HLV Hàn Quốc "mổ băng" chỉ ra điểm yếu của tuyển nữ Việt Nam ở World Cup

Bài học về trái tim nóng và cái đầu lạnh

Trong ba đối thủ tại bảng E World Cup 2023, tuyển nữ Bồ Đào Nha là đội bóng có trình độ thấp hơn hẳn so với Mỹ và Hà Lan. Đội bóng này đứng thứ 21 trên bảng xếp hạng FIFA, tức chỉ xếp trên tuyển nữ Việt Nam 11 bậc và cũng lần đầu tham dự vòng chung kết World Cup.

Vì vậy, dễ hiểu tâm lý kỳ vọng thầy trò Mai Đức Chung sẽ ghi bàn hay thậm chí giành được điểm số đầu tiên tại sân chơi đẳng cấp thế giới.

Sự tự tin của tuyển nữ Việt Nam càng được đẩy lên cao sau trận thua với tỷ số chấp nhận được trước tuyển Mỹ, các nhà đương kim vô địch và là đội bóng giàu thành tích nhất lịch sử World Cup với 4 lần đăng quang. Tuy nhiên, lý thuyết và thực tiễn luôn khác xa nhau, huống hồ trình độ của tuyển nữ Bồ Đào Nha không hề kém cỏi.

Tại vòng loại khu vực châu Âu, họ chỉ chịu thua duy nhất tuyển Đức. Trong các trận giao hữu trước thềm World Cup 2023, Bồ Đào Nha gặt hái được kết quả rất tích cực, bao gồm trận hòa không bàn thắng trước tuyển Anh, ứng cử viên vô địch hàng đầu.

Và ở lượt trận mở màn, đội bóng này cũng chỉ nhận thất bại với tỷ số tối thiểu trước Hà Lan, trong một thế trận có thời điểm các nhà đương kim á quân phải sử dụng tới chiến thuật câu giờ.

Thế nên, như chính HLV Mai Đức Chung thừa nhận, đội tuyển nữ Việt Nam đã phải trả giá vì sự chủ quan trong những phút đầu trận. Háo hức trước cơ hội làm nên lịch sử, Những nữ chiến binh sao vàng chủ động dâng cao đội hình tấn công sau tiếng còi khai cuộc.

Ngay cả cặp tiền vệ trung tâm Thái Thị Thảo và Dương Thị Vân, vốn được giao nhiệm vụ chính yếu là thu hồi bóng, cũng thường xuyên bước qua vạch giữa sân. Hệ quả là Bồ Đào Nha có được 2 bàn thắng một cách chóng vánh ở các phút thứ 7 và 21.

Việc để thủng lưới quá sớm này khiến đội hình Việt Nam mất cân bằng, thiếu sự ổn định giữa tấn công và phòng ngự. Phân tích rộng hơn về mặt thế trận, bên cạnh khoảng cách trình độ, cách bố trí đội hình để sử dụng lối chơi tấn công nhanh, mạnh, vũ bão của Bồ Đào Nha nhanh chóng đẩy các cầu thủ nữ Việt Nam về phần sân nhà.

Từ đó dẫn đến thế trận một chiều trong suốt 90 phút. Nếu tuyển Bồ Đào Nha may mắn hoặc chắt chiu hơn, có lẽ cách biệt không dừng ở 2 bàn.

Tất nhiên lần đầu bước ra sân chơi lớn nhất thế giới, vấp váp là điều không thể tránh khỏi. Trận thua ở lượt trận thứ hai cho tuyển nữ Việt Nam thấy rõ thực lực của các đội bóng châu Âu, cho dù chưa phải đẳng cấp hàng đầu. Và hơn nữa, khi thi đấu luôn phải giữ được trái tim nóng và cái đầu lạnh.

Mổ băng: Các vấn đề của đội tuyển nữ Việt Nam trong trận thua Bồ Đào Nha

Hàng công Bồ Đào Nha sở hữu nhiều cầu thủ tốc độ rất tốt trong khi tuyến giữa có các tiền vệ chuyền bóng giỏi. Từ đặc điểm ấy, trong các đợt lên bóng, họ dàn xếp và chiếm lĩnh không gian rất nhanh.

Việc các tuyển thủ Việt Nam vội vã dâng cao đội hình đánh phủ đầu đã trao cho Bồ Đào Nha cơ hội dễ dàng xuyên thủng phòng tuyến của đội bóng áo trắng, đặc biệt là hàng phòng ngự đầu tiên ở trung tuyến.

