Chỉ thị của Thủ tướng về quản lý, tổ chức lễ hội, lễ kỷ niệm

Theo đó, thời gian qua, công tác quản lý, tổ chức lễ hội trong cả nước đã có sự chuyển biến tích cực, góp phần giáo dục truyền thống, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng của nhân dân.

Hoạt động kỷ niệm các ngày lễ lớn của đất nước đã được tổ chức tốt hơn, theo hướng trang trọng, an toàn, tiết kiệm, hiệu quả, thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn, tăng cường niềm tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước, góp phần xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ chính trị xã hội của cả nước và từng địa phương.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác quản lý và tổ chức lễ hội, tổ chức lễ kỷ niệm vẫn còn những yếu kém cần phải được nghiêm túc chấn chỉnh và khắc phục, cụ thể như sau:

Hoạt động tổ chức lễ hội vẫn còn biểu hiện thương mại hóa, lợi dụng lễ hội để trục lợi. Một số địa phương còn tùy tiện trong việc cấp phép, nâng cấp, tăng tần suất, mở rộng quy mô tổ chức lễ hội; phục dựng lễ hội truyền thống không đúng, làm sai lệch các nghi thức truyền thống. Một số lễ hội còn tồn tại những tập tục cũ không phù hợp, gây phản cảm như: chém lợn, treo trâu; phô diễn, trình diễn “biểu tượng, linh vật khí” một cách thái quá, dung tục; chen lấn xô đẩy để cướp lộc, cướp ấn, cướp hoa tre...; tranh giành, đeo bám khách du lịch làm mất an ninh trật tự; lợi dụng các trò chơi biến tướng sang đánh bạc trá hình; việc thực hiện nếp sống văn minh trong lễ hội còn yếu kém như: đốt nhiều đồ mã, vàng mã, hương nến gây tốn kém, lãng phí, ô nhiễm môi trường, tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ mất an toàn trong lễ hội; công tác vệ sinh môi trường và thu gom rác thải một số nơi làm chưa tốt. Một số cơ quan buông lỏng quản lý, để cán bộ, công chức, viên chức và người lao động vi pham kỷ luật lao động, tham gia lễ hội trong giờ làm việc, sử dụng xe công đi lễ hội.

Hoạt động tổ chức lễ kỷ niệm của một số ngành, đơn vị, địa phương chưa thực hiện đúng theo Chỉ thị của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, vi phạm Nghị định số 145/2013/NĐ-CP ngày 29 tháng 10 năm 2013 của Chính phủ quy định về tổ chức ngày kỷ niệm; nghi thức trao tặng, đón nhận hình thức thương, danh hiệu thi đua; nghi lễ đối ngoại và đón, tiếp khách nước ngoài với các biểu hiện như: tăng tần suất lễ kỷ niệm, vượt quy mô, cấp độ thời gian tổ chức, mời nhiều khách và khách dự không đúng quy định, không phù hợp, tổ chức hoạt động phụ trợ phô trương, lãng phí.

Để thực hiện nghiêm các Chỉ thị của Bộ Chính trị, Ban Bí thư nhằm chấn chỉnh, khắc phục những hạn chế, yếu kém trong công tác quản lý, tổ chức lễ hội, tổ chức lễ kỷ niệm, Thủ tướng Chính phủ chỉ thị:

Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có trách nhiệm:

- Tiếp tục quán triệt và thực hiện nghiêm Chỉ thị số 27-CT/TW ngày 12 tháng 01 nam 1998 của Bộ Chính trị (khoá VIII) về việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội; Kết luận số 51-KL/TW ngày 22 tháng 07 năm 2009 của Bộ Chính trị (khóa X) về việc tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 27-CT/TW ngày 12 tháng 01 năm 1998 của Bộ Chính trị (khoá VIII); Kết luận số 88-KL/TW ngày 18 tháng 02 năm 2014 của Bộ Chính trị về tổ chức kỷ niệm 100 năm, trên 100 năm ngày sinh, xây dựng khu lưu niệm, nhà lưu niệm, xây dựng, công bố phim tài liệu về thân thế, sự nghiệp các đồng chí lãnh đạo chủ chốt của Đảng, Nhà nước và lãnh đạo tiền bối tiêu biểu;

Chỉ thị số 21-CT/TW ngàỵ 21 tháng 12 năm 2012 của Ban Bí thư (khoá XI) về đẩy mạnh thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; Chỉ thị số 41-CT/TW ngày 05 tháng 02 năm 2015 của Ban Bí thư (khóa XI) về việc tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác quản lý và tổ chức lễ hội; Nghị định số 145/2013/NĐ-CP ngày 29 tháng 10 năm 2013 của Chính phủ quy định về tổ chức ngày kỷ niệm; nghi thức trao tặng, đón nhận hình thức khen thưởng, danh hiệu thi đua; nghi lễ đối ngoại và đón, tiếp khách nước ngoài; Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 26 tháng 11 năm 2012 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và các công điện, văn bản liên quan của Thủ tướng Chính phủ.

