Huy Liệu vào chiều ngày 30/8/1945 tại lầu Ngũ Phụng trên Ngọ Môn (Hoàng Thành Huế).

Kim ấn này cũng được chuyển giao nhiều lần; đến khi sang Pháp, cựu hoàng Bảo Đại mất và được chuyển thừa kế cho vợ là bà Monique Baudot, rồi được con cháu trong gia đình gìn giữ đến nay.