Tình huống một chọi một ngay trong vòng cấm! Cầu thủ Bồ Đào Nha dễ dàng thâm nhập vòng cấm và tung ra cú sút. Vấn đề nằm ở khả năng phối hợp hỗ trợ và bọc lót của hàng thủ Việt Nam.

Trong bàn thua đầu tiên, tuy có đến 5 cầu thủ phòng ngự so với 2 cầu thủ tấn công ở thời điểm đối phương tạt bóng nhưng tuyển nữ Việt Nam không đảm bảo được sự chặt chẽ. Các cầu thủ đối phương dễ dàng xâm nhập vòng cấm mà không gặp bất cứ sự cản trở nào và cũng dễ dàng dứt điểm trong tư thế không bị truy cản.

Góc quay khác về bàn thua đầu tiên. Hàng phòng ngự tuyển nữ Việt Nam dễ dàng bị xuyên thủng. Không chỉ một mà có tới ba cầu thủ Bồ Đào Nha di chuyển ra sau các hậu vệ áo trắng một cách hết sức thoải mái.

Trong tình huống này, thủ thành Kim Thanh đã có pha cứu thua xuất sắc nhưng cho thấy khả năng đánh chặn từ giữa sân. Các tuyển thủ nữ Việt Nam cần bắt người chặt hơn và gây áp lực quyết liệt hơn từ giữa sân để các tiền đạo giàu tốc độ của đối phương bị hạn chế cơ hội khai thác khoảng trống sau lưng hàng thủ.

Tuy phòng ngự lùi sâu nhưng trong nhưng không gian tranh chấp cụ thể, các học trò của HLV Mai Đức Chung vẫn thua thiệt về quân số so với Bồ Đào Nha. Đó là vấn đề nghiêm trọng nhất trong khâu phòng ngự của tuyển nữ Việt Nam.

Một vấn đề khác, các hậu vệ của tuyển nữ Việt Nam thường nhìn theo cầu thủ tạt bóng và đường đi của quả bóng thay vì quan sát để truy bắt tiền đạo đối phương đang chạy chỗ bên trong.

Một tình huống phòng ngự lỗi khác của tuyển nữ Việt Nam. Các cầu thủ áo trắng không kịp phản ứng để tổ chức phòng ngự trước pha tấn công nhanh của Bồ Đào Nha. Khi đối phương xâm nhập vòng cấm, các học trò của HLV Mai Đức Chung chỉ biết đuổi theo sau.

Một tình huống lỗi khác. Có tới 3 cầu thủ phòng ngự bị vượt qua chỉ bởi một đường chuyền. Sau đó, ưu thế về quân số thuộc về Bồ Đào Nha chứ không phải Việt Nam.

Dẫn chứng khác về thói quen nhìn theo bóng thay vì đối thủ trong các tình huống đối phương tạt bóng.

Hàng thủ tuyển Việt Nam lại bị xuyên thủng bằng một đường chuyền xuyên tuyến. Và vẫn thói quen cũ, các cầu thủ tập trung vào trái bóng quá nhiều và để lọt cầu thủ đối phương di chuyển phía sau.

Vấn đề của hàng phòng ngự lặp lại trong hiệp hai. Các tình huống hàng thủ để cho đối phương xuyên thủng chỉ bằng một đường chuyền phải được cải thiện sớm nhất có thể.

Khi cầm bóng, các cầu thủ Việt Nam gặp khó khăn trong việc tìm đối tác để chuyền bóng chứ chưa nói đến chuyện tổ chức phối hợp phát triển tấn công. Đặc biệt các cầu thủ khác có thể nhận được đường chuyền nhưng không thể xử lý hiệu quả.

Kết quả là đối phương giành lại quyền kiểm soát bóng, tuyển Việt Nam mất cơ hội tấn công và phải đối mặt tình huống đối phương tổ chức tấn công ngay bên phần sân của mình. Vấn đề ngoài thể hình, thể lực còn là kỹ năng. "Chúng tôi cũng chưa tốt, đỡ bóng hỏng và chuyền còn nhẹ", chính HLV Mai Đức Chung thừa nhận.

Tổng kết

So với trận gặp đội tuyển Mỹ, tuyển nữ Việt Nam đã có cố gắng để khắc phục các vấn đề trong khâu phòng ngự cũng như đa dạng hóa phương án tấn công. Kết quả là có được vài đường lên bóng sắc nét để tiếp cận khung thành đối phương.

