Hà Tĩnh: Thông tin kết quả khảo cổ tại di tích đình Hội Thống và đền Cả

Thực hiện chương trình hợp tác nghiên cứu khảo cổ học và lịch sử quan hệ Việt Nam - Nhật Bản. Tại Quyết định số 2601/QĐ-BVHTTDL, ngày 22/7, Bộ VHTT&DL cho phép Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học quốc gia Hà Nội) phối hợp với Bảo tàng tỉnh Hà Tĩnh và Trường Đại học Chiêu Hòa (Nhật Bản) tổ chức khai quật khảo cổ học tại hai địa điểm di tích Đình Hội Thống và Đền Cả thuộc xã Xuân Hội, huyện Nghi Xuân (Hà Tĩnh).

Đoàn khai quật khảo cổ học gồm các chuyên gia khảo cổ học trong và quốc tế, do Tiến sĩ Đặng Hồng Sơn, Phó chủ nhiệm Khoa Sử, Đại học KHXH&NV phụ trách cùng với sự tham gia của Tiến sĩ Yurihko Kikuchi (Viện Nghiên cứu văn hoá con người Bộ VHGD Nhật Bản).

Trong thời gian 9 ngày (4 - 13/9), đoàn đã tiến hành mở 5 hố khai quật thám sát tại 4 vị trí khác nhau thuộc khu vực Cồn Bơi, Đồng Sú, Đầu Cồn và khu vực đình Hội Thống. Trong qua trình khai quật thăm dò, thám sát, các chuyên gia đã phát hiện nhiều hiện vật là đồ gốm, chì lưới đất nung và nhiều mảnh vỡ sành sứ liên quan đến các nền văn hoá cổ Việt Nam có niên đại vào khoảng thế kỷ 13 đến thế kỷ 18; bát gốm men trắng hoa lam Trung Quốc (thế kỷ 16 - 18); mảnh gốm Hizen Nhật Bản (sản xuất vào khoảng nửa sau thế kỷ 17).

Theo đánh giá sơ bộ của các chuyên gia, các hiện vật gốm sứ và di vật văn hoá cổ có niên đại từ khoảng thế kỷ 13 - 14 cho thấy khu vực Hội Thống là một thương cảng cổ từng có một giai đoạn phát triển mạnh dưới thời Trần. Riêng tại hố thám sát HT.2016.TS4 đã phát hiện nhiều mảnh gốm men thương mại đặc trưng thời Lê Sơ.

Đặc biệt, việc phát hiện các mảnh gốm Hizen cho thấy từ khoảng thế kỷ 17 đã có sự xuất hiện thương nhân người Nhật đến buôn bán, giao thương tại khu vực thương cảng cổ Hội Thống. Đây cũng là một trong những di vật bằng chứng vật chất quan trọng cùng với các tư liệu cổ, tư liệu dân gian, gia phả cổ càng cho thấy mối quan hệ Việt Nam - Nhật Bản từng được phát triển mạnh ở giai đoạn thế kỷ thứ 17.

TS. Võ Hồng Hải, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh cho biết, trên cơ sở những hiện vật, di vật cổ được phát lộ trong lần khai quật này, đoàn cần phối hợp với các chuyên gia trong nước và quốc tế tiếp tục tổ chức thám sát, khai quật thăm dò và nghiên cứu, định danh chính xác cứ liệu lịch sử, kịp thời có phương án bảo vệ gìn giữ giá trị tinh hoa văn hoá Hồng Lam mà cha ông để lại.

Tiến Hiệp