Câu chuyện mùa đông của nhà thơ Phong Việt

Đó là mùa đông năm tôi chuẩn bị thi chuyển cấp lên cấp 3. Ở thị xã nghèo nằm ven biển miền Trung, mùa đông năm đó trời đổ mưa rất nhiều và trở lạnh bất thường. Cậu học trò nhỏ là tôi ngày đó mỗi sáng đều thức dậy vào lúc 4h30 sáng, trùm kín trong chăn và học bài với ngọn đèn hột vịt leo lét để trước mặt…

Tôi thích học bài vào thời gian yên tĩnh đầu ngày. Lần nào thức dậy, tôi cũng thấy ba đã thắp sẵn ngọn đèn dầu và cười xuề xòa: “Người già ngủ rất ít nên ba dậy sớm để thắp đèn cho con đỡ cực!”. Tôi nghĩ thắp một ngọn đèn dầu thì có gì đâu mà cực nên hay nói với ba là cứ để con tự làm. Nhưng hầu như không sớm nào thức dậy tôi không thấy ngọn đèn dầu đã sẵn. Tôi biết đó là cách ba quan tâm đến đứa con trai út của mình nên trong lòng vui lắm dù rất ngại, chưa lần nào tôi dám bày tỏ cho ba biết.

Thời gian này, mỗi sáng đi chợ má đều mua cho tôi một bịch sữa đậu nành. Giá rất rẻ, chỉ 500 đồng một bịch lớn. Để ngày nào tôi cũng được đều đặn uống sữa, má đã phải chắt bóp từ nhiều khoản trang trải khác cho 7 anh em trai chúng tôi, chỉ bằng số tiền hớt tóc mỗi ngày của ba và những nhọc nhằn, còm cõi trong từng bữa chợ của má. Má cứ hay nói mua đậu nành cho con uống để có sức khỏe mà học. Má nói má không thích mùi đậu nành, má còn dặn dò các anh tôi “”sữa đậu nành chỉ dành riêng cho thằng Út uống nên đừng đứa nào uống ké nhé.” Mãi sau này lớn lên, tôi mới hiểu...

Ba má tôi đều học chưa qua hết trường làng ngày xưa. Cuộc sống khó khăn đẩy ba má tôi vào cuộc mưu sinh lao nhọc từ rất sớm, đi làm ruộng, gặt mướn, mót lúa… Khát khao lớn nhất là được thấy con cái học hành nên người nên ba má không bao giờ chối bỏ khó khăn, miễn là 7 đứa con, đứa nào cũng được đến trường. Nhiệm vụ còn lại là của chúng tôi, chúng tôi phải tự thân học hành, vì với vốn kiến thức khiêm tốn của mình, có muốn ba má cũng khó thể kèm cặp được. Bù lại, ba má luôn dạy chúng tôi những bài học cuộc sống đắt giá nhất, để chúng tôi có thể tự tin lưu truyền và tiếp nối chuẩn mực đạo đức ấy trọn vẹn đến tận bây giờ.

Chúng tôi lớn khôn. Tôi xa nhà tìm kế mưu sinh. Có những ngày mệt mỏi, có những ngày tràn ngập niềm vui và có những ngày trống rỗng vì không biết mình rốt cuộc cần tìm kiếm điều gì trong cuộc đời này… Tôi đã luôn nhớ đến ngọn đèn dầu của ba. Ngọn đèn dầu leo lét ánh lửa trong những buổi sáng mùa đông ấy không chỉ đơn giản thắp lên ánh sáng để tôi nhìn rõ từng con chữ, mà nó chính xác là “ngọn hải đăng” dẫn đường cho tôi trong đêm tối. Nhờ nó, tôi biết mình nên nhìn về hướng nào để bắt đầu tin tưởng, ngay cả khi chỉ còn lại duy nhất một mình. Tôi đã luôn nhớ đến bịch sữa đậu nành của má, những giọt sữa từng là động lực giúp tôi tự tin vào sức học của mình, giờ là niềm tin khiến tôi phấn chấn hơn trong cuộc sống.

Ba má tôi, ba má anh, ba má của chúng ta thường hay nói dối con cái mình. Họ nói dối rằng họ ngủ rất ít, chuyện dậy sớm là bình thường, họ nói dối rằng họ không thích mùi sữa đậu nành dù họ cũng rất thích… Họ nói dối để nhận hết thiệt thòi về mình thay cho con cái. Họ hạnh phúc với những thiệt thòi tràn ngập tình yêu ấy. Làm sao đền đáp cho vừa? Hãy dùng tấm lòng mình, lấy yêu thương đền đáp yêu thương.