Dù vậy, tuyển nữ Bồ Đào Nha vẫn là đối thủ trên cơ từ trình độ cá nhân đến đấu pháp chiến thuật. Bồ Đào Nha sở hữu nhiều cầu thủ tấn công giàu tốc độ và những tiền vệ kiến thiết chất lượng. Không những thế, Bồ Đào Nha rất giỏi chiếm lĩnh không gian để thiết lập thế trận tấn công chớp nhoáng.

Phương án lên bóng chính yếu của Bồ Đào Nha là nhanh chóng xâm nhập vào nách trung lộ hoặc khoảng trống sau lưng hàng thủ tuyển nữ Việt Nam. Sự biến hóa của các tiền vệ Tatiana Pinto, Andreia hay tiền đạo Jessica Silva và Ana Borges đã "tán mỏng" hệ thống phòng ngự dày đặc của tuyển nữ Việt Nam.

Hệ quả là không chỉ hàng thủ dễ bị xuyên thủng, hàng công cũng ít có cơ hội nhận bóng để phát triển tấn công. Tiền đạo chủ lực Huỳnh Như còn rơi vào tình trạng đói bóng.

Tuyển nữ Việt Nam tiếp tục sử dụng đội hình phòng ngự chặt chẽ 5-4-1. Dù vậy, trong các vùng không gian tranh chấp cụ thể, các học trò của HLV Mai Đức Chung vẫn bị đối phương áp đảo.

Bên cạnh lý do thua kém về trình độ và thể chất, một vấn đề các cầu thủ cần cải thiện là thói quen quan sát và ra quyết định. Khi đối phương đột phá từ hai biên hoặc xâm nhập vòng cấm địa, các hậu vệ chỉ tập trung vào trái bóng và bỏ quên mất tiền đạo đối phương đang di chuyển để tìm vị trí thuận lợi.

Không đạt được hiệu quả trong việc ngăn chặn các đợt tấn công của đối phương, đối thủ càng có thêm cơ hội gây áp lực. Ngược lại, cơ hội tấn công của tuyển nữ Việt Nam càng giảm đi.

Ngay cả khi đoạt được bóng và chuyển sang hình thái tấn công, sự kết nối giữa các tuyến và chất lượng đường chuyền chưa được đảm bảo. Thậm chí, có nhiều tình huống còn bị đối phương đoạt lại bóng và đối mặt nguy cơ phòng tuyến bị xuyên thủng.

Để tạo bất ngờ trước đối thủ mạnh, cần phải có sự kết nối giữa các vị trí bằng những đường chuyền nhanh, hợp lý và chất lượng. Đồng thời các cầu thủ phải di chuyển linh hoạt, biến hóa và tốc độ để giải tỏa sức ép từ cầu thủ đối phương cho những vị trí cầm bóng.

Quan trọng nhất, từ đầu phải chặn được đợt tiến công của đối phương bằng cách tổ chức và phối hợp di chuyển hàng phòng ngự hiệu quả. Trong phòng ngự phản công, sự ăn ý của hàng thủ đóng vai trò tiên quyết. Nigeria đã gây bất ngờ trước Australia (thắng 3-2) nhờ hàng thủ đảm bảo được sự vững chãi này.

Trận đấu với Hà Lan ngày 1/8 ở lượt trận cuối sẽ càng khó khăn hơn nữa. Tuy nhiên, các cầu thủ nữ Việt Nam phải gạt bỏ áp lực sang một bên và tập trung toàn bộ tâm trí cho trận đấu. Đầu tiên họ phải kiểm tra xem đã đáp ứng được yêu cầu chiến thuật ban huấn luyện đề ra. Tiếp đến là tìm hiểu vấn đề ở khâu tổ chức phòng ngự và phối hợp lẫn nhau.

Thật sự rất khó khăn để tuyển nữ Việt Nam ghi bàn thắng chứ chưa nói đến chiến thắng tại sân chơi World Cup, nhất là ở bảng đấu tử thần như thế này. Nhưng World Cup là cột mốc trên hành trình chứ không phải đích đến.

Sau các kỳ World Cup, các đội tuyển hàng đầu luôn thực hiện bước phân tích, lên phương án và quy hoạch nhân sự cho tương lai. World Cup 2023 cũng là cơ hội để Việt Nam lên kế hoạch cho tương lai, ở những kỳ World Cup tiếp theo.

Bae Ji Won