Chuyện tình đẹp như “suối thơ” của NSND Ngọc Lan và NSND Ngô Mạnh Lân

Mến nhau từ những cái nắm tay nhè nhẹ trong rạp chiếu

Nhắc đến NSND Ngọc Lan, người ta nhắc đến một gương mặt gạo cội của nền điện ảnh nước nhà. Tên tuổi của bà gắn liền với hàng loạt bộ phim: Lửa trung tuyến, Một ngày đầu thu, Biển lửa, Lửa rừng, Biển gọi, Một chiến công, Quê nhà, Mảnh trăng cuối rừng, Thị trấn yên tĩnh, Giông tố, Mùa lá rụng trong vườn, Bí mật Eva, Bánh đúc có xương... 

Tuy nhiên, ít ai biết rằng, phía sau những vai diễn để đời trên màn ảnh, bà còn là tác giả của 6 tập thơ đã được xuất bản. Mới đây, khi đã ở tuổi “bát thập lai hy”, NSND Ngọc Lan mới chịu xuất hiện với tư cách một người làm thơ.

Xuất hiện cùng nữ nghệ sĩ trong buổi ra mắt tập thơ “Nặng tình” là NSND Ngô Mạnh Lân - người bạn đời đã gắn bó với bà suốt hơn nửa thế kỷ, người mà bà âu yếm gọi vui là “người yêu 60 năm, người yêu đầu tiên và duy nhất”.

NSND Ngô Mạnh Lân cũng là một đạo diễn nổi tiếng của làng điện ảnh nước nhà. Tên ông gắn liền với hàng loạt bộ phim hoạt hình như: Mèo con, Chuyện ông Gióng, Thạch Sanh… Bên cạnh đó, ông còn là họa sĩ của nhiều tác phẩm hội hoạ, đồ họa độc đáo và một nhà khoa học có nhiều công trình nghiên cứu có giá trị ở cả lĩnh vực điện ảnh lẫn hội họa.

NSND Ngọc Lan kể, chuyện tình của ông bà bắt đầu không phải trên quê hương Việt Nam mà từ Matxcơva xa xôi. Ngày đó, bà cùng các thành viên trong đoàn phim “Lửa trung tuyến” sang Matxcơva để dự Liên hoan phim Quốc tế Moscow 1961, còn ông đang là lưu học sinh  tại trường Đại học điện ảnh VGIK.

Duyên số run rủi thế nào ông lại được phân công làm phiên dịch cho bà trong chuyến đi này. Trước đó, ông bà chưa hề gặp nhau ngoài đời. Tuy nhiên, ông đã rất cảm tình với nhân vật Nhàn do bà đảm vai trong phim “Lửa trung tuyến”.

“Lúc đầu gặp anh Lân, tôi chẳng có chút cảm tình nào đâu vì anh ấy là người kín đáo, lạnh lùng và hơi khó tính. Lúc xem phim trong Liên hoan, hai anh em ngồi cạnh nhau để anh ấy phiên dịch cho tôi vì tôi không biết tiếng Nga. Nhưng vì ngồi cạnh nhau nên khi tôi đặt tay trên thành ghế thì thỉnh thoảng anh ấy lại nắm tay tôi nhè nhẹ. Tôi nghĩ bụng: “À, chắc anh này thích mình đây”.

Sau khi Liên hoan phim xong, bác Hồ Văn Lái - Trưởng đoàn mới bảo anh ấy dẫn tôi đi thăm Matxcơva. Tôi cảm thấy bình thường nhưng chắc trong lòng anh Lân cũng có chút thinh thích.

Nhớ nhất là khi đến trước cửa điện Kremli thì tôi vô tình bị một hạt bụi khá lớn rơi vào mắt. Lúc đó tôi không biết làm thế nào vì nhờ anh ấy thì tôi rất ngượng. Nhưng tôi dụi mãi hạt bụi vẫn không ra nên đành phải nhờ anh Lân thổi hộ. Đó là một kỷ niệm mà tôi nhớ mãi”, NSND Ngọc Lan nhớ lại.

NSND Ngô Mạnh Lân chia sẻ rằng, thực ra, phải sau mấy buổi tiếp xúc với bà, ông mới dám nắm tay vì lúc đó kỷ luật rất nghiêm khắc. Lần đầu, ông nắm tay bà nhè nhẹ nhưng thấy bà không phản ứng gì nên mạnh dạn nắm tay chặt hơn.

