Đi tìm giá trị của bộ phim "ít tiền"

LHP Busan có nhiều hạng mục giải khác nhau nhưng giải New Currents Award (Những xu hướng mới) là giải cao nhất, trao cho những phim truyện nhựa hay nhất được chọn ra từ các tác phẩm dự thi của những đạo diễn Châu Á mới vào nghề.

Năm nay, giải thưởng cao quý này được trao cho hai bộ phim là Kayan - phim của Lebanon và 36 - phim sản xuất với kinh phí thấp mang tính thử nghiệm nghệ thuật của Thái Lan. Hai phim này sẽ cùng chia sẻ giải thưởng New Currents Award tại LHP Busan năm nay. Mỗi đạo diễn sẽ nhận được giải thưởng trị giá 30.000 USD.

Phim 36 của đạo diễn Thái Lan Nawapol Thamrongrattanarit được sản xuất với lượng kinh phí khiêm tốn - 600.000 baht (tương đương 20.000 USD) nhưng đã được hội đồng giám khảo hào phóng dành tặng những lời khen ngợi làm nức lòng vị đạo diễn trẻ: “Phim giàu kịch tính, giàu tính nghệ thuật, bất chấp kinh phí đầu tư khiêm tốn, xử lý rất chặt chẽ, không thừa một cảnh nào”. Trưởng ban giám khảo, đạo diễn kỳ cựu người Hungary Bela Tarr đã nhận xét “36 có một ngôn ngữ điện ảnh của riêng nó. Quả là một thành tự đáng chúc mừng cho vị đạo diễn trẻ.”

36 xoay quanh 36 bức hình chụp từ máy ảnh, khắc hoạ câu chuyện của một người phụ nữ lưu trữ tất cả những bức hình kỷ niệm của mình trong máy tính - một thói quen thường thấy ở những con người hiện đại sống trong thời kỳ công nghệ số. Chuyện gì sẽ xảy ra nếu ta bất cẩn để những file quan trọng đó tại một nơi duy nhất - chiếc máy tính và rồi một ngày kia, chiếc máy tính gặp trục trặc, mất hết mọi dữ liệu?

Có lẽ không ít người đã gặp phải những tình huống tương tự khi thẻ nhớ, điện thoại, hoặc máy tính của họ bị hỏng khiến họ mất đi những thông tin, những file quý giá mà trước đó họ chưa sao lưu sang những thiết bị khác. Đó là những sản phẩm số đơn thuần, nhưng khi mất đi, nó để lại trong lòng người ta sự hụt hẫng, cảm giác mất mát không khác gì mất đi một đồ vật quen thuộc, thân thiết, đã gắn bó bấy lâu. Không thể phủ nhận rất nhiều ký ức của chúng ta được lưu trữ trong những thiết bị số này. Bộ phim tuy vậy không hề sướt mướt uỷ mị.

Ngược lại, phim được nhận xét là lạnh lùng, khô khan như chính những thiết bị công nghệ nhưng sau đó lại ẩn chứa những nét ý nghĩa rất mới lạ trong đời sống hiện đại: Ký ức của chúng ta nhiều khi phai mờ và hoàn toàn biến mất nếu không có những “pô” ảnh níu khéo lại. Kỷ niệm tưởng như nằm yên trong đầu ta, nhưng kỳ thực, một cách âm thầm, nó biến mất khỏi ta lúc nào không hay.

Trong hành trình mà nữ nhân vật chính mải miết đi tìm lại ký ức, cố khôi phục bằng được những gì đã mất trong bộ nhớ máy tính, tác giả bộ phim còn muốn gửi tới khán giả thông điệp rằng nhiều khi ta quá chú trọng vào quá khứ, quá đề cao nó mà không chịu hiểu quá khứ là những gì đã qua, một ngày nào đó, nó có thể mất đi vĩnh viễn. Nếu điều đó xảy ra, hãy nhẹ nhàng chấp nhận, nhưng tuyệt đối đừng thờ ơ với hiện tại. Tuy vậy, dưới cái mác “hoài cổ”, nhiều người cứ mong “bao giờ cho tới ngày xưa” để rồi quay lưng với hiện tại, thật đáng mỉa mai cho cách sống thiếu khôn ngoan đó.

Đạo diễn đồng thời cũng là nhà biên kịch của phim - Nawapol Thamrongrattanarit - một đại diện xuất sắc cho thế hệ nghệ sĩ trẻ mới xuất hiện tại Thái Lan, Nawapol đã tự mình học hỏi kỹ thuật làm phim trong quá trình theo học Đại học. Ngoài vai trò là một nhà văn tự do, Nawapol còn là một đạo diễn, một nhà phê bình phim và tích cực tham gia các hoạt động xã hội. Cho tới nay, anh đã tự mình làm được 4 bộ phim ngắn trong đó 36 là bộ phim khẳng định được tài năng và chỗ đứng của anh không chỉ trong giới điện ảnh nước nhà mà còn trên sân chơi châu lục.

Nawapol chia sẻ: “Lần đầu tiên tôi ra mắt bộ phim này là trong một phòng hội nghị nhỏ và chỉ có 20 người chịu tới xem phim của tôi, tới hôm nay, nhận được kết quả này, tôi vô cùng vinh dự. 36 thể hiện những cách nhìn đa dạng về cuộc sống, về cách mà chúng ta đang sống.

LHP Quốc tế Busan lần thứ 17 đã khép lại vào ngày 13/10 vừa qua. LHP lần này đã thu hút hơn 220.000 người tới tham dự bao gồm các vị đạo diễn, diễn viên, nhà biên kịch, nhà phê bình điện ảnh… và một lượng khán giả đông đảo. Đây là con số kỷ lục so với những kỳ liên hoan trước đây. Tổng cộng 304 bộ phim đến từ 75 quốc gia đã được chiếu tại LHP phục vụ cho khán giả, đây cũng là những con số đáng tự hào của LHP Busan 2012.