Tu hú gọi mùa...

Bà bảo con chim quốc và con tu hú lạc nhau. Chúng hẹn gặp nhau vào mùa hè mà chả bao giờ tìm thấy nhau được. Có lần tôi và thằng Thắng xuống cây tu hú nhà anh Điệp tìm con tu hú. Cả làng có mỗi nhà anh Điệp có cây tu hú. Thằng Thắng bảo chim tu hú thì phải đậu ở cây tu hú chứ. Tôi gật đầu cho là phải. Nhưng tìm cả buổi chiều chả thấy. Thằng Thắng bảo: “Thế là mình, con tu hú với con chim quốc lạc nhau”.

Hai thằng tôi canh vườn vải cho bố bán lấy tiền. Hai thằng không dám ăn. Chúng tôi ngồi chờ nhặt vải rụng.

Buổi sáng, tôi dậy sớm nhất nhà chạy một vòng quanh những gốc vải. Tôi nhặt quả to giấu vào một chỗ rồi mới đem cho thằng Thắng biết. Hôm nào, nó dậy sớm được, nó nhặt quả to đem khoe với tôi. Tôi nịnh kiểu gì nó cũng cho. Hôm sau, nó lại khoe. Tôi dọa: “Mày mà không cho tao, tí nữa đừng đi theo tao!”. Thế là nó phải cho. Mùa vải nào cũng thế.

Cứ mùa vải thiều là cả cái xóm của tôi nhộn nhịp. Xóm không lớn lắm nhưng nhà ai cũng có vải thiều. Đôi vợ chồng trẻ ra ở riêng, bố mẹ cho dăm cây vải thiều làm vốn. Vải vừa chín ửng, dân buôn từ đâu kéo về ùn ùn. Họ đi từng nhà, dòm ngó, xem xét rồi ra giá. Nhà nào ưng vặt ngay, bó túm cẩn thận. Chiều tối, họ quay lại cân cho kịp chuyến chợ. Họ đi những chiếc xe Min đỏ, xe kích xanh, trắng có thùng hàng bằng gỗ đằng sau. Cũng có năm có cả những chiếc ô tô về đậu ở cổng làng. Cân vải lúc nhá nhem, trẻ con tha hồ ăn trộm. Thằng non gan thì vặt trộm một quả, một nắm. Những thằng lì lợm như anh Điệp hay thằng Hảo Tềng thì cầm cả túm quẳng vào vệ đường. Đèn điện sáng trưng. Làng vui như có hội.

Vặt vải bị bọ xít đái là cháy cả mảng da ngay. Nếu như ai biết mà lấy ngay quả vải, bóc vỏ dịt vào thì không để lại sẹo. Tôi và thằng Thắng lúc nào cũng háo hức chờ ngày bố bán vải. Hôm ấy, chúng tôi sẽ không phải ăn vải rụng nữa. Nhưng tất nhiên, chúng tôi sẽ chỉ ăn quả nứt và dơi gặm thôi. Anh Điệp bẻ vải hộ nhà tôi. Anh cứ ngồi trên chạc ba vơ cả nắm ăn như bị bỏ đói. Anh chọn những quả ngon nhất vừa xuýt xoa vừa ăn. Tôi tiếc lắm nhưng không làm gì được.

Lúc vườn vải xác xơ thì làng cũng vắng bóng dần những chiếc xe xanh đỏ. Đứa nào may mắn mót được một quả vải xanh lấp sau khe lá thì phải để dành đến lúc thối không dám ăn.

Chẳng biết con chim tu hú ngừng kêu từ lúc nào. Chắc nó đã theo những chiếc xe chở vải xuống thành phố rồi. Vì nó là con chim tu hú mà.

Nguyễn Anh Thế