Từ Wembley 2011 đến Bernabeu 2014: Sự sụp đổ của đế chế Barca

Ngày 28/5/2011, Barcelona bước lên đỉnh cao nhất của bóng đá châu Âu sau khi hạ gục Manchester United với tỉ số 3-1 ở trận chung kết tại Wembley. Màn trình diễn của thầy trò Pep Guardiola đạt đến độ chuẩn mực trong bóng đá và khẳng định vị thế đội bóng mạnh nhất thế giới vào thời điểm đó.

Một năm sau, Pep Guardiola rời băng ghế chỉ đạo. Đế chế Barcelona bước vào thời kỳ suy tàn. Những trụ cột trong đội hình ngày càng sa sút trong khi không ai có thể lấp đầy khoảng trống chiến lược gia người Tây Ban Nha để lại.

Không những vậy, ban lãnh đạo Barca còn ứng phó một cách chậm chạp, thụ động trước sự thay đổi của bóng đá thế giới cũng như nhu cầu cải tổ lực lượng tại Nou Camp. Thời điểm Guardiola ra đi, sân Nou Camp chỉ đón thêm 2 tân binh Jordi Alba và Alex Song.

Luis Enrique mắc lỗi nặng khi sử dụng đội hình từ năm 2011 để thi đấu một trận đấu năm 2014

Thảm bại trước Bayern Munich là hồi chuông báo động cho chất lượng đội hình của “gã khổng lồ xứ Catalonia”. Tuy nhiên, chức vô địch La Liga với số điểm kỷ lục 100 sau đó lại khiến Barca tự mãn và ngủ quên trên chiến thắng. Kết quả là chỉ có Neymar được đưa về Nou Camp. Phải đến khi Barca trắng tay ở mùa giải năm ngoái, Zubizarreta mới cuống cuồng lao vào thị trường chuyển nhượng, vội vã chi ra 162 triệu euro và chiêu mộ 7 tân binh.

Tuy nhiên đến cuối tuần qua với “Siêu kinh điển” tại Bernabeu, một trong những trận đấu quan trọng nhất trong năm của Barca, Luis Enrique lại tung ra đội hình với 7 cựu binh từng tham dự trận chung kết tại Wembley. Kết quả là Barca thất bại thảm hại.

Trở thành nạn nhân của chính lối đá tiki-taka

Barcelona từng được thừa nhận là đội bóng xuất sắc nhất thế giới. Đội bóng này tạo dấu ấn bằng lối chơi độc đáo và một dàn cầu thủ xuất sắc. Kiểm soát bóng chính là đặc sản của Barca. Trong thời kỳ vàng son, không ai lạ gì hình ảnh các cầu thủ Barca chuyền bóng và di chuyển với tốc độ chóng mặt, khiến cho đối phương đuổi theo trái bóng một cách điên cuồng và vô vọng. Sự hoàn hảo của Barca được tạo nên từ bộ tứ Xavi, Iniesta, Messi và Busquets, những cầu thủ sở hữu kỹ năng khống chế và chuyền bóng đạt đến độ thượng thừa.

Nhưng hiện tại mọi thứ đã thay đổi quá nhiều. Đã 4 năm trôi qua kể từ lần cuối cùng Barca bước lên đỉnh cao nhất của bóng đá châu Âu. Thay vì một, hai hoặc ba lần chạm bóng cần thiết, Barca hiện tại giữ bóng quá lâu và tạo cơ hội cho đối phương. Martino cố gắng thay đổi bằng lối tấn công trực diện hơn, sử dụng nhiều bóng dài hơn, nhưng hiệu quả lại không cao.

Luis Enrique, được thúc đẩy bởi mùa giải trắng tay, cũng tiến hành cải tổ. Rakitic có thể xem như biểu tượng cho cuộc cách mạng ở tuyến giữa của Barca. Và sự thay đổi này phần nào đem đến hiệu quả. Tuy nhiên đến trận “Siêu kinh điển”, tiền vệ người Croatia lại bất ngờ bị đẩy lên băng ghế dự bị. Barca quay trở về với lối đá lỗi thời, với những con người đã trở nên cũ kỹ. Kết quả như thế nào thì chắc hẳn ai cũng biết.

Bộ đôi Xavi - Iniesta đã hết thời

Vỡ vụn trước áp lực

Áp đảo thời gian kiểm soát bóng lẫn thế trận sẽ tạo ra lợi thế rất lớn trên sân. Johan Cruyff khơi nguồn cho lối đá này và Pep Guardiola đưa nó lên đến tầm nghệ thuật. Nhưng bất kỳ lối đá nào, con người luôn là yếu tố căn bản. Tuyến giữa Barca ở trận “Siêu kinh điển” không có được điều đó. Ngoại trừ Busquets, màn trình diễn của bộ đôi Xavi-Iniesta đều cho thấy ảnh hưởng rõ rệt của tuổi tác.