“Nắm tay cô ấy thì tôi tấy bàn tay mềm mại. Tôi nghĩ bụng “Cô này bảo ở nông thôn mà ở nông thôn thì phải cấy hái, tại sao tay lại mềm mại được như thế?”. Cảm tình cứ thế trào dâng và tình cảm lớn dần lên”, NSND Ngô Mạnh Lân nói.

Hơn nửa thế kỷ vẫn yêu nhau như ngày đầu

Từ những cái nắm tay đó, tình cảm của ông bà “đơm hoa”. Tuy nhiên, có một “sự kiện đặc biệt” tựa như duyên trời đưa đẩy để ông bà xích lại gần nhau hơn trong lần gặp gỡ ấy chính là lúc đoàn chuẩn bị rời Matxcơva về Việt Nam thì NSND Ngọc Lan bị ốm nặng. Bà phải nằm lại bệnh viện cách Matxcơva 10km và cách ly trong phòng kính. 

Một buổi sáng, trong khi nữ nghệ sĩ đang nằm trên giường bệnh buồn bã nghĩ chàng sinh viên trường VGIK đã về nước thì bất chợt nhìn thấy mái tóc quen quen qua khung cửa kính. Hóa ra, họa sĩ Ngô Mạnh Lân đã quyết định hủy vé để ở lại chờ “bóng hồng” cùng về. Những ngày sau đó cho tới khi bà khỏi bệnh, cứ sáng sáng, ông lại bắt tàu điện tới thăm, dù chỉ để nhìn nhau qua cửa kính. Và rồi, trên chuyến tàu trở về Việt Nam, họ đã hẹn ước cùng nhau đi hết cuộc đời. 

Sang tháng 12/1962, ông bà chính thức làm đám cưới tại Hà Nội. Đám cưới được tổ chức giản đơn với bánh trái, hoa quả, nước chè… do anh em họ hàng hai bên mua giúp. Và sau đó, lần lượt những đứa con ra đời như những “trái ngọt” của tình yêu. NSND Ngọc Lan đã sinh hạ cho NSND Ngô Mạnh Lân 4 người con. Cả 4 người con của ông bà đều giỏi giang, thành đạt và hiếu thảo. Trong đó, con gái đầu của ông bà là Ts. Ngô Phương Lan - nguyên Cục trưởng Cục Điện ảnh Việt Nam.

Những năm tháng bao cấp, để nuôi được các con trưởng thành, ông bà đã phải vượt qua rất nhiều khó khăn.

NSND Ngọc Lan chia sẻ, ngày con gái đầu lòng mới 10 tháng tuổi, bà đã để con lại ở nhà cho chồng chăm để đi diễn. Bộ phim ấy kéo dài tới 2 năm trời mới hoàn thành. Dù xót con nhưng người mẹ trẻ cũng không còn cách nào khác. Còn họa sĩ Ngô Mạnh Lân trở về nước với tấm bằng “đỏ” (tốt nghiệp loại xuất sắc) của trường VGIK đã được phân công về Xưởng phim Hoạt họa búp bê Việt Nam (nay là Hãng Phim hoạt hình Việt Nam). Thời điểm này, phim hoạt hình Việt Nam mới ở tuổi lên 2 đầy non trẻ.

“Tôi với anh Lân đã sống với nhau hơn 50 năm nhưng tình cảm vẫn như xưa, vẫn rất yêu nhau. Tôi rất trân trọng hạnh phúc mình đang có và cảm thấy lựa chọn của mình ngày xưa hoàn toàn đúng. Nhiều người cứ hỏi “Sao ông bà sống với nhau hơn 50 năm mà vẫn bình yên như thế, không có gì xáo trộn cả?”. Tôi bảo rằng, khi mình đã yêu ai thì yêu hết lòng và sẵn sàng hy sinh vì người ấy”, NSND Ngọc Lan bày tỏ.

Tình yêu sâu đậm của ông bà dành cho nhau từng được nghệ sĩ viết thành thơ “Xứng cho cuộc sống cả đời/Tôi như sông nhỏ vào nơi biển hồ” (Nặng tình). Đặc biệt, khi nhớ về Matxcơva và những năm tháng mới quen nhau, NSND Ngọc Lan đã làm bài thơ cảm tác về hồi ức đẹp đẽ. Những vần thơ ấy không ngờ đã nhận được sự đồng cảm của nhạc sĩ Lê Tâm. Anh đã viết nên ca khúc “Matxcơva và thời hoa niên” với giai điệu du dương, da diết, dựa trên ý thơ của NSND Ngọc Lan. 

Hà Tùng Long