Chỉ đạo, tổ chức lễ hội, tổ chức kỷ niệm ngày thành lập, ngày truyền thống bảo đảm trang trọng, tiết kiệm, an toàn, hiệu quả, tránh phô trương, hình thức, lãng phí; phù hợp với truyền thống văn hóa của dân tộc, phong tục, tập quán tốt đẹp của từng địa phương. Sử dụng ngân sách nhà nước tiết kiệm và hiệu quả nhất.

Quán triệt cán bộ, công chức, viên chức, người lao động thực hiện nghiêm kỷ cương, kỷ luật hành chính, kỷ luật lao động, tuyệt đối không đi lễ hội trong giờ hành chính, không dùng xe công và các phương tiện công (hoặc thuê khoán phương tiện) tham gia lễ hội trong giờ hành chính (trừ trường hợp thuộc thành phần tham gia tổ chức lễ hội do cơ quan, tổ chức tổ chức lễ hội mời; được giao thực thi nhiệm vụ).

Chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ nếu để Bộ, ngành, địa phương do mình phụ trách và quản lý vi phạm quy định quản lý, tổ chức lễ hội lễ kỷ niệm; để xảy ra những vi phạm nghiêm trọng trong lễ hội.

Giao các Bộ, ngành địa phương liên quan thực hiện một số nhiệm vụ cụ thể sau đây:

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan khẩn trương xây dựng, trình Chính phủ ban hành: Nghị định quản lý và tổ chức lễ hội theo hướng có các quy định phù hợp với từng loại hình lễ hội; Nghị định quy định về ngày thành lập, ngày truyền thống của các bộ, ngành, địa phương, theo hướng quy định cụ thể về quy mô, nghi thức và quy trình buổi lễ, thành phần, số lượng khách mời.

Chấn chỉnh, hướng dẫn các địa phương việc cấp phép, tổ chức lễ hội truyền thống, không để xảy ra các hành vi phản cảm, kích động bạo lực, vi phạm các quy định về thực hiện nếp sống văn minh, gây bức xúc trong dư luận xã hội như: chen lấn, tranh cướp lộc, gây mất an ninh trật tự, trang phục không phù hợp, mê tín dị đoan, cờ bạc, ăn xin...

Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan tiếp tục hoàn thiện chính sách, pháp luật về việc tổ chức các sự kiện, liên hoan (festival) ngành nghề quảng bá sản phẩm hàng hóa, xúc tiến thương mại theo hướng quy định cụ thể quy mô, nội dung hoạt động, quy trình tổ chức, thành phần, số lượng khách mời bảo đảm thiết thực, hiệu quả.

Bộ Công an, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Y tế theo chức năng, nhiệm vụ được giao, tăng cường chỉ đạo các địa phương thực hiện các giải pháp bảo đảm trật tự an toàn giao thông, an toàn thực phẩm, vệ sinh môi trường, phòng, chống cháy nổ; tổ chức tốt các dịch vụ phục vụ du khách.

Bộ Thông tin và Truyền thông chỉ đạo tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của lễ hội; biểu dương các tổ chức, cá nhân gương mẫu thực hiện tốt các quy định về tổ chức lê hội; kịp thời phê phán, lên án những hành vi vi phạm...

Các Bộ, ngành, ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cơ quan chức năng tăng cường giám sát, kiểm tra phát hiện và xử lý nghiêm các vi phạm trong việc quản lý, tổ chức lễ hội, lễ kỷ niệm. Thanh tra Chính phủ chỉ đạo Thanh tra các địa phương thanh tra, kiểm tra các tổ chức, cá nhân có dấu hiệu tổ chức lễ hội vi phạm các quy định của Đảng và Nhà nước; công bố công khai kết quả thanh tra những cơ quan, tổ chức, cá nhân vi phạm về quản lý và tổ chức lễ hội.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thực hiện một số nhiệm vụ sau:

- Rà soát điều chỉnh kế hoạch tổ chức lễ hội phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương, theo đúng với quy định của Nhà nước. Chỉ đạo các cơ quan chuyên môn thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động lễ hội tại địa phương; không thực hiện các nghi lễ có tính bạo lực, trái với truyền thống yêu hòa bình và nhân ái của dân tộc.

- Có phương án tổ chức, bố trí khu vực dịch vụ bảo đảm thuận tiện, phù hợp với không gian tổ chức lễ hội; không bày bán thịt động vật hoang dã, các đồ chơi có tính bạo lực. Tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra bảo đảm thực hiện các quy định về niêm yết giá, bán đúng giá, an toàn thực phẩm, vệ sinh môi trường, phòng chống cháy nổ, an ninh trật tự, an toàn giao thông.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương triển khai thực hiện nghiêm Chỉ thị này.

Hà Tùng Long