Cặp tiền vệ trứ danh ngày nào không còn đủ nhanh nhạy để hóa giải các tình huống bị đối phương vây ráp và gây áp lực. Sai sót hay thoáng chần chừ xuất hiện nhiều hơn. Và Real Madrid chỉ cần có thế để cướp bóng rồi tổ chức phản công. Các học trò của HLV Ancelotti chẳng có lấy một dấu hiệu e sợ mỗi khi tuyến giữa Barca cầm bóng. Thậm chí Real còn sở hữu những tiền vệ có khả năng kiểm soát và phân phối bóng còn tốt hơn vào thời điểm hiện tại.

Tử huyệt từ cặp trung vệ

Mascherano và Pique một lần nữa được sử dụng ở trung tâm hàng thủ, cặp trung vệ số một của Barca trong 3 năm qua, nhưng ở hai mùa gải gần nhất bộc lộ quá nhiều vấn đề. Vì vậy, tăng cường trung vệ trở thành yêu cầu cấp thiết đối với Barca. Kết quả mùa hè vừa qua, đội bóng này đã chiêu mộ Mathieu và Vermaelen.Nhưng trận đấu “Siêu kinh điển” vừa qua, một tân binh đá hậu vệ cánh trái còn một tân binh vẫn đang ở trong bệnh viện.

Luis Enrique tin tưởng Pique sẽ đem lại sự chắc chắn bất chấp cầu thủ này vừa trải qua một mùa giải tồi tệ với nhiều sai lầm chết người. Và Pique lẫn Mascherano đều phạm những sai lầm ngớ ngẩn. Piqueđể bóng chạm tay; phạm lỗi với Benzema nhưng trọng tài bỏ qua hay phá bóng hỏng tạo cơ hội cho James Rodriguez dứt điểm. Trong khiđó, Mascherano thì liêntiếp để Benzema qua mặt và mắc lỗi nặng ở bàn thua thứ 3 của Barca.

Messi bị trói chặt

Siêu sao người Argentina khởi đầu trận “Siêu kinh điển” khá ấn tượng. Trong vai trò “số 10”, El Pulga thực hiện khá tốt nhiệm vụ kết nối các cầu thủ trên hàng công bằng những pha phối hợp ăn ý. Messi cũng được trao cơ hội rất ngon ăn để ghi bàn sau đường chuyền của Suarez nhưng lại không thể đánh bại phản xạ xuất thần của Casillas. Sau tình huống này, Messi gần như mất hút trên sân. Những pha đi bóng không thể đem lại đột biến và El Pulga bị phong tỏa một cách hoàn toàn bởi các cầu thủ áo trắng.

Messi không còn đáng sợ như 2 hoặc 3 năm về trước

Đội hình nhiều khiếm khuyết

Đội hình xuất phát của Barca tại Bernabeu khiến nhiều người ngỡ ngàng. Đáng kể nhất là việc Mathieu được sử dụng thay cho Alba bên hành lang trái, vị trí hiếm hoi giữ được sự ổn định trong nhiều năm qua. Hơn nữa, Pique, một cầu thủ không đem đến sự tin tưởng lại được sử dụng ngay từ đầu. Tuyến tiền vệ, Rakitic đang thi đấu ấn tượng bống phải nhường chỗ cho lão tướng Xavi.

Sử dụng Busquets chốt chặn trước hàng thủ cũng có thể xem là phương án mạo hiểm. Tiền vệ này không có được thể lực tốt nhất trong thời gian gần đây và cũng không đủ độ lì lợm để đương đầu với tuyến giữa Real Madrid. Thực tế cho thấy Busquets chỉ chơi tốt trong khoảng 20 phút đầu trận. Sau đó tiền vệ này dường như bị quá tải, thường xuyên mắc sai lầm và chuyền sai địa chỉ.

Luis Suárez, niềm tin đặt sai chỗ

Sự hiện diện của chân sút người Uruguay trong đội hình xuất phát gây ra nhiều tranh cãi. Suarez đã mãn hạn treo giò, nhưng 4 tháng xa rời bóng đá đỉnh cao khiến anh không thể có được phong độ tốt nhất. Nếu sử dụng Pedro từ đầu, hàng công Barca có thể đã tạo ra áp lực tốt hơn lên khung thành Casillas. Trong khi đó, Suarezcó thể là đòn bẩy trong hiệp 2.

Duy Khánh