Cụ bà 91 tuổi kể lịch sử bằng… thơ

Lăng mộ vua Đinh Tiên Hoàng nằm trên đỉnh núi Mã Yên (Trung tâm di tích lịch sử văn hóa cố đô Hoa Lư Ninh Bình) cách đền thờ Đinh Tiên Hoàng 50m. Nơi vua an nghỉ nghìn thu có phong thủy rất đặc biệt, nằm trên dải đất trũng, rộng và bằng phẳng như yên ngựa giữa hai ngọn núi cao. Đứng ở đây nhìn ra xa trước mặt là sông Hoàng Long, chùa Nhất Trụ, tay trái là núi Ngọc, núi Rồng.

Cơ duyên đưa đẩy cụ Sửu lên đỉnh núi Mã Yên “lập nghiệp” là vào năm 1983, khi Trung tâm di tích lịch sử văn hóa Cố đô Hoa Lư cần người trông coi mộ phần vua Đinh Tiên Hoàng. Sẵn lòng biết ơn người anh hùng của quê hương mà cụ cùng con trai thứ 5 là Nguyễn Văn Năm (SN 1963) tình nguyện nhận công việc không lương này.

“Chúng tôi vinh dự khi được sinh ra và lớn lên trên cố đô Hoa Lư. Nhưng không phải ai cũng may mắn như gia đình tôi được “trông nhà” cho vua, đó là một niềm vinh dự lớn”, cụ Sửu nói.

Năm nay bà cụ đã bước qua tuổi cửu tuần còn anh Năm tay chân tàn tật song nhìn những bước chân thoăn thoắt của hai người leo nên đỉnh núi không ai có thể nghĩ mẹ con cụ đã làm công việc ấy trong suốt 34 năm.

Công việc của mẹ con cụ là quét dọn sạch sẽ toàn bộ khu vực lăng mộ vua và các bậc đá từ dưới đất lên đỉnh núi. Hương, nến, hoa quả, nước thờ cũng phải chuẩn bị hàng ngày để làm mâm lễ dâng mộ Ngài trước khi có khách đến hành hương.

Cụ Sửu tính tình hài hước, dễ mến lại có trí nhớ siêu phàm. Những trang sử bằng thơ về lịch sử triều Đinh, cuộc đời, sự nghiệp vua Đinh Tiên Hoàng cụ thuộc như đọc sách. Mỗi khi khách đến viếng mộ vua Đinh cụ lại ngâm thơ kể truyện.

“Đọc sử thì nhàm chán, mà khó nghe, khó thấm nên tôi đọc thơ. Thấy ai cũng thích thú, chăm chú nghe là tôi mừng rồi” cụ Sửu nói và cho hay rất muốn du khách hiểu rõ về cố đô Hoa Lư, về thủ đô đầu tiên của nước ta; tuổi thơ vua Đinh Bộ Lĩnh cưỡi trâu, phất cờ lau đánh trận giả, dẹp loạn 12 sứ quân…

“Biết gì tôi kể nấy, người hỏi tôi cũng kể mà không hỏi tôi cũng kể. Tôi cứ vừa quét lá vừa ngâm thơ cho đời vui vẻ. Nơi trang nghiêm và trong lành như thế này, tâm hồn con người cũng phải thanh thản. Có lẽ thế mà tôi mới sống được được đến chừng này tuổi và trí nhớ còn minh mẫn thế này”, cụ Sửu hài hước nói.

Bà Lê Thị Bích Thục - Phó giám đốc Trung tâm Bảo tồn di tích lịch sử văn hóa Cố đô Hoa Lư cho biết: Việc trông coi lăng mộ vua Đinh Tiên Hoàng được giao cho bà Dương Thị Sửu và con trai là Nguyễn Văn Năm từ mấy chục năm nay. Công việc này không có lương ngoài ít tiền phúng viếng của du khách khi đến hành hương mẹ con cụ được quản lý. Một phần tiền khách viếng bà Sửu trích ra mua nhang, nến, hoa quả để làm lễ vật hằng ngày dâng Đức tiên đế”.

Thái Bá