Vì sao các cặp đôi lại ngoại tình?
(Dân trí) - Tình dục ngoài hôn nhân là một vấn đề không hiếm gặp trong cuộc sống của các cặp đôi. Chỉ người trong cuộc mới biết vì sao mình lại ngoại tình. Vậy còn trong mắt các nhà tâm lý, ngoại tình là do đâu?
Theo số liệu của các nghiên cứu quốc tế thì có khoảng 25% các ông chồng và 15% các bà vợ đã từng trải nghiệm quan hệ tình dục ngoài hôn nhân.
Một nghiên cứu gần hơn còn cho thấy chỉ tính riêng trong vòng 1 năm kê từ khi được hỏi, có 4,7% các ông chồng và 2,3% các bà vợ báo cáo đang cặp bồ và ngoại tình.
Vấn đề ngoại tình cũng được xem như nguyên nhân hàng đầu dẫn đến ly hôn và kết thúc cuộc sống vợ chồng của cặp đôi.
Ngoại tình do mâu thuẫn
Theo các chuyên gia tâm lý, mục đích của ngoại tình có thể xuất phát từ những vấn đề tồn tại trong cuộc sống cặp đôi:
1. Ngoại tình để tránh xung đột: Vấn đề nằm ở chỗ hai vợ chồng đều cảm thấy không thoả mãn và không thể giải quyết xung đột của mình.
2. Ngoại tình vì tổ ấm trống trải: Mối quan hệ của hai người trở nên không thoả mãn và nhàm chán, nhất là khi con cái đã lớn và không sống ở nhà.
3. Ngoại tình vì muốn người kia rút lui trước: Cố tình làm thế để buộc người kia phải kết thúc quan hệ. Họ làm vậy vì không dám nhận trách nhiệm kết thúc quan hệ giữa hai người.
4. Ngoại tình để tránh thân mật thái quá: Đây là phản ứng khi một người cảm thấy sau nhiều năm lấy nhau, hai vợ chồng trở nên quá quen thuộc và cũ. Một cuộc ngoại tình tạo ra khoảng cách vừa đủ cho quan hệ vợ chồng. Cả hai thành viên trong cặp đôi đều có thể trải qua kiểu ngoại tình này.
5. Ngoại tình vì nghiện tình dục: Tìm đến ngoại tình để chinh phục và cảm thấy mình liều lĩnh, có khả năng chinh phục.
4 tình huống không do mâu thuẫn
Tuy nhiên, cũng có nhiều cuộc ngoại tình hoàn toàn không xuất phát từ mẫu thuẫn trong cuộc sống cặp đôi mà đơn giản là bởi một người đã sẵn sàng ngoại tình….
1. Ngoại tình ngẫu nhiên: Đây là những cuộc gặp gỡ không định trước và không dựa trên mối quan hệ yêu đương. Nó xuất hiện khi cá nhân ở một mình, đi du lịch, khi người kia không sẵn sàng vì đang kiêng cữ, đang mang thai hoặc một lý do nào đó khác.
Những cuộc ngoại tình như vậy không phải là do mối quan hệ có vấn đề, chúng chỉ là kết quả của những quyết định vội vàng. Có những lần ngoại tình chỉ là các “cuộc tình một đêm” sau khi người ta uống quá nhiều rượu. Tuy vậy, sau ngoại tình niềm tin vẫn mất đi và cần phải xây dựng lại từ đầu.
2. Tán tỉnh: Tán tỉnh được xem như là một thói quen đặc trưng của giới đàn ông. Đàn ông coi tất cả những mối quan hệ với phụ nữ đều là các mối quan hệ tình dục tiềm năng và tất cả các mối quan hệ với những người đàn ông đều có tính cạnh tranh.
Còn khi phụ nữ tán tỉnh, cô ấy thường bị cho rằng mình đang tìm một anh chàng “Hoàn Hảo”, “Hoàng tử trong mơ”.
Cả nam và nữ giới trong những trường hợp này đều có nguy cơ cao. Hơn nữa, bản chất cấm đoán của nó làm cho những mối quan hệ này trở nên phấn khích hơn nhiều.
3. Ngoại tình lãng mạn: Đây là kiểu ngoại tình có cảm xúc, tình yêu. Người ngoại tình lãng mạn không phải lòng ai để thoả mãn nhu cầu tình dục của họ.
Nhưng tình huống thường thấy là một người ngoại tình vì sự lãng mạn và người còn lại ngoại tình như một sự thay đổi khẩu vị tình dục.
Nếu 2 người cùng ngoại tình vì “tình yêu”, họ sẽ từ bỏ hôn nhân.
Kiểu ngoại tình lãng mạn thường là kiểu ngoại tình kết thúc trong sụp đổ và làm tổn thương tất cả những người có liên quan.
4. Sắp xếp trong hôn nhân: Trong trường hợp này, cả hai vợ chồng đều âm thầm chấp nhận việc người kia ngoại tình. Đó là cách giữ khoảng cách cho mối quan hệ giữa họ trong khi vẫn muốn duy trì một vài lợi ích của hôn nhân.
Ví dụ một doanh nhân 20 năm nay đã ngoại tình với người thư ký của mình. Bà vợ biết việc này nhưng chấp nhận vì hai vợ chồng xa nhau thường xuyên. Cho đến khi không một ai cảm thấy có nhu cầu thay đổi sự sắp xếp này thì mối quan hệ tay ba sẽ vẫn tiếp diễn.
Một dạng sắp xếp khác là kiểu ngoại tình để trả thù, ngoại tình vì ghen tuông hoặc quái lạ hơn nữa khi người này ngoại tình để kích động người kia.
Tình dục hay cảm xúc?
Với 9 nguyên nhân ngoại tình nêu trên, các nhà tâm lý đã nhóm lại thành 3 kiểu ngoại tình: ngoại tình về mặt cảm xúc, ngoại tình tình dục và ngoại tình kết hợp.
Trong đó, ngoại tình về mặt cảm xúc là chất xúc tác gây ra các tình huống ngoại tình ở hầu hết phụ nữ. Nghiên cứu chỉ ra rằng, ngay cả khi không có tình dục thì kiểu ngoại tình cảm xúc này vẫn có thể phá huỷ mối quan hệ giữa các cặp đôi. Do đó, những tình huống như thế cũng cần phải được giải quyết như đối với ngoại tình - nếu nó có nguy cơ khiến cặp đôi bất hoà hoặc đe doạ đến sự bền vững trong mối quan hệ của họ.
Ranh giới giữa tình bạn thân khác giới và ngoại tình là rất mong manh. Và đây có thể là lý do khiến cho ngoại tình cảm xúc ít không được tính đến khi thống kê phần trăm vụ ngoại tình.
Để có thể giúp đỡ được các cặp đôi, nhà tâm lý cần xác định chính xác kiểu ngoại tình. Bởi mỗi kiểu ngoại tình có những tiên lược và đòi hỏi phải được xử lý khác nhau Thường thì mối mối quan hệ dựa vào tình dục dễ đi đến kết thúc hơn so với kiểu dựa vào cảm xúc, tinh thần. Loại kết hợp cả tình dục và tinh thần là loại khó can thiệp nhất bởi vì nó vừa cho người ta cảm giác phấn khích, tưởng thưởng do quan hệ tình dục mang lại vừa cho người ta huyễn tưởng về một “tình yêu thực sự” đang chờ đợi đâu đó trong cuộc đời mình.
Ở các nước phát triển như Mỹ và Bắc Âu, có khoảng 30% các cặp vợ chồng tìm đến tham vấn tâm lý về các vấn đề có liên quan đến ngoại tình.
Tại Việt Nam, trong bối cảnh tâm lý chưa được thừa nhận như một nghề độc lập, những người cung cấp dịch vụ tâm lý cho các cặp vợ chồng chưa nhiều, chuyên gia chưa trải đào tạo bài bản hoặc được chứng nhận bởi các Hiệp hội nhà nghề nên có thể góp phần làm gia tăng các vụ ly hôn ngay sau những năm đầu của cuộc sống vợ chồng.
TS. Trần Thành Nam
Giảng viên Trường ĐH Giáo dục, ĐH